Η αναγκαστική άσκηση μπορεί να προστατεύσει από το στρες
Ο εξαναγκασμός σε άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την εθελοντική άσκηση, σύμφωνα με μια νέα έρευνα από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Boulder στο Κολοράντο.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως οι άνθρωποι που ασκούνται είναι περισσότερο προστατευμένοι απέναντι στις διαταραχές που συνδέονται με το άγχος. Και οι επιστήμονες γνωρίζουν πως η αντίληψη του ελέγχου μπορεί να ωφελήσει την ψυχική υγεία ενός ατόμου. Παραμένει, ωστόσο, ένα ανοιχτό ερώτημα το αν οι άνθρωποι που αισθάνονται την πίεση της άσκησης μηδενίζοντας την αντίληψη του ελέγχου, μπορούν να επωφεληθούν απ’ αυτήν και να καταπολεμήσουν το άγχος.
Οι άνθρωποι που μπορεί να αισθάνονται αναγκασμένοι να ασκηθούν είναι μεταξύ άλλων τα παιδιά του γυμνασίου και του κολεγίου, οι επαγγελματίες αθλητές, μέλη των ενόπλων δυνάμεων ή άτομα που οι γιατροί τους τούς έχουν γράψει μια θεραπευτική αγωγή άσκησης, σύμφωνα με τον Μπέντζαμιν Γκρίνγουντ, καθηγητή, βοηθό έρευνας στο Τμήμα Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Βoulder.
«Εάν η άσκηση έρθει ως εξαναγκασμός, εξακολουθεί ακόμα να προσφέρει οφέλη στην ψυχική υγεία;», αναρωτιέται. «Είναι προφανές ότι η αναγκαστική άσκηση θα εξακολουθήσει να προσφέρει παράπλευρα οφέλη. Αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει στην καταπολέμηση του άγχους και της κατάθλιψης;».
Αναζητώντας την απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, ο Γκρίνγουντ και οι συνεργάτες του σχεδίασαν ένα εργαστηριακό πείραμα με αρουραίους. Σε μία περίοδο έξι εβδομάδων μερικοί αρουραίοι παρέμεναν αδρανείς κάνοντας… καθιστική ζωή, ενώ κάποιοι άλλοι ασκούνταν στο τρέξιμο σε τροχό.
Οι αρουραίοι που ασκούνταν χωρίστηκαν σε δύο ομάδες που έτρεχαν σε περίπου ίσο χρονικό διάστημα. Μια ομάδα έτρεξε όσο επέλεγε η ίδια, ενώ η άλλη έτρεξε πάνω σε μηχανοποιημένους τροχούς που είχαν ρυθμιστεί να περιστρέφονται με χρονοδιάγραμμα. Για τη μελέτη, οι μηχανοποιημένοι τροχοί ενεργοποιούνταν για κάποιο διάστημα με ταχύτητες που μιμούνταν το μέσο μοτίβο άσκησης που είχε επιλεγεί για τους αρουραίους που ασκούνταν οικειοθελώς.
Μετά από έξι εβδομάδες οι αρουραίοι εκτέθηκαν σε στρεσογόνες καταστάσεις στο εργαστήριο, προτού δοκιμαστούν τα επίπεδα άγχους τους, κάτι που έγινε την επόμενη ημέρα. Το άγχος ποσοτικοποιήθηκε μετρώντας το κατά πόσο οι ποντικοί πάγωσαν, ένα φαινόμενο ανάλογο με αυτό που συμβαίνει σε ένα ελάφι μόλις στρέψει κανείς πάνω του προβολείς με φως. Οσο μεγαλύτερος ήταν ο χρόνος του παγώματος, τόσο μεγαλύτερη ήταν η ανησυχία από το άγχος της προηγούμενης ημέρας. Για να υπάρχει μέτρο σύγκρισης, κάποιοι ποντικοί ελέγχθηκαν επίσης χωρίς να έχουν στρεσαριστεί την προηγούμενη ημέρα.
«Ανεξάρτητα από το αν οι αρουραίοι επέλεξαν να τρέξουν ή αναγκάστηκαν να τρέξουν, είχαν προστατευτεί από το άγχος», είπε ο Γκρίνγουντ, συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Journal of Neuroscience. Οι αρουραίοι που έκαναν καθιστική ζωή πάγωσαν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι οι άλλες δύο κατηγορίες ενεργών αρουραίων.
«Το συμπέρασμα είναι πως οι άνθρωποι που αντιλαμβάνονται την άσκηση ως αναγκαστική, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που πρέπει να ασκηθούν για λόγους υγείας, μπορούν ακόμα και έτσι να ωφεληθούν, βλέποντας το άγχος και την κατάθλιψή τους να μειώνεται», είπε ο Γκρίνγουντ.