Φύκια: Mια αναπάντεχα ευεργετική σούπερ τροφή!

Είναι πολύ πιθανό να έχετε μασήσει φύκια τυλιγμένα σε ένα ρολό σούσι, αλλά πόσοι από εσάς θα γέμιζαν μια τσάντα φύκια σε μια βόλτα στην αγορά; Κι όμως θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε!

Τα φύκια είναι γεμάτα με αντιοξειδωτικά, ασβέστιο και ένα ευρύ φάσμα βιταμινών κι αυτή είναι μόλις η… κορυφή του παγόβουνου.

Γιατί είναι σούπερ

Ενα μέλος της οικογένειας των φυκιών, τα βρώσιμα φύκια, υπάρχουν συνήθως σε ποικιλία τριών χρωμάτων: καφέ, κόκκινο και πράσινο. Αυτές που τρώγονται περισσότερο είναι οι ποικιλίες των καφέ, όπως τα κελπ και τα ουακάμε και ακολουθούν τα κόκκινα φύκια που περιλαμβάνουν το νόρι, αυτό που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι σεφ που φτιάχνουν σούσι.

Παρόλο που, έτσι κι αλλιώς, η κουζίνα από φύκια έχει μια ένδοξη ιστορία σε πολλές χώρες της Ασίας, οι Ιάπωνες την έχουν αναγάγει σε πραγματική τέχνη και χρησιμοποιούν περισσότερα από είκοσι διαφορετικά είδη φυκιών. Σε ένα εστιατόριο το πιο πιθανό είναι να καταναλώσετε φύκια σε σαλάτα (μικρά φύκια κελπ), στην περίφημη σούπα μίσο, ή τυλιγμένα σε ρολό.

Σε μόλις δύο κουταλιές της σούπας ανά μερίδα είναι αλήθεια πως τα φύκια δεν είναι μια ρεαλιστική πηγή πολλών βιταμινών, αφού η ποσότητα δεν θεωρείται αρκετά μεγάλη για να πάρετε μια αξιοπρεπή ώθηση απ’ αυτές τις θρεπτικές ουσίες. Ωστόσο, τα φύκια περιέχουν βιταμίνες A και C και είναι επίσης πηγή ασβεστίου. Το ασβέστιο που περιέχουν τα φύκια είναι ένας από τους λόγους που μερικά κόκκινα φύκια περιλαμβάνονται στα συμπληρώματα διατροφής ως μέρος ενός γενικότερου σχεδίου θεραπείας της οστεοαρθρίτιδας.

Εκεί, πάντως, που το όφελος από την κατανάλωση των φυκιών είναι εξαιρετικά σημαντικό είναι στο ότι αποτελούν μια εξαιρετική πηγή ενός θρεπτικού συστατικού που απουσιάζει από σχεδόν κάθε άλλη τροφή: Το ιώδιο. Η κατανάλωση ιωδίου είναι σημαντική για να διατηρεί υγιή τον θυρεοειδή, κάτι που σημαίνει πως παράγονται και ρυθμίζονται σωστά οι ορμόνες. Μια κακή λειτουργία του θυρεοειδούς, μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, όπως κόπωση, μυϊκή αδυναμία και υψηλή χοληστερόλη. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ιατρικές καταστάσεις όπως βρογχοκήλη, αύξηση των παλμών της καρδιάς και διαταραχή της μνήμης.

Δεδομένου ότι το 1920 ξεκίνησε η προσθήκη ιωδίου στο αλάτι και το 1993 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκπόνησε ένα παγκόσμιο πρόγραμμα για την αύξηση του ιωδίου στο αλάτι, τα συμπτώματα της υπερβολικής έλλειψης ιωδίου έχουν σε μεγάλο βαθμό εκλείψει. Ωστόσο, για μια σειρά από λόγους, όπως ότι το ιώδιο έχει αποκλειστεί από τις χημικές ουσίες στο περιβάλλον, ή λόγω της κακής ποιότητας του αλατιού που χρησιμοποιείται στα επεξεργασμένα τρόφιμα (το συγκεκριμένο αλάτι δεν περιέχει ιώδιο), αλλά και επειδή επικρατεί μια γενικότερη… αλατοφοβία για λόγους υγείας, είναι πολλοί οι λαοί που συνειδητά δεν χρησιμοποιούν αλάτι, με αποτέλεσμα να έχει αρχίσει και πάλι να είναι ολοένα και πιο συχνή η – ήπια… – ανεπάρκεια ιωδίου.

Το πρόβλημα με αυτή την ήπια ανεπάρκεια ιωδίου είναι ότι μπορεί να εκδηλωθεί πολύ διακριτικά. Η κόπωση, η κατάθλιψη, η μεγαλύτερη ευπάθεια σε ασθένειες, η δυσκολία να χάσει κανείς βάρος, είναι καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν από την υπολειτουργία του θυρεοειδούς και αν τα συμπτώματα σάς φαίνονται οικεία, ίσως θα έπρεπε να κάνετε κάποιες εξετάσεις γιατί μπορεί να έχετε έλλειψη ιωδίου. Αν πάλι δεν θέλετε να μπείτε στη διαδικασία των εξετάσεων του θυρεοειδούς (κάτι, πάντως, που δεν θα πρέπει να αμελήσετε αν είστε έγκυος), η κατανάλωση φυκιών θα μπορούσε να σάς βοηθήσει. Ενα γραμμάριo καφέ φυκιών περιέχει περίπου 5 έως 50 φορές τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη, ενώ οι κόκκινες και πράσινες ποικιλίες περιέχουν ελαφρώς μικρότερη. Η ακριβής περιεκτικότητα σε ιώδιο εξαρτάται από το θαλασσινό νερό όπου έχουν αναπτυχθεί οι συγκεκριμένες ποικιλίες.

Τα οφέλη των φυκιών εκτείνονται πολύ πέρα από την βασική διατροφή. Μια έρευνα έχει δείξει ότι τα φύκια μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη ρύθμιση των οιστρογόνων και των επιπέδων της οιστραδιόλης – δύο ορμονών που είναι υπεύθυνες για τη σωστή ανάπτυξη και λειτουργία των γεννητικών οργάνων – ενδεχομένως και στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Κάποιοι, μάλιστα, ισχυρίζονται πως η κατανάλωση φυκιών είναι υπεύθυνη για την χαμηλή συχνότητα των παραπάνω ασθενειών στην Ιαπωνία. Για τους ίδιους λόγους τα φύκια μπορούν επίσης να βοηθήσουν στον έλεγχο του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και να βελτιώσουν την γυναικεία γονιμότητα.

Πολλές μελέτες έχουν επίσης δείξει πως τα φύκια είναι μια εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών και βοηθούν στην πρόληψη της φλεγμονής, η οποία μπορεί να συμβάλλει σε μια σειρά από ασθένειες που περιλαμβάνουν την αρθρίτιδα, την κοιλιοκάκη, το άσθμα, την κατάθλιψη και την παχυσαρκία.

Σχέδιο δράσης

Προτού αποφασίσετε να προσθέσετε τα φύκια σε όλα σας τα γεύματα, σκεφτείτε πως παρά τα δυνητικά οφέλη του, αυτό το θαλάσσιο λαχανικό μπορεί να είναι… ανησυχητικά υγιές. Δέκα γραμμάρια (περίπου δύο κουταλιές της σούπας) ενός είδους κόκκινου φυκιού που ονομάζεται dulse, περιλαμβάνει 34 φορές το ποσό του καλίου που περιέχεται σε μια ανάλογου μεγέθους μερίδα μπανάνας. Πρόκειται για μια αρκετά υψηλή δόση που μπορεί να προκαλέσει την αύξηση των παλμών της καρδιάς στους ανθρώπους που έχουν προβλήματα στα νεφρά, αν και είναι γενικά ασφαλής για εκείνους που δεν έχουν ανάλογα προβλήματα.

Ομοίως, ενώ ο θυρεοειδής δυσλειτουργεί χωρίς ιώδιο, η έρευνα δείχνει πως μεγάλη ποσότητα ιωδίου μπορεί αντίστοιχα να έχει τις παρενέργειές της. Η απάντηση βρίσκεται, όπως πάντα, στο μέτρο. Μία – δύο κουταλιές από καφέ φύκια κάθε εβδομάδα, αποτελούν την χρυσή τομή, ενώ η χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ιώδιο του φυκιού νόρι, σημαίνει πως αν σας αρέσει το σούσι θα μπορούσατε να απολαύσετε μερικά ρολά σούσι κάθε εβδομάδα, αν θέλετε.

Πολύ σημαντικό είναι, επίσης, να λάβετε υπόψιν σας ότι επειδή πολλές φορές το νερό στις περιοχές απ’ όπου αλιεύονται τα φύκια μπορεί να είναι μολυσμένο από τοξικά, αν παίρνετε συμπληρώματα, θα πρέπει να επιλέξετε μια αξιόπιστη μάρκα. Μιλήστε με το γιατρό σας πριν αποφασίσετε να πάρετε συμπληρώματα με εκχυλίσματα φυκιών. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχετε υπόψιν πως τα μέταλλα σε κάποια χάπια με εκχυλίσματα φυκιών θα μπορούσαν να αποβούν ιδιαίτερα επικίνδυνα σε έγκυες ή θηλάζουσες γυναίκες και τα μωρά τους. Με τα κατάλληλα συνοδευτικά, τα φύκια μπορούν να είναι ένα αρωματικό συστατικό με μια υγιή δόση των αντιοξειδωτικών και ιωδίου.