Η νανοτεχνολογία υπάρχει στις οδοντόκρεμες εν αγνοία μας

Η βιομηχανία των καταναλωτικών προϊόντων αριθμεί περισσότερα από 1.600 προϊόντα που προσδιορίζεται ότι περιέχουν νανοσωματίδια. Πολλά απ’ αυτά είναι οικιακά είδη και ανάμεσά τους είναι και η οδοντόκρεμα.

Υπάρχουν τρία βασικά συστατικά της οδοντόκρεμας που μπορούν να γίνουν από νανοσωματίδια:

Υδροξυαπατίτης (για κάλυψη των κοιλοτήτων)

Ο υδροξυαπατίτης είναι ένα πλέγμα του ασβεστίου που απαντάται φυσικά στα δόντια και τα οστά. Βοηθά στην πρόληψη του πόνου των δοντιών που συνδέεται με την ευαισθησία. Καθώς επικαλύπτει τα δόντια και γλιστρώντας στις μικροσκοπικές ρωγμές που παρουσιάζουν, διασπάται σε οξύ προστατεύοντας τα δόντια από την τερηδόνα και τις κοιλότητες. Ο υδροξυαπατίτης παρέχει επίσης μια πηγή ιόντων ασβεστίου και φωσφορικού άλατος που σε συνδυασμό με το φθόριο προστατεύουν την επιφάνεια των δοντιών.

Αργυρος (σκοτώνει τα βακτήρια)

Τα νανοσωματίδια αργύρου έχει αποδειχθεί ότι διαθέτουν αντιβακτηριακές ιδιότητες, μειώνουν τον κίνδυνο της ουλίτιδας και της κακής αναπνοής που προκαλείται από τα βακτήρια του στόματος. Η χρησιμοποίησή τους στην οδοντόκρεμα περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό σε κατασκευαστές που έχουν τη βάση τους στην Ασία, ωστόσο μπορεί κανείς να βρει τα εν λόγω προϊόντα και online στο Διαδίκτυο. Οπως το διοξείδιο του τιτανίου, χρησιμοποιούνται ευρέως σε μια σειρά από άλλα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των ρούχων και των εμπλάστρων.

Διοξείδιο του τιτανίου (για λεύκανση)

Το διοξείδιο του τιτανίου είναι μια έντονα λευκή χρωστική ουσία. Εχει υψηλό δείκτη διάθλασης, κάτι που σημαίνει ότι διαχέει το φως για να δημιουργήσει ένα πολύ λευκό προϊόν. Το διοξείδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται ευρέως σε οδοντόκρεμες, αλλά συχνά τα σωματίδια που χρησιμοποιούνται δεν είναι αρκετά μικρά για να ορίζονται ως νανοσωματίδια.

Από τον Ιούλιο του 2013 η Ρυθμιστική Αρχή για τα Καλλυντικά της Ευρωπαϊκής Ενωσης απαίτησε από όλους τους κατασκευαστές να επισημαίνουν στον κατάλογο των συστατικών που χρησιμοποιούν τα νανοσωματίδια. Παρά, όμως, τη δημοσίευση των κατευθυντήριων γραμμών για την αξιολόγηση της ασφάλειας δεν υπάρχουν στη νομοθεσία τυπικές απαιτήσεις δοκιμών.

Μια σειρά από δημοφιλείς μάρκες ισχυρίζονται πως στα προϊόντα τους δεν περιέχονται νανοσωματίδια, αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει ακόμα ελεγχθεί.

Ο δρ Robert Hill, από το Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, ο οποίος βοήθησε να αναπτυχθεί μια οδοντόκρεμα που περιέχει νανοσωματίδια υδροξυαπατίτη, εξηγεί ότι πολλά νανοσωματίδια εμφανίζονται φυσικά: «Τα σωματίδια διοξειδίου του πυριτίου σε καλλυντικά και οικιακά προϊόντα υπάρχουν για περισσότερα από 40 χρόνια, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις. Οι άνθρωποι απλά δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουν εκεί, γι’ αυτό ποτέ κανείς δεν μίλησε για τη νανοτεχνολογία», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η έρευνα με αντικείμενο την ασφάλεια των νανοσωματιδίων στις οδοντόκρεμες και σε άλλα προϊόντα καθημερινής χρήσης, βρίσκεται σε εξέλιξη. Ιδιαίτερα η χρησιμοποίηση νανοσωματιδίων αργύρου είναι μια περιοχή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, καθώς οι μελέτες δείχνουν ότι η συγκεκριμένη ουσία θα μπορούσε να κάνει τη διαδρομή από το στόμα προς άλλα όργανα του σώματος.

Η Nina Quadros, αναπληρώτρια διευθύντρια για το Κέντρο  Βιώσιμης Νανοτεχνολογίας Virginia Tech, επισημαίνει πως θεωρεί ότι δεν είμαστε μακριά από την θέσπιση κανονισμών ασφαλείας για τη νανοτεχνολογία στον κλάδο των καλλυντικών: «Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι κανονισμοί αναπτύχθηκαν με βάση τα χαρακτηριστικά που μπορούν να επηρεάσουν την τοξικότητα, όπως η σύνθεση, το μέγεθος, η χημική σταθερότητα κ.ο.κ. καθώς επίσης και με βάση τα σενάρια χρήσης του κάθε προϊόντος και κατά πόσο είναι πιθανό να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό. Η νανοτεχνολογία έχει πολλά υποσχόμενες δυνατότητες, που μπορούν να διερευνηθούν υπεύθυνα, ώστε να χρησιμοποιήσουμε τα οφέλη της , ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον».