Αγαπημένες τροφές που ήταν κάποτε «απαγορευμένες»

Μία από τις πιο γνωστές ιστορίες από τη Βίβλο είναι αυτή του Αδάμ και της Εύας, που έφαγαν τον απαγορευμένο καρπό από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού στον Κήπο της Εδέμ.

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν αμέσως τον «απαγορευμένο καρπό» με ένα φωτεινό και λαμπερό κόκκινο μήλο, η Αγία Γραφή στην πραγματικότητα ποτέ δεν προσδιόρισε ποιος ήταν αυτός ο καρπός. Αυτή η λανθασμένη εδραιωμένη αντίληψη προήλθε πιθανότατα από μια λατινική μετάφραση της Βίβλου, τη Βουλγάτα, στα τέλη του 4^ου αιώνα, όπου η εβραϊκή λέξη «ra», αποδόθηκε ως «malum», που υποδηλώνει τόσο τη λέξη «κακό», όσο και τη λέξη «μήλο». Αργότερα, οι ζωγράφοι της Αναγέννησης ενίσχυσαν την ερμηνεία αυτή με συνέπεια να απεικονίζουν τον Αδάμ και την Εύα στον Κήπο της Εδέμ με ένα μήλο. Οι περισσότεροι ιστορικοί σήμερα συμφωνούν ότι το απαγορευμένο φρούτο πιθανότατα δεν ήταν το μήλο, αλλά το κυδώνι, το ρόδι ή το σύκο. Παρόλα αυτά, το μήλο συνέχισε να αποτελεί το σύμβολο του πειρασμού και της αμαρτίας σε όλη την ιστορία ως ο απόλυτος απαγορευμένος καρπός.

Ενα άλλο φρούτο που συγκέντρωσε αμφιλεγόμενη φήμη ήταν η ντομάτα. Λέμε φρούτο γιατί κατά βάση η ντομάτα κατατάσσεται στα φρούτα κι ας θεωρείται σήμερα λαχανικό. Η ντομάτα κατάγεται από τα βουνά των Ανδεων, αλλά καλλιεργήθηκε στη συνέχεια από τους Μάγια της Κεντρικής Αμερικής. Η ισπανική και ιταλική κουζίνα την υποδέχτηκαν στις αρχές του 16^ου αιώνα και από εκεί πήρε το δρόμο προς την υπόλοιπη Ευρώπη. Η πρώιμη κατάταξή της από τους βοτανολόγους στην οικογένεια Solanaceae (σολανίδες) ή nightshade, μια οικογένεια αγγειόσπερμων δικοτυλήδονων φυτών που το χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι πως έχουν δηλητηριώδεις ιδιότητες, επειδή περιέχουν διάφορα αλκαλοειδή, όπως η νικοτίνη, η σολανίνη, η ατροπίνη κ.ά.  έκανε τους Βορειοευρωπαίους να διστάζουν για πολύ καιρό να την ενσωματώσουν στα γεύματά τους. Το 1597, ο Αγγλος βοτανολόγος, John Gerard περιέγραψε τις ντομάτες ως δηλητηριώδεις, παρόλο που γνώριζε πως στις «χώρες με το θερμό κλίμα», δηλαδή την Ιταλία και την Ισπανία τρώγονταν ήδη. Η δημοσίευση αυτή σε συνδυασμό με την ομοιότητα της ντομάτας με το θανάσιμο φυτό nightshade αποθάρρυνε πολλούς ανθρώπους να «αγκαλιάζουν» αμέσως τον συγκεκριμένο καρπό.

Στην Βόρεια Αμερική οι ντομάτες υπήρχαν στην Καρολίνα ήδη από το 1710, αλλά χρησιμοποιούνταν περισσότερο ως διακοσμητικό φυτό που καλλιεργείτο για την ομορφιά του, παρά ως συστατικό μαγειρικής. Δεν χρησιμοποιήθηκε ως τέτοιο, παρά μόνο στο δεύτερο μισό του 18^ου αιώνα, όταν και αυξήθηκε η δημοτικότητα της ντομάτας. Ωστόσο, ακόμα και τότε, παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε κανείς να βρει εύκολα συνταγές για σούπες, κέτσαπ ή άλλες απολαύσεις, μια νέα ανησυχία προέκυψε: Το σκουλήκι της ντομάτας. Το παχύ πράσινο σκουλήκι με το κέρατο στην πλάτη στα μολυσμένα αμπέλια με τις ντοματιές, πίστευαν πως είναι δηλητηριώδες και το γεγονός αυτο έβλαψε ακόμα περισσότερο την επισφαλή θέση της ντομάτας. Ευτυχώς, αυτός ο μύθος σύντομα διαλύθηκε μαζί με το φόβο για τον καρπό της. Σήμερα οι ντομάτες θεωρούνται η βάση για πολλές κουζίνες στον κόσμο και καταναλώνονται παντού.

Οι πατάτες, που προέρχονται επίσης από τη Νότια Αμερική, αντιμετωπίστηκαν με ανάλογη καχυποψία μετά την εισαγωγή τους στην Ισπανία το 1570 και την επακόλουθη εξάπλωσή τους σε όλη την Ευρώπη. Οπως συνέβη και με τις ντομάτες, οι πατάτες ταξινομήθηκαν στην οικογένεια των σολανιδών και η αντιαισθητική, παραμορφωμένη εμφάνισή τους, έκανε πολλούς Ευρωπαίους να πιστεύουν πως θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ευρεία γκάμα ασθενειών, από λέπρα μέχρι σύφιλη. Στην Ελβετία πίστευαν πως η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων πατάτας θα μπορούσε να προκαλέσει «χοιράδωση» (scrofula), μια μόλυνση των τραχηλικών λεμφαδένων και πολλοί Γερμανοί αγρότες ήταν τόσο δύσπιστοι, που αρνήθηκαν να φάνε πατάτες, ακόμα κι όταν ο Φρειδερίκος ο Μέγας τούς τις έστειλε δωρεάν στη διάρκεια ενός λιμού το 1774. Στη Γαλλία, ήταν επιφυλακτικοί απέναντι στις πατάτες από το 1619, όταν η καλλιέργειά τους είχε απαγορευτεί στη Βουργουνδία. Ο φόβος της πατάτας επικρατούσε στην γαλλική κοινωνία μέχρις ότου ο Antoine – Augustin Parmentier, ο πρώτος φαρμακοποιός του Μεγάλου Στρατού, συνελήφθη από τους Πρώσους κατά τη διάρκεια του Πολέμου των 7 Ετών και όσο βρισκόταν στη φυλακή τρεφόταν με πατάτες. Ο Parmentier κατάφερε να πείσει τους συμπατριώτες του γράφοντας μια πραγματεία για τα οφέλη της πατάτας το 1771. Με την πάροδο του χρόνου, οι πατάτες λατρεύτηκαν για την ασυνήθιστα υψηλή απόδοσή τους, την ικανότητά τους να αναπτύσσονται σε διάφορα κλίματα και την εξαιρετική θρεπτική τους αξία. Σήμερα αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές καλλιέργειες στον κόσμο και μία από τις πλέον καταναλώσιμες τροφές από τον άνθρωπο.