Διαβήτης στη μέση ηλικία σημαίνει προβλήματα μνήμης αργότερα
Οι άνθρωποι που αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2 ή υψηλή αρτηριακή πίεση στη μέση ηλικία είναι πιο πιθανό να υποστούν εγκεφαλικές βλάβες που μπορεί να συμβάλλουν στην άνοια, καθώς μεγαλώνουν.
Αυτό διαπιστώνει μελέτη της Mayo Clinic, σύμφωνα με την οποία ο διαβήτης μπορεί να συρρικνώσει πραγματικά τον εγκέφαλο επί μακρό χρονικό διάστημα, μειώνοντας το μέγεθός του σε κρίσιμους τομείς, όπως ο ιππόκαμπος, που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, τόσο στη βραχυπρόθεσμη, όσο και στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Επιπλέον, ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο ενός ατόμου για μικρο-εγκεφαλικά επεισόδια και άλλες βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον εγκέφαλο, υποστηρίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
«Οι άνθρωποι που είχαν διαβήτη νωρίτερα στη ζωή τους είχαν πολύ χειρότερη εγκεφαλική δομή από εκείνους που ανέπτυξαν την πάθηση αρκετά αργότερα. Οι σαρώσεις που κάναμε μας δείχνουν ότι η γνωστική δυσλειτουργία συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οσο νωρίτερα αναπτύξει κανείς διαβήτη τύπου 2, τόσο πιο πιθανό είναι να υποστεί βλάβες», αναφέρει η δρ Rosebud Roberts, μία από τις ερευνήτριες της Mayo Clinic.
O διαβήτης έχει συνδεθεί εδώ και καιρό με προβλήματα στη σκέψη και τη μνήμη των ανθρώπων όσο μεγαλώνουν, αλλά αυτή ήταν η πρώτη μελέτη που παρείχε αδιάσειστα στοιχεία που εξηγούν γιατί συμβαίνει αυτό.
«Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι με αυτή τη μελέτη. Είναι γνωστό εδώ και αρκετό καιρό ότι υπάρχει κάποιου είδους σχέση μεταξύ διαβήτη και γνωστικής ικανότητας αργότερα στη ζωή. Αυτό που δεν είχε γίνει ακόμα γνωστό είναι γιατί υπάρχει αυτή η σύνδεση και πώς αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου», λέει ο Keith Fargo, διευθυντής επιστημονικών προγραμμάτων και ευαισθητοποίησης του κοινού για την Κοινότητα του Αλτσχάιμερ.
Στη μελέτη συμμετείχαν περισσότερα από 1.400 άτομα με μέση ηλικία τα 80 χρόνια, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neurology. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν πιο ελαφρά προβλήματα μνήμης και σκέψης, κάτι που ονομάζεται γνωστική εξασθένηση. Οι ερευνητές εξέτασαν τις δυνατότητες σκέψης και μνήμης των συμμετεχόντων, σημειώνοντας οποιαδήποτε σημάδια ήπιας δυσλειτουργίας.
Στη συνέχεια, υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου για να εντοπιστούν τυχόν σημάδια βλάβης του εγκεφάλου που μπορεί να αποτελούν πρώιμη ένδειξη άνοιας.
Τέλος, επανεξέτασαν τα ιατρικά τους αρχεία για να δουν αν είχαν διαγνωστεί με διαβήτη ή υψηλή αρτηριακή πίεση στη μέση ηλικία, που για τους σκοπούς της παρούσας μελέτης ήταν μεταξύ 40 και 64 ετών.
Οι συγγραφείς της μελέτης διαπίστωσαν πως τα άτομα που ανέπτυξαν σακχαρώδη διαβήτη στη μέση ηλικία, είχαν εγκεφάλους που ήταν κατά μέσο όρο 2,9% μικρότεροι απ’ αυτούς που δεν είχαν διαβήτη. Και οι ιππόκαμποί τους ήταν ακόμα μικρότεροι, κατά μέσο όρο 4% μικρότεροι από εκείνους των μη διαβητικών.
«Οταν ο ιππόκαμπος αρχίζει να συρρικνώνεται, το άτομο αρχίζει να χάνει τη μακροπρόθεσμη μνήμη και την ικανότητά του να θυμάται τα πρόσφατα γεγονότα», αναφέρει η Roberts που είναι επίσης μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.
Ο διαβήτης της μέσης ηλικίας συσχετίστηκε με 85% μεγαλύτερο κίνδυνο για μικροεγκεφαλικά επεισόδια. Τέλος, τα άτομα με διαβήτη μέσης ηλικίας είχαν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν προβλήματα σκέψης ή μνήμης, σύμφωνα με τη μελέτη.
Οι άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση στη μέση ηλικία είχαν επίσης διπλάσιες πιθανότητες να υποστούν βλάβη από εγκεφαλικό επεισόδιο σε τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη σκέψη, τη μνήμη και τη γλώσσα, όπως είπαν οι ερευνητές.
Τα αποτελέσματα της έρευνας τονίζουν την ανάγκη να υιοθετήσουν οι άνθρωποι έναν υγιεινό τρόπο ζωής στη μέση ηλικία ή και νωρίτερα. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι σχεδόν το ένα τέταρτο των ανθρώπων λανθασμένα πιστεύουν ότι κινδυνεύουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ μόνο αν υπάρχει ιστορικό στην οικογένειά τους. Στην πραγματικότητα, όμως, η άνοια μπορεί να χτυπήσει οποιονδήποτε αν δεν φροντίζει όπως πρέπει τον εαυτό του.
«Από τη στιγμή που έχει κάποιος εγκέφαλο, έχει και κίνδυνο για άνοια. Η μέση ηλικία είναι πραγματικά η πιο κρίσιμη στιγμή για να επικεντρωθούν οι άνθρωποι στην υγεία του εγκεφάλου τους και να μην περιμένουν μέχρις ότου είναι πια πολύ αργά. Οι άνθρωποι που θέλουν να προστατέψουν τον εγκέφαλό τους θα πρέπει να αποφύγουν την ανάπτυξη σακχαρώδη διαβήτη ή την υψηλή αρτηριακή πίεση», λέει η Roberts.
Οι άνθρωποι που έγιναν διαβητικοί σε μεγάλη ηλικία εξακολουθούν να υφίστανται βλάβες σε περιοχές του εγκεφάλου ως αποτέλεσμα της νόσου. Ομως, η δίαιτα, η άσκηση και η φαρμακευτική αγωγή μπορούν να περιορίσουν τον αντίκτυπο στον τρόπο σκέψης και μνήμης.
«Αν έχετε διαβήτη τύπου 2 έχετε αυξημένο κίνδυνο βλάβης του εγκεφάλου. Αλλά αν ελέγχετε το διαβήτη σας, θα μπορέσετε να μειώσετε την ζημιά που προκαλείται στον εγκέφαλό σας», καταλήγει η Roberts.