Γιατί οι γάτοι συνηθίζουν να «ψεκάζουν» την περιοχή τους

Οι αρσενικές γάτες συνηθίζουν να «ψεκάζουν» με ούρα αυτή που θεωρούν περιοχή τους, για πολλούς και διάφορους λόγους και αυτό έχει συνήθως να κάνει με προσπάθεια επικοινωνίας ή προσπάθεια απόδειξης κυριαρχίας.

Το μήνυμα που θέλει να μεταδώσει ένας γάτος ουρώντας σε μια περιοχή, μπορεί να δείχνει τη σεξουαλική του διάθεση, την κυριαρχία του ή τον αγώνα που μόλις κέρδισε σε μια μονομαχία με άλλο γάτο. Αυτό συμβαίνει επειδή μερικές φορές οι γάτοι θέλουν να στείλουν ένα μήνυμα στα υπόλοιπα αιλουροειδή, αντί να τα αντιμετωπίσουν κατά πρόσωπο, ενώ ακόμα και το στρες θα μπορούσε να αποτελεί μια αιτία. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι για να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά και ο τρόπος εξαρτάται από την αιτία για την οποία ο γάτος συνηθίζει να «μαρκάρει» την περιοχή του.

Επικοινωνία

Παρά το γεγονός ότι οι περισσότερο οξυδερκείς ιδιοκτήτες γάτων καταλαβαίνουν τι ακριβώς θέλει και χρειάζεται το κατοικίδιό τους, είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν πάντα τι θέλει ο γάτος και η επικοινωνία τους μπορεί να είναι προβληματική. Τα ζώα δεν μπορούν για παράδειγμα να πάνε στους ιδιοκτήτες τους και να τους πουν ότι η καινούργια τεράστια τηλεόραση που τοποθετήθηκε στο σαλόνι τα τρομάζει. Επιπλέον, δεν βρίσκονται πάντα στον ίδιο χώρο την ίδια στιγμή και χρειάζονται έναν τρόπο να στείλουν τα μηνύματά τους, όταν οι δρόμοι τους δεν διασταυρώνονται. Προσπαθούν, λοιπόν, να βρουν τρόπο επικοινωνίας με τους ιδιοκτήτες τους και πιστεύουν ότι το να… ψεκάσουν είναι ένας απ’ αυτούς.

Τα ούρα περιέχουν φερομόνες ή χημικές ουσίες που στέλνουν σήματα μέσω του αέρα και αυξάνονται μέσω της αίσθησης της όσφρησης. Οι ουσίες αυτές επιτρέπουν στις γάτες να «μιλούν» μεταξύ τους για μια ευρεία ποικιλία πραγμάτων και δεν είναι υποχρεωμένες να γνωρίζουν πως οι άνθρωποι δεν είναι σε θέση να μεταφράσουν αυτό το μήνυμα της φερομόνης. Ως εκ τούτου, όταν οι γάτες «ψεκάζουν» προσπαθούν να πουν κάτι σε μια άλλη γάτα ή στον ιδιοκτήτη τους. Αυτό είναι κάτι που εξαρτάται και από την προσωπικότητά τους, αλλά και από τις περιστάσεις.

Σεξουαλική διάθεση και διαθεσιμότητα

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι γάτες να αφήνουν τους άλλους να γνωρίζουν ότι είναι έτοιμες να ζευγαρώσουν. Στην ουσία οι φερομόνες στην πράξη λειτουργούν σαν «ερεθιστικός» παράγοντας μυρωδιάς. Συνήθως, αυτό αρχίζει να συμβαίνει όταν είναι περίπου έξι μηνών και όλα τα αρσενικά που δεν έχουν στειρωθεί είναι πιθανό να συνηθίζουν να «ψεκάζουν».

Κυριαρχία και επικράτηση

Οι γάτες είναι κυριαρχικές ως ζώα και μερικές φορές μπορεί να «ψεκάζουν» για να σηματοδοτήσουν τα όρια της περιοχής τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε περιοχές ή σπίτια που υπάρχουν περισσότερα από ένα αιλουροειδή και ο χώρος είναι σχετικά περιορισμένος. Στην περίπτωση αυτή μια τέτοια συμπεριφορά συνδέεται στενά με την επιθυμία να επιδείξει η αρσενική γάτα την κυριαρχία της σε κάποιο βαθμό απέναντι στα υπόλοιπα κατοικίδια.

Νίκη

Δεν είναι, επίσης, ασυνήθιστο για τις γάτες να έχουν αντιπαραθέσεις και μερικές φορές αυτό μπορεί να συμβαίνει ακόμα και μέσα στο ίδιο σπίτι. Αν κάποιος γάτος κερδίσει μια μάχη, δεν αποκλείεται πέρα από δαγκώματα και γρατζουνιές στα άλλα αιλουροειδή του σπιτιού ή της γειτονιάς, να ψεκάσει με τα ούρα του την περιοχή για να ανακοινώσει τη νίκη του. Με τον τρόπο αυτό δίνει στους άλλους να καταλάβουν ποια είναι τα όρια της περιοχής του.

Αποφυγή αντιπαράθεσης

Μερικές φορές ένας γάτος που είναι ντροπαλός θέλει να αποφύγει την κατά μέτωπο σύγκρουση με τους άλλους γάτους. Με το να ψεκάζει περιστασιακά μπορεί να επικοινωνήσει το μήνυμά του χωρίς να χρειάζεται να έρθει σε κατά μέτωπο αντιπαράθεση. Πολλοί ιδιοκτήτες βεβαίως αντιλαμβάνονται λάθος αυτή τη συστολή ως άγχος.

Στρες

Ο ψεκασμός μπορεί επίσης να είναι μια απάντηση στο στρες και κάθε γάτος έχει το δικό του διαφορετικό επίπεδο αντοχής σε αυτό τον τομέα. Για μερικά ζώα για παράδειγμα δημιουργεί μεγάλη αναστάτωση και προβλήματα το να υπάρχει στο σπίτι ένας σκύλος που θέλει συνέχεια να τα κυνηγάει. Αλλα φαίνεται να φοβούνται ακόμα και τη… σκιά τους και δεν ανταποκρίνονται καλά ακόμα και στις πιο μικρές αλλαγές, όπως θα μπορούσε να είναι ακόμα και η αλλαγή μάρκας άμμου υγιεινής. Ο «ψεκασμός» είναι το αποτέλεσμα αυτού του στρες.

Οι ιδιοκτήτες πολλές φορές παρερμηνεύουν αυτή τη συμπεριφορά ως κακόβουλη ή ως πράξη εκδίκησης. Θεωρούν για παράδειγμα ότι ο γάτος ούρησε επειδή δεν έφαγε στην ώρα του. Όμως, αυτή είναι μια εντελώς λανθασμένη υπόθεση (που βασίζεται μόνο στην σύμπτωση). Οι κτηνίατροι και οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτή η ερμηνεία συμπεριφοράς του γάτου βασίζεται εξ ολοκλήρου στην υπόθεση ότι τα ζώα κατανοούν τις σχέσεις που έχουν οι άνθρωποι με τα υπάρχοντά τους και ότι συμμερίζονται την άποψη πως το να ουρήσουν ένα έπιπλο είναι κάτι «κακό». Όμως, αυτές οι υποθέσεις δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποδειχθούν, καθώς δεν είναι βέβαιο ότι τα ζώα κατανοούν πλήρως τους ανθρώπους, ούτε το τι σημαίνουν γι’ αυτούς τα πράγματα του σπιτιού.

Επιθυμία για εξοικείωση

Ένα τυπικό σπίτι περιέχει πολλές διαφορετικές μυρωδιές, από τα έπιπλα μέχρι το απορρυπαντικό πλυντηρίου. Αυτό μπορεί να κάνει μερικές γάτες να αισθάνονται λίγο άβολα κι έτσι πολλές φορές ο λόγος που «ψεκάζουν» είναι επειδή θέλουν να ανακατέψουν αυτές τις μυρωδιές με τη μόνη που τα ίδια γνωρίζουν πολύ καλά. Γι’ αυτές δεν είναι τίποτα παραπάνω από το ισοδύναμο του φωτισμού με ένα… κερί για να κάνουν τη μυρωδιά του δωματίου καλύτερη κατά τη δική τους… κρίση. Αυτό λειτουργεί καταπραϋντικά για τις ίδιες τις γάτες γιατί τις βοηθά να εξοικειώνονται περισσότερο με το χώρο.

Τρόποι για να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά

Οι τεχνικές που είναι διαθέσιμες για να σταματήσουν οι αρσενικές γάτες από τον ψεκασμό εξαρτώνται από το λόγο που το κάνουν. Η στείρωση συχνά βελτιώνει την κατάσταση, όταν το πρόβλημα είναι η επιθετικότητα ή η σεξουαλικότητα, καθώς και τα δύο έχουν κάποιες ορμονικές επιδράσεις, αλλά δεν σημαίνει ότι είναι πάντα επιτυχημένη λύση. Η μείωση του αριθμού των ζώων που υπάρχουν στο σπίτι είναι επίσης μια λύση, όπως και το να γίνονται αλλαγές στο σπίτι σταδιακά και όχι απότομα, ώστε να προλάβουν να εξοικειωθούν με αυτές. Αν οι γάτες είναι εξαιρετικά ανήσυχες, μπορεί να βοηθήσει και η φαρμακευτική αγωγή, αλλά αυτό θα πρέπει να είναι η έσχατη λύση, καθώς τα φάρμακα μπορεί να έχουν παρενέργειες.