Επιστήμονες βρήκαν γιατί τα κορίτσια ωριμάζουν γρηγορότερα
Οσο μεγαλώνουμε το μυαλό μας αναδιοργανώνεται και οι συνδέσεις στις νευρικές ίνες εξορθολογίζονται, μειώνοντας την συνολική συνδεσιμότητα και διατηρώντας επιλεκτικά τις μακρινές συνδέσεις ζωτικής σημασίας.
Πρόσφατα, μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Νιουκάστλ, ανακάλυψε πως ο «εξορθολογισμός» του εγκεφάλου ξεκινά νωρίτερα στα κορίτσια, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει για ποιο λόγο αυτά ωριμάζουν πιο γρήγορα από τα αγόρια στην εφηβεία.
Οι ερευνητές αναφέρουν ακόμα πως αυτή η σταδιακή, επιλεκτική μείωση των συνδέσεων, μπορεί να είναι ο λόγος που η λειτουργία του εγκεφάλου δεν επιδεινώνεται, αλλά αντίθετα βελτιώνεται, όσο ο εγκέφαλος αναδιοργανώνεται.
Ενας από τους ερευνητές της μελέτης, ο δρ Μarcus Kaiser, του τμήματος Νευροπληροφορικής του Πανεπιστημίου του Νιουκάσλτ, αναφέρει:
«Οι συνδέσεις μεγάλων αποστάσεων είναι δύσκολο να καθιερωθούν και να διατηρηθούν, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για την γρήγορη και αποτελεσματική επεξεργασία των πληροφοριών».
Οι συνδέσεις μεγάλων αποστάσεων παρέχουν νέες πληροφορίες
Για να εξηγήσει την αξία της σύνδεσης μεγάλων αποστάσεων ο καθηγητής χρησιμοποιεί την ιδέα των κοινωνικών δικτύων:
«Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ένα κοινωνικό δίκτυο. Οι φίλοι σας μπορούν να σας δώσουν παρόμοιες πληροφορίες, μπορείτε να ακούσετε την ίδια είδηση από διαφορετικούς ανθρώπους. Ομως, οι άνθρωποι από διαφορετικές πόλεις ή χώρες, είναι περισσότερο πιθανό να σας δώσουν νέες πληροφορίες. Με τον ίδιο τρόπο, κάποια ροή πληροφοριών μέσα από μια μονάδα του εγκεφάλου ενδέχεται να είναι περιττή, ενώ οι πληροφορίες από άλλες ενότητες μπορούν να ενσωματώσουν μια οπτική ή ακουστική πληροφορία για ένα πρόσωπο ή για τη φωνή του που είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του έξω κόσμου».
Για τη μελέτη τους, ερευνητές από το Νιουκάστλ, την Γλασκώβη και τη Σεούλ, αξιολόγησαν εγκεφαλογραφήματα από 121 υγιή άτομα, ηλικίας μεταξύ 4-40 ετών. Επέλεξαν τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα γιατί αυτά τα χρόνια συμβαίνει το κύριο «κλάδεμα» των συνδέσεων.
Οι σαρώσεις έγιναν χρησιμοποιώντας μια εξαιρετικά ευαίσθητη μορφή μαγνητικής τομογραφίας (MRI) που είναι γνωστή ως απεικόνιση τανυστή διάχυσης (DTI), η οποία παρακολουθεί το νερό που ταξιδεύει κατά μήκος των νευρικών ινών.
Οι σαρώσεις DTI έδειξαν ότι στις ηλικίες 4-40 πράγματι σε μια περίοδο ο εγκέφαλος ήταν απασχολημένος με το «κλάδεμα» των ινών. Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στην περίπτωση των συνδέσεων μεγάλης εμβέλειας, που ονομάζονται προβολές, κάποιοι τύποι τους είχαν εκκαθαριστεί πιο έντονα από άλλους.
Οι προβολές που έτειναν να διατηρούνται ήταν κατά προτίμηση αυτές που συνέδεαν τις διάφορες μονάδες επεξεργασίας που επιτρέπουν τη γρήγορη μεταφορά πληροφοριών. Τα παραδείγματα περιελάμβαναν τις συνδέσεις όρασης και ενοτήτων ήχου.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι αλλαγές στις συγκεκριμένες συνδέσεις έχουν συνδεθεί με αναπτυξιακές διαταραχές του εγκεφάλου, όπως η επιληψία, ο αυτισμός και η σχιζοφρένεια.
Η αναλογία στο κοινωνικό δίκτυο εξηγεί επίσης γιατί οι προβολές του εγκεφάλου βοηθούν να επικεντρωνόμαστε στην ουσιαστική πληροφόρηση. Για παράδειγμα, αν χαθείτε και πρέπει να βρείτε το δρόμο σας είναι προτιμότερο αντί να μιλήσετε με πολύ, τυχαίο κόσμο, να ρωτήσετε κάποιον συγκεκριμένο που τυγχάνει να μένει στη γειτονιά.
Με τη μελέτη αυτή οι ερευνητές έδειξαν για πρώτη φορά πως η απώλεια των ινών της λευκής ουσίας είναι μια εξαιρετικά επιλεκτική διαδικασία.
Βρήκαν επίσης πως η μείωση των συνδέσεων του εγκεφάλου μεταξύ των απομακρυσμένων περιοχών, μεταξύ των ημισφαιρίων και μεταξύ των μονάδων επεξεργασίας ήταν λιγότερες κατά την ωρίμανση του εγκεφάλου απ’ ό,τι αναμενόταν και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως αυτό μπορεί να εξηγήσει πώς και γιατί ο εγκέφαλος διατηρεί ένα σταθερό δίκτυο, καθώς ωριμάζει.