Το σεξ είναι ή τουλάχιστον θα πρέπει να είναι, αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής κάθε γυναίκας σε κάθε δεκαετία από τα τελευταία χρόνια της εφηβείας (κατ’ άλλους με το τέλος της εφηβείας) και μετά.
Η υγιής σεξουαλική ζωή μιας γυναίκας συμβάλλει στην γενικότερη υγεία και ποιότητα της ζωής της. Για να μπορέσει, όμως, να την απολαύσει θα πρέπει να ξέρει τι πρέπει να περιμένει σε κάθε σημαντική στροφή της ζωής της, καθώς και πώς να φροντίζει τον εαυτό της.
Διαβάστε παρακάτω ένα σχέδιο για τη σεξουαλική σας ζωή ανά δεκαετία, ώστε να μπορείτε να την απολαμβάνετε για πάντα.
Στη δεκαετία των 20
Εξάσκηση στο ασφαλές σεξ. Σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων εμφανίζονται σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 25 ετών. Επιπλέον, η μέση γυναίκα που δεν είναι παντρεμένη στα 20 είναι πιθανό να έχει πολλαπλούς συντρόφους, γεγονός που αυξάνει την έκθεσή της σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και λοιμώξεις, ενώ την εκθέτει επίσης και στο ενδεχόμενο μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Η αντισύλληψη μπορεί να αποτρέψει την εγκυμοσύνη, αλλά και να προφυλάξει από έρπη των γεννητικών οργάνων, χλαμύδια, γονόρροια και άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό σε κάθε σεξουαλική επαφή.
Εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Αν και συνιστάται για κορίτσια 11-12 ετών, πολλές γυναίκες ηλικίας 13-26 ετών μπορούν να επωφεληθούν από το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) που προστατεύει από ορισμένα στελέχη του ιού HPV, ενός ιού υψηλού κινδύνου, που προκαλεί κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Κάνετε τακτικά check-ups. Αν είστε σεξουαλικά ενεργές, κάνετε ένα ετήσιο τεστ Παπανικολάου και μια γυναικολογική εξέταση, ξεκινώντας τρία χρόνια μετά την πρώτη σεξουαλική σας επαφή ή από την ηλικία των 21 ετών. Επειδή πολλά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα, ένας ετήσιος έλεγχος για ΣΜΝ είναι πολύ σημαντικός.
Στη δεκαετία των 30
Αποφασίστε σχετικά με τον Οικογενειακό Προγραμματισμό. Μέσα στην ασφάλεια μιας σταθερής σχέσης πολλές γυναίκες μπορεί να διαπιστώσουν ότι η λίμπιντό τους ανεβαίνει. Αλλά αν δεν σκοπεύετε να δημιουργήσετε οικογένεια, το θέμα της αντισύλληψης είναι πολύ σημαντικό. Η πιο δημοφιλής μέθοδος παραμένει το αντισυλληπτικό χάπι, ενώ άλλες επιλογές είναι: Κολπικός δακτύλιος, επιθέματα ελέγχου των γεννήσεων, χρονοδιαγράμματα, ενέσεις, προφυλακτικά, ενδομήτριες συσκευές (σπιράλ), εμφυτεύσιμες ράβδοι. Συζητήστε με το γιατρό σας για τους μελλοντικούς σας στόχους και αποφασίστε ποια μέθοδος αντισύλληψης είναι κατάλληλη για εσάς.
Μιλήστε αν έχετε επώδυνο σεξ. Ο πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι έχετε ενδομητρίωση. Αυτή είναι μια αναπαραγωγική διαταραχή, κατά την οποία το ενδομήτριο, ο ιστός που επενδύει τη μήτρα, αναπτύσσεται επίσης στις ωοθήκες, τη λεκάνη και τις σάλπιγγες. Οπως ο ιστός του ενδομητρίου αποβάλλεται στη μήτρα κατά τη διάρκεια της περιόδου, έτσι και το έκτοπο ενδομήτριο αιμορραγεί επίσης σε άλλα μέρη του σώματος και προκαλεί φλεγμονή και ουλές στην πύελο. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα και να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου των ωοθηκών.
Στη δεκαετία των 40
Εξισορροπήστε τις ορμόνες σας. Οι ορμονικές διακυμάνσεις της περιεμμηνόπαυσης (τα 5 έως 10 χρόνια πριν την εμμηνόπαυση), φέρνουν μαζί τους χαμηλότερη λίμπιντο, ακανόνιστες περιόδους και κολπική ξηρότητα. Ενα αντισυλληπτικό χάπι σε χαμηλή δόση ή μια ενδομήτρια συσκευή (αν δεν σκοπεύετε να κάνετε άλλο παιδί) μπορεί να βοηθήσει με τις ορμόνες και να αποτρέψει ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες που εξακολουθούν να είναι πιθανές σ’ αυτό το σημείο της ζωής σας.
Παραμείνετε σε εγρήγορση για ΣΜΝ. Με τους μισούς από τους γάμους να έχουν καταλήξει σε διαζύγιο σ’ αυτήν ακριβώς την δεκαετία της ζωής τους πολλές γυναίκες επιστρέφουν στη ζωή που έκαναν ως ελεύθερες. Και μπορεί να μην είναι πια έφηβες αλλά οι ίδιοι κανόνες προστασίας και προφύλαξης ισχύουν και τώρα. Χρησιμοποιήστε προφυλακτικά (ή επιστρέψτε στο αντισυλληπτικό χάπι αν δεν έχετε περάσει στην εμμηνόπαυση) και εξεταστείτε σε τακτά χρονικά διαστήματα για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα στην περίπτωση που δεν έχετε μπει σε μια μονογαμική σχέση.
Στη δεκαετία των 50
Ασχοληθείτε με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσής σας. Η μέση ηλικία έναρξης της εμμηνόπαυσης είναι τα 51 χρόνια. Με την εμμηνόπαυση έρχεται και η ορμονική πτώση που μπορεί να σημαίνει χαμηλότερη σεξουαλική λίμπιντο, εναλλαγές της διάθεσης και εξάψεις, καθώς και πολλές δικαιολογίες για να αποφύγετε εντελώς το σεξ. Αλλά με τη βοήθεια του γιατρού σας μπορείτε να διαχειριστείτε τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και τα επίπεδα των ορμονών σας.
Χρησιμοποιήστε λιπαντικό. Τα χαμηλότερα επίπεδα των ορμονών μπορούν να αφήσουν τον κολπικό σας ιστό λεπτό και ξηρό. Αυτό σημαίνει ότι το σεξ μπορεί να γίνει δυσάρεστο και ανεπιθύμητο. Για πολλές γυναίκες μια ενυδατική κρέμα ή λίγο λιπαντικό μπορεί να είναι σωτήριο, ενώ κάποιες άλλες μπορεί να χρειάζονται μια συνταγή κρέμας που να περιέχει οιστρογόνα για να ανακουφιστούν από την ξηρότητα και τη φλεγμονή.
Συζητήστε τυχόν χειρουργικές επιλογές. Μετά την οριστικοποίηση της ολοκλήρωσης του κύκλου της τεκνοποίησης πολλές γυναίκες εξερευνούν τις χειρουργικές επιλογές που έχουν για να διευκολύνουν τυχόν ανώμαλες αιμορραγίες, πυελικό πόνο ή χαλάρωση της μήτρας (που προκαλείται από την αποδυνάμωση των ιστών και των μυών από την εγκυμοσύνη ή από τη γήρανση). Η πιο κοινή χειρουργική επιλογή είναι η υστερεκτομή (αφαίρεση της μήτρας). Σε ορισμένες περιπτώσεις, αν υπάρχουν ινομυώματα ή αιμορραγία, άλλες θεραπείες, όπως η εκτομή του ενδομητρίου ή ο εμβολισμός της αρτηρίας της μήτρας είναι πιο εύκολες και απαιτούν μικρότερο χρόνο αποκατάστασης.
Στις δεκαετίες των 60 και 70…
Μην εγκαταλείπετε το σεξ. Πολλές γυναίκες παραμένουν σεξουαλικά ενεργές μετά τα 60 τους. Και καθώς η εγκυμοσύνη δεν είναι πια ανησυχία, πολλές απ’ αυτές απολαμβάνουν ακόμα περισσότερο το σεξ απ’ ό,τι το απολάμβαναν σε νεότερη ηλικία. Επιπλέον, οι άνθρωποι που είναι άνω των 60 ετών και έχουν τακτικό σεξ τείνουν να είναι πιο υγιείς από εκείνους που κάνουν λιγότερο ή καθόλου σεξ.
Κάντε τα όλα με ηρεμία. Μπορεί να πάρει λίγο παραπάνω χρόνο για εσάς και τον σύντροφό σας αυτή η μετάβαση. Για όσο διάστημα χρειαστεί προχωρήστε με ερωτικά παιχνίδια. Θα μειώσετε έτσι τον κίνδυνο τραυματισμών όπως κατάγματα ή διαστρέμματα. Θα απολαύσετε επίσης την εμπειρία περισσότερο καθώς θα είναι κάτι που θα δημιουργήσετε μαζί.
Προετοιμαστείτε. Χάρη στα φάρμακα που υπάρχουν για τη στυτική δυσλειτουργία, η σεξουαλική ζωή των ηλικιωμένων έχει γίνει περισσότερο ενεργή. Αλλά αυτό δεν αλλάζει κάποια πράγματα όπως η κολπική ξηρότητα, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και οι λοιμώξεις. Για την ακρίβεια, επειδή το κολπικό pΗ αυξάνεται καθώς μειώνονται τα οιστρογόνα, αυξάνονται οι πιθανότητες μιας γυναίκας για λοιμώξεις όπως η βακτηριακή κολπίτιδα. Κρατήστε τα προφυλακτικά και το λιπαντικό έτοιμα για χρήση και μην χρησιμοποιείτε σαπούνι για να πλύνετε τον κόλπο σας. Αντί γι’ αυτό ψάξτε για ένα καθαριστικό που να έχει το ίδιο pH με έναν υγιή κόλπο (μεταξύ 3,8 και 4,5).