Τα βρώμικα μωρά είναι πιο προστατευμένα από αλλεργίες

Η έκθεση στο τρίχωμα της γάτας, σε μια ευρεία ποικιλία βακτηρίων του νοικοκυριού, ακόμα και η έκθεση σε αλλεργιογόνα τρωκτικών και κατσαρίδας, μπορούν να προστατεύσουν τα βρέφη από μελλοντικές αλλεργίες και δύσπνοια.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης που ξαφνιάζει και υποστηρίζει πως η επαφή του μωρού με τα βακτήρια πρέπει να γίνει όσο πιο νωρίς είναι δυνατόν, γιατί μετά την ηλικία του ενός έτους δεν ήταν προστατευτική, αλλά αντίθετα αύξησε ουσιαστικά τον κίνδυνο.

Για δεκαετίες ολόκληρες οι γονείς προσπαθούσαν να «θωρακίσουν» τα μωρά τους από βακτήρια και άλλα πιθανά εναύσματα για την ασθένεια, τις αλλεργίες και το άσθμα.

Τώρα η νέα μελέτη έρχεται να τα καταρρίψει όλα αυτά.

«Ηταν το αντίθετο από ό,τι περιμέναμε. Δεν υποστηρίζουμε σαφώς ότι θα πρέπει να φέρουμε τα τρωκτικά και τις κατσαρίδες μέσα στο σπίτι, αλλά τα δεδομένα της μελέτης μας δείχνουν πως το πάρα πολύ καθαρό σπίτι δεν είναι πάντα καλό για ένα μωρό», λέει ο δρ  Robert Wood, επικεφαλής του Τμήματος Αλλεργίας και Ανοσολογίας του Johns Hopkins και συν-συγγραφέας της μελέτης τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Journal of Allergy and Clinical Immunology.

Τα νέα ευρήματα μπορούν να εξηγήσουν ορισμένες αντιφάσεις στην έρευνα για την λεγόμενη υπόθεση της υγιεινής, τα οποία αποδεικνύουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα εξαιρετικά καθαρό περιβάλλον είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αλλεργίες.

Η υπόθεση της υγιεινής αναπτύχθηκε όταν ερευνητές παρατήρησαν πως τα παιδιά που ζούσαν σε αγροκτήματα ήταν λιγότερο πιθανό να αποκτήσουν αλλεργίες. Τότε οι ερευνητές πρότειναν πως ένα πιο βρώμικο περιβάλλον, θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι περισσότερο προστατευτικό. Η υπόθεση αυτή φάνηκε να εξηγεί γιατί οι ανεπτυγμένες χώρες είχαν υψηλά ποσοστά αλλεργιών και άσθματος.

«Η θεωρία λέει ότι, έτσι όπως έχουμε καθαρίσει το περιβάλλον μας, το ανοσοποιητικό μας σύστημα κινείται μακριά από το να προσανατολίζεται προς την καταπολέμηση βακτηρίων και παρασίτων. Στη συνέχεια, δεν έχει πια τίποτα να κάνει και αρχίζει να αντιδρά εναντίον πραγμάτων που κανονικά δεν είναι επιβλαβή, όπως τα ακάρεα σκόνης, ή το τρίχωμα της γάτας, ή τα φιστίκια», υποστηρίζει η δρ Maria Garcia Lloret, επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής Αλλεργίας και Ανοσολογίας στο Νοσοκομείο Παίδων Mattel του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες.

Ολα, λοιπόν, έχουν να κάνουν με την έκθεση σε βακτήρια την κατάλληλη στιγμή, υποστηρίζουν οι ερευνητές.

Ο Wood και οι συνεργάτες του παρακολούθησαν 467 νεογνά για περίπου τρία χρόνια παρατηρώντας τις αλλεργίες τους σε ετήσια βάση και ελέγχοντας την σκόνη στα σπίτια που ζούσαν για τυχόν αλλεργιογόνα και βακτήρια. Προς έκπληξη των ερευνητών, τα παιδιά που είχαν εκτεθεί πριν από τα πρώτα τους γενέθλια σε ποντίκια, τρίχωμα γάτας και περιττώματα κατσαρίδας, είχαν χαμηλότερα ποσοστά αλλεργίας και δύσπνοιας από αυτή που είχαν τα παιδιά ηλικίας 3 ετών, σε σύγκριση με εκείνα που δεν είχαν εκτεθεί νωρίς στα αλλεργιογόνα.

Για την ακρίβεια, ο συριγμός ήταν έως και τρεις φορές πιο συχνός μεταξύ των παιδιών που είχαν μικρότερη έκθεση στα αλλεργιογόνα, πολύ νωρίς στη ζωή τους. Η προστατευτική επίδραση της πρώιμης έκθεσης σε αλλεργιογόνα, ενισχύθηκε στην περίπτωση που στο σπίτι υπήρχε επίσης μια ευρεία ποικιλία βακτηρίων.

Ο λόγος μπορεί να είναι ότι «μεγάλο τμήμα της ανάπτυξης του ανοσοποιητικού συστήματος που μπορεί να οδηγήσει κάποιον στο δρόμο προς τις αλλεργίες και το άσθμα, ρυθμίζεται σχεδόν αμέσως με την άφιξη του νεογέννητου στη ζωή», υποστηρίζει ο Wood.

Οι ερευνητές δεν είναι έτοιμοι να προσπαθήσουν να μεταφράσουν τα νέα ευρήματα σε πρακτικές συμβουλές για τους γονείς. Κατέληξαν, ωστόσο, στο συμπέρασμα πως «η αυστηρή αποφυγή των αλλεργιογόνων από την αρχή, δεν προστατεύει, αλλά η πρώιμη έκθεση στο σωστό πλαίσιο μπορεί να κάνει τη διαφορά μεταξύ ασθένειας και ανοχής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό είναι το μειονέκτημα της καθαριότητας», γράφουν στην έκθεσή τους.

Τα νέα ευρήματα δίνουν σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες μία σημαντική συμβουλή σχετικά με το θέμα των ζώων συντροφιάς και τα νεογνά.

«Είκοσι χρόνια πριν θα λέγαμε στους γονείς να απομακρύνουν τις γάτες και τα σκυλιά έξω από το σπίτι αν αποκτήσουν μωρό. Σήμερα βλέπουμε μέσω της μελέτης μας πως, όσο πιο νωρίς αποκτήσει μια οικογένεια με νεογέννητο, ένα κατοικίδιο, τόσο το καλύτερο», καταλήγει ο Wood.