Η χρήση πολλών φαρμάκων δεν είναι πάντα επικίνδυνη, λέει έρευνα
Οι ασθενείς που παίρνουν πολλά φάρμακα για μία μόνο ασθένεια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εισαγωγής στο νοσοκομείο, συγκριτικά με εκείνους που παίρνουν πολλά φάρμακα για πολλαπλά προβλήματα υγείας, υποστηρίζει νέα έρευνα.
Το φαινόμενο της λήψης πολλών φαρμάκων για μία μόνο ασθένεια είναι γνωστό ως πολυφαρμακία και η έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό British Journal of Clinical Pharmacology υποστηρίζει είναι πιο επικίνδυνο από το να παίρνει κανείς πολλά φάρμακα για έναν συνδυασμό προβλημάτων υγείας, καθώς οι ασθενείς της πρώτης περίπτωσης έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εισαχθούν στο νοσοκομείο σε σχέση με τους υπόλοιπους που έχουν «σχεδόν φυσιολογικό» κίνδυνο εισαγωγής.
Οι ερευνητές της μελέτης, με επικεφαλής τον δρα Rupert Payne του Κέντρου Υπηρεσιών Ερευνας για την Υγεία του Κέμπριτζ, λένε πως τα ευρήματά τους υποδηλώνουν την ανάγκη να έχουν οι γιατροί «πιο εξελιγμένες προσεγγίσεις» κατά τη συνταγογράφηση φαρμάκων στους ασθενείς τους.
Η συχνότητα της εμφάνισης της πολυφαρμακίας αυξάνεται σύμφωνα με τους ερευνητές, κυρίως επειδή αυξάνεται ο αριθμός των ηλικιωμένων και περισσότεροι άνθρωποι διαγιγνώσκονται με πολλαπλές ασθένειες.
Ωστόσο, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η αύξηση του αριθμού των συνταγογραφούμενων φαρμάκων έχει συσχετιστεί με μια σειρά αρνητικών επιπτώσεων για την υγεία.
«Αυτές περιλαμβάνουν τη συνταγογράφηση υψηλού κινδύνου, τις ανεπιθύμητες ενέργειες του φαρμάκου και τον θάνατο. Ο υπερβολικός αριθμός φαρμάκων συμβάλλει στην φτωχότερη τήρηση της φαρμακοθεραπείας και συνδέεται με χαμηλότερη ποιότητα ζωής», γράφουν οι συντάκτες της μελέτης.
Για να προσδιορίσει πώς ακριβώς η φαρμακολογία επηρεάζει τον κίνδυνο εισαγωγής στα νοσοκομεία, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τα δεδομένα για την πρωτοβάθμια περίθαλψη της σκωτσέζικης Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας που αφορούσαν 180.815 ενήλικες, ηλικίας 20 ετών και άνω, που είχαν μακροχρόνιες ιατρικές παθήσεις. Εκτιμήθηκε ο αριθμός των φαρμάκων που έπαιρνε κάθε άτομο κι αυτό συνδέθηκε με τις φορές που κάθε ασθενής εισήχθη στο νοσοκομείο την επόμενη χρονιά.
Η παραδοχή ότι η πολυφαρμακία είναι πάντα επικίνδυνη είναι «παραπλανητική»
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι μόλις το 50% των ασθενών είχαν συνταγογραφηθεί με τουλάχιστον μία κανονική φαρμακευτική αγωγή, ενώ το 25% είχαν συνταγογραφηθεί με μία έως τρεις, το 11% με τέσσερις έως έξι, το 5,9% με επτά έως εννέα και το 4,6% είχαν συνταγογραφηθεί με 10 ή περισσότερα φάρμακα.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που είχαν μια μόνο ασθένεια και λάμβαναν 10 ή περισσότερα φάρμακα είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να εισαχθούν απρογραμμάτιστα στο νοσοκομείο, σε σύγκριση με τους ασθενείς που είχαν μία μόνο ασθένεια και λάμβαναν ένα έως τρία φάρμακα γι’ αυτήν.
Ωστόσο, στην ανάλυση των ασθενών που είχαν έξι ή περισσότερες ασθένειες και χρησιμοποιούσαν 10 ή περισσότερα φάρμακα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυξήθηκε μόλις 1,5 φορά ο κίνδυνος εισαγωγής στο νοσοκομείο, σε σύγκριση με τους ασθενείς με έξι ή περισσότερες ασθένειες που πήραν ένα με τρία φάρμακα.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα, ο Δρ Payne τόνισε:
«Η ευρέως διαδεδομένη υπόθεση ότι η πολυφαρμακία είναι πάντα επικίνδυνη και αποτελεί κακή φροντίδα, είναι παραπλανητική. Η εργασία μας δείχνει ότι χρειαζόμαστε πιο εξελιγμένες προσεγγίσεις για να εκτιμήσουμε την καταλληλότητα του συνόλου των φαρμάκων του κάθε ασθενούς».
Πρόσθεσε μάλιστα ότι οι βελτιωμένες αυτές προσεγγίσεις έχουν ιδιαίτερη σημασία για την φαρμακευτική συνταγογράφηση στη γενική ιατρική, όπου πραγματοποιείται το μεγαλύτερο μέρος της μακροχρόνιας κλινικής φροντίδας και όπου οι κλινικοί γιατροί συνταγογραφούν φάρμακα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό στις περιπτώσεις που οι γιατροί φροντίζουν ηλικιωμένους ασθενείς και ασθενείς με πολλαπλές ιατρικές παθήσεις, όπου χρησιμοποιούνται συχνά πολλά φάρμακα», είπε.
Η ερευνητική ομάδα επισήμανε πως τα ευρήματα αυτής της μελέτης είναι ισχυρά και αναλύουν άμεσα την αλληλεπίδραση μεταξύ της ασθένειας και της φαρμακευτικής αγωγής, κάτι που απέτυχαν να κάνουν άλλες μελέτες που ασχολήθηκαν με την πολυφαρμακία και κατέληξε πως η μελλοντική έρευνα που μετρά τις επιπτώσεις της φαρμακολογίας θα πρέπει να υιοθετήσει πιο «σοφιστικέ αποχρώσεις και προσεγγίσεις».