H κατάθλιψη επιταχύνει τη διαδικασία γήρανσης

Η κατάθλιψη μπορεί να μας κάνει να φαινόμαστε μεγαλύτεροι, καθώς επιταχύνει τη διαδικασία γήρανσης των κυττάρων μας, αναφέρει νέα μελέτη.

Τα εργαστηριακά πειράματα έδειξαν πως τα κύτταρα φαίνονταν βιολογικά μεγαλύτερα σε άτομα που είχαν σοβαρή κατάθλιψη ή που είχαν περάσει κατάθλιψη στο παρελθόν.

Οι ορατές διαφορές σε ένα μέρος του κυττάρου που ονομάζεται μήκος του τελομερούς, δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν από άλλους παράγοντες, όπως θα συνέβαινε αν το άτομο κάπνιζε. Οι άκρες των τελομερών είναι σαν τις πλαστικές άκρες που καλύπτουν τα κορδόνια των παπουτσιών μας. Κάθε φορά που τα κύτταρα διαιρούνται το μήκος του τελομερούς κονταίνει μέχρι που φτάνει σε ένα σημείο που δεν μπορεί να μικρύνει άλλο και τότε τα κύτταρα πεθαίνουν.

Τα ευρήματα της έρευνας που μελέτησε περισσότερα από 2.000 άτομα δημοσιεύτηκαν στην επιθεώρηση Μolecular Psychiatry.

Οι ειδικοί γνωρίζουν ότι τα άτομα με μείζονα κατάθλιψη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν ασθένειες που συνδέονται με την αύξηση της ηλικίας, όπως είναι ο καρκίνος, ο διαβήτης, η παχυσαρκία και οι καρδιοπάθειες.

Ολες οι παραπάνω οφείλονται εν μέρει σε ανθυγιεινές συμπεριφορές στον τρόπο ζωής, όπως η κατανάλωση αλκοόλ ή η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Αλλά οι επιστήμονες υποψιάζονται πως η κατάθλιψη ζητάει μεγάλο «φόρο» από τα κύτταρά μας.

Τα τελομερή

Για να διερευνήσουν το θέμα, η Josine Verhoeven από το VU University Medical Centre στην Ολλανδία, μαζί με τους συναδέλφους από τις ΗΠΑ, παρακολούθησαν 2.407 άτομα.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των εθελοντών έπασχαν από κατάθλιψη, το ένα τρίτο είχε επίσης βιώσει μείζονα κατάθλιψη στο παρελθόν, ενώ οι υπόλοιποι δεν είχαν κατάθλιψη.

Οι εθελοντές κλήθηκαν να δώσουν δείγμα αίματος, το οποίο οι ερευνητές ανέλυσαν στο εργαστήριο για σημάδια κυτταρικής γήρανσης.

Εψαξαν για αλλαγές στις δομές που βρίσκονται βαθιά στο εσωτερικό των κυττάρων και ονομάζονται τελομερή.

Τα τελομερή αποτελούν το κάλυμμα στο τέλος των χρωμοσωμάτων που φιλοξενεί το DNA. Η δουλειά τους είναι να σταματήσουν κάθε ακούσια απώλεια αυτού του ζωτικής σημασίας γενετικού κώδικα. Κάθε φορά που τα κύτταρα διαιρούνται, τα τελομερή μικραίνουν. Η μέτρησή τους είναι ένας τρόπος αξιολόγησης της κυτταρικής γήρανσης.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας διαπιστώθηκε ότι αυτοί που είχαν κατάθλιψη είχαν πολύ μικρότερα τελομερή από εκείνους που δεν είχαν βιώσει ποτέ κατάθλιψη. Αυτή η διαφορά ήταν εμφανής ακόμα και μετά από διαφορές στον τρόπο ζωής, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα που ελήφθησαν επίσης υπόψιν.

Οι άνθρωποι που είχαν κατάθλιψη, ή είχαν βιώσει κατάθλιψη στο παρελθόν, είχαν πολύ μικρότερα τελομερή από εκείνους που ποτέ δεν είχαν βιώσει κατάθλιψη. Αυτή η διαφορά ήταν εμφανής ακόμη και όταν ελήφθησαν υπόψιν διαφορές στον τρόπο ζωής, όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα. Επιπλέον οι ασθενείς με πιο σοβαρή, χρόνια κατάθλιψη είχαν τα μικρότερα τελομερή.

Η Δρ Verhoeven και οι συνεργάτες της εκτιμούν ότι η βράχυνση των τελομερών είναι αποτέλεσμα της αντίδρασης του σώματος στην αγωνία που προκαλεί η κατάθλιψη.

«Αυτή η μεγάλης κλίμακας μελέτη παρέχει πειστικές αποδείξεις ότι η κατάθλιψη συνδέεται με τη βιολογική γήρανση, ειδικά μεταξύ εκείνων που την έχουν βιώσει με μεγαλύτερη ένταση ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αλλά δεν είναι σαφές αν αυτή η διαδικασία γήρανσης είναι επιβλαβής και αν μπορεί να αντιστραφεί», αναφέρουν οι ερευνητές.