Η γεύση της μπύρας μπορεί να οδηγήσει στον αλκοολισμό

Μια γουλιά μπύρα μπορεί να διεγείρει συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου και να δημιουργήσει λαχτάρα για ακόμα περισσότερο αλκοόλ.

Οπως ακριβώς η μυρωδιά του φρεσκοκομμένου καφέ σάς ωθεί να θέλετε να πιείτε ένα φλιτζάνι αχνιστού καφέ, έτσι ακριβώς και μια γουλιά μπύρα μπορεί να ενεργοποιήσει το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου και να σάς προκαλέσει την ανάγκη να πιείτε περισσότερη.

Ερευνητές ανακάλυψαν πως τα αισθητήρια που συνδέονται με το ποτό μπορούν να διεγείρουν συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου και να προκαλέσουν λαχτάρα για περισσότερο αλκοόλ. Δίνοντας στους ανθρώπους μια μικρή ποσότητα από την αγαπημένη τους μπύρα, εκείνοι αποκτούν την επιθυμία να πιουν κι άλλη. Αυτή η επιθυμία σχετίζεται με την απελευθέρωση της ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που βοηθά στον έλεγχο των συστημάτων ανταμοιβής και ευχαρίστησης του εγκεφάλου. Η μελέτη έδειξε πως η ποσότητα της ντοπαμίνης που απελευθερώθηκε ήταν μεγαλύτερη σε όσους είχαν γονείς ή αδέρφια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα αλκοολισμού.

«Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη πως η γεύση και μόνο, χωρίς καμία σημαντική ποσότητα αλκοόλ, είναι σε θέση να ενεργοποιήσει τη ντοπαμίνη», λέει ο συγγραφέας της μελέτης Ντέιβιντ Κάρεκεν καθηγητής της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα.

Η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Νευροψυχοφαρμακολογία» επικυρώνει κάποια ευρήματα από μελέτες που είχαν γίνει πάνω σε ζώα και μας βοηθά να κατανοήσουμε τι συμβαίνει στους ανθρώπους», είπε ο Κάρεκεν. «Εχουμε μια μακρά ιστορία ανάπτυξης αρουραίων και ποντικών εθισμένων στο αλκοόλ και οι μελέτες των τελευταίων 20 ετών δείχνουν ότι υπάρχουν νευροδιαβιβαστές  που είναι ευδιάκριτοι σε αρουραίους και ποντικούς, οι οποίοι προτιμούν το αλκοόλ».

Ο Κάρεκεν είπε πως η μελέτη θα βοηθήσει κάποιους ανθρώπους να μειώσουν το «στίγμα» του αλκοολισμού. «Είναι πραγματικά εξαιρετικά ισχυρές οι ενδείξεις ότι υπάρχουν γενετικοί παράγοντες  που αλλάζουν τη χημεία του εγκεφάλου και μπορούν να ενεργοποιήσουν τους παράγοντες κινδύνου να γίνει κανείς εξαρτημένος από το αλκοόλ».

Για τις ανάγκες της μελέτης, υποβλήθηκαν σε τομογραφίες εγκεφάλου 49 δεξιόχειρες άνδρες με καλή σωματική και ψυχική υγεία, με μέση ηλικία τα 25 χρόνια. Κανείς από τους συμμετέχοντες δεν είχε ιστορικό ναρκωτικών ή καπνίσματος, αν και όλοι εξέφρασαν την προτίμησή τους στη μπύρα (σε αντίθεση με άλλα αλκοολούχα ποτά). Οι γυναίκες εξαιρέθηκαν από την μελέτη, γιατί ήταν δύσκολο να βρεθούν συμμετέχουσες που να αγαπούν τη μπύρα και να πληρούν τα κριτήρια για την ένταξή τους στη μελέτη.

Στη μελέτη ήταν απαραίτητο να λάβουν μέρος δεξιόχειρες άνδρες επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τις γλωσσικές ικανότητες στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου και οι ερευνητές ήθελαν να βεβαιωθούν ότι δεν θα παρεμβαίνουν στη μελέτη διαφορές μεταξύ των ανδρών, όπως εξήγησε ο Κάρεκεν. Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την εθνικότητα και το κοινωνικό ή οικονομικό τους επίπεδο δεν συλλέχθηκαν.

Οι συμμετέχοντες εξετάστηκαν την στιγμή που έπιναν 15 ml (περίπου μισή ουγγιά) της μπύρας που συνήθως προτιμούν, ενώ παράλληλα δοκίμασαν και Gatorade. Η γεύση της μπύρας αναμίχθηκε με μια μικρή ποσότητα αλκοόλ – όχι αρκετή για να δημιουργήσει φαρμακολογική δράση – που βοήθησε να εξασφαλιστεί πως οι συμμετέχοντες βίωναν κάτι πολύ κοντά στο συναίσθημα που έχει κανείς όταν πίνει μπύρα, εξηγεί ο Κάρεκεν.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι συγκριτικά με το Gatorade η γεύση της μπύρας αύξησε την επιθυμία των ανδρών να πιουν και οι τομογραφίες των εγκεφάλων τους έδειξαν πως απελευθερώθηκε ντοπαμίνη. Η απελευθέρωση της ντοπαμίνης ήταν μεγαλύτερη σε εκείνους που είχαν γονείς ή αδέρφια που είχαν πρόβλημα αλκοολισμού.

Το οικογενειακό ιστορικό αλκοολισμού είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αξιολογηθεί ο γενετικός κίνδυνος, εξηγεί ο Κάρεκεν. «Ο αλκοολισμός δεν είναι απλά ένας αυτοσωματικά κυρίαρχος γενετικός μηχανισμός (αν μια ασθένεια είναι αυτοσωματικά κυρίαρχη αυτό σημαίνει πως αρκεί μόνο το παθολογικό γονίδιο από τον έναν γονέα για να κληρονομήσει το άτομο την ασθένεια). Υπάρχουν πιθανώς πολλά γονίδια που προδιαθέτουν τους ανθρώπους μέσω διαφόρων οδών να οδηγηθούν τελικά στον αλκοολισμό».

Ο Δρ Σκοτ Κράκουερ, ιατρικός διευθυντής του Κέντρου θεραπείας Mineola της Νέας Υόρκης, δήλωσε ότι η έρευνα έχει νόημα.

«Είναι ένα από τα πρώτα κομμάτια της έρευνας που εξετάζει αν η γεύση επηρεάζει τη συμπεριφορά», λέει. «Οι άνθρωποι μου λένε ότι δεν μπορούν να βρεθούν κοντά στο αλκοόλ γιατί τους ενεργοποιεί άμεσα την επιθυμία τους να πιουν», προσθέτει.

«Η έρευνα μπορεί να αλλάξει τις συμβουλές κάποιων γιατρών  προς τους ασθενείς τους, αν γνωρίζουν πως υπάρχει μια εκθετική αύξηση της κατανάλωσης, απλά και μόνο λόγω της γεύσης ενός ποτού», είπε ο Κράκουερ. «Συνιστούμε πραγματικά την πλήρη αποχή. Διαφορετικά οι άνθρωποι με ιστορικό αλκοολισμού μπαίνουν σε έναν ολισθηρό δρόμο», λέει χαρακτηριστικά.