Κοροναϊός: Γιατί οι μάσκες «λειτουργούν» πραγματικά

Από τον περασμένο Φεβρουάριο (η Κίνα νωρίτερα…) η ανθρωπότητα βιώνει μια πρωτόγνωρη κατάσταση, την οποία προς το παρόν δεν έχει τα όπλα για να την αντιμετωπίσει.

Ένας νέος ιός εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη, αφήνοντας πίσω του εκατομμύρια κρούσματα και χιλιάδες νεκρούς με την επιστήμη προς το παρόν να αδυνατεί να τον περιορίσει.

Χωρίς την ύπαρξη εμβολίου -προς το παρόν- και καθώς τα αποτελέσματα του πειράματος της ανοσίας της αγέλης είναι εμφανώς αποτυχημένα, οι μάσκες είναι ένα από τα πιο ισχυρά όπλα που έχουν οι άνθρωποι για να επιβραδύνουν ή και να σταματήσουν την εξάπλωση του ιού μέσα στην κοινότητα.

Παρόλο που οι συστάσεις, τόσο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όσο και  των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, αλλά και των ανά τον κόσμο Εθνικών Οργανισμών Δημόσιας Υγείας, έχουν αντιμετωπιστεί με κάποιο σκεπτικισμό από τον λαό, επιστημονικά στοιχεία συνεχίζουν να δείχνουν ότι οι μάσκες «λειτουργούν».

Όσον αφορά τους λόγους, οι ειδικοί λένε ότι η επιστήμη είναι αρκετά απλή.

Γιατί λειτουργούν οι μάσκες προσώπου

Η μετάδοση του κοροναϊού πιστεύεται ότι συμβαίνει μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων που απελευθερώνονται όταν οι άνθρωποι μιλούν, φτερνίζονται ή μιλούν, σύμφωνα με τον δρ MeiLan Han, καθηγητή ιατρικής στο τμήμα πνευμονικής φροντίδας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.

Εάν αυτά τα σταγονίδια προσγειωθούν στο στόμα ή τη μύτη των ανθρώπων που βρίσκονται κοντά ή εισπνευστούν στους πνεύμονες, ένα άτομο μπορεί να προσβληθεί από τον ιό.

Οι μάσκες δημιουργούν ένα φυσικό φράγμα που πιάνει αυτά τα σταγονίδια και τα εμποδίζει να εξαπλωθούν τόσο μακριά στον περιβάλλοντα αέρα όσο συνήθως.

Σύμφωνα με τον Han, οι μάσκες γίνονται ακόμη πιο σημαντικές, επειδή ένα σημαντικό ποσοστό των ατόμων που πάσχουν από Covid-19, είτε δεν εμφανίζουν συμπτώματα, είτε καθυστερούν να τα εμφανίσουν.

Μελέτες δείχνουν, ωστόσο, ότι αυτοί οι άνθρωποι μπορούν ακόμα να μεταδώσουν τον ιό σε άτομα γύρω τους.

«Τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η χρήση μάσκας μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου από αυτά τα ασυμπτωματικά και προ-συμπτωματικά άτομα», δήλωσε ο Han.

Τα ολοένα αυξανόμενα στοιχεία υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της μάσκας

Στο τεύχος της 14ης Ιουλίου 2020 της Εφημερίδας της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης (JAMA), οι συγγραφείς του editorial έγραψαν ότι «η ώρα είναι τώρα» για καθολική χρήση μάσκας.

Για να υποστηρίξουν την άποψή τους, επεσήμαναν δύο μελέτες περιπτώσεων που δημοσιεύθηκαν την ίδια ημέρα.

Η πρώτη μελέτη έδειξε ότι η καθολική χρήση μάσκας σε νοσοκομειακό συγκρότημα της Βοστώνης μείωσε τη μετάδοση του SARS-CoV-2. Πριν από την καθιέρωση της πολιτικής για την καθολική χρήση της μάσκας πολλοί από τους εργαζόμενους στον τομέα υγείας που είχαν άμεση ή έμμεση επαφή με τους ασθενείς κολλούσαν τον ιό και η αύξηση των κρουσμάτων ήταν εκθετική.

Ωστόσο, μετά την εφαρμογή της συγκεκριμένης πολιτικής, το ποσοστό των συμπτωματικών εργαζομένων στην υγειονομική περίθαλψη που ήταν θετικοί στον κοροναϊό «μειώθηκε σταθερά» σύμφωνα με τη μελέτη.

Η δεύτερη αναφορά προερχόταν από εβδομαδιαία έκθεση του CDC για τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα από τον κοροναϊό και έδειξε ότι η χρήση μάσκας εμπόδισε δύο κομμωτές στο Μιζούρι, που νοσούσαν από τον κοροναϊό, να μεταδώσουν την ασθένειά τους στους πελάτες τους.

Και οι δύο κομμωτές συνέχισαν να βλέπουν τους πελάτες τους για αρκετές ημέρες μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων, αλλά φορούσαν μάσκες προσώπου σύμφωνα με τις οδηγίες, ενώ και το 98% των πελατών τους φορούσαν επίσης μάσκες.

Από τους 139 πελάτες που είδαν οι δύο κομμωτές πριν από τη διάγνωσή τους με κοροναϊό, κανένας δεν ανέπτυξε συμπτώματα Covid-19 κατά την περίοδο παρακολούθησης. Eπίσης, καμία από τις δευτερεύουσες επαφές τους δεν ανέπτυξε συμπτώματα. Επιπλέον, από τους 67 πελάτες που συμφώνησαν να εξεταστούν, κανένας δεν ήταν θετικός στον ιό.

Απαντώντας στους σκεπτικιστές

Παρά τα επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν τη χρήση μάσκας, πολλοί άνθρωποι εκφράζουν αντιρρήσεις για τη χρήση τους.

Ο δρ Vinisha Amin, νοσοκομειακός γιατρός που εργάζεται στο τμήμα υγείας Upper Chesapeake του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, έδωσε απαντήσεις σε κάποιες από τις πιο συνηθισμένες ανησυχίες και αντιμετώπισε τους πιο γνωστούς μύθους που σχετίζονται με τη χρήση μάσκας.

1. Οι μάσκες δεν προστατεύουν

«Ας διαλύσουμε αυτόν τον μύθο! Οι μάσκες είναι χρήσιμες και αποτελεσματικές για τη δική σας προστασία και την προστασία των αγαπημένων σας προσώπων από τον ιό. Υπάρχει μια πληθώρα επιστημονικών δεδομένων και ερευνών που οδηγούν στην παγίωση αυτής της σύστασης. Στον επιστημονικό κόσμο, η τεκμηριωμένη ιατρική υπερισχύει των εικασιών και πρέπει να εμπιστευτούμε τους γιατρούς και την επιστημονική μας κοινότητα όταν κάνουν τέτοιες συστάσεις, δεδομένου ότι είναι για τη δική σας υγεία», δήλωσε ο Amin.

2. Είναι τόσο άβολo να τις φορά κάποιος

«Αυτό σημαίνει ότι δοκιμάσατε μόνο μία μάσκα και εγκαταλείψατε γρήγορα την προσπάθεια να βρείτε μια μάσκα που λειτουργεί καλά», λέει ο Amin.

«Ναι, μπορεί να δημιουργήσουν υγρασία, αλλά σε αυτήν την περίπτωση, φορέστε μια βαμβακερή μάσκα που είναι υλικό που επιτρέπει να αναπνέει κανείς καλύτερα απ’ ό,τι με τον πολυεστέρα», συμβούλεψε.

«Ναι, μπορεί τα λαστιχάκια να πονέσουν τα αυτιά σας. Σε αυτήν την περίπτωση βρείτε μια μάσκα όπου η ελαστική ταινία που τυλίγεται γύρω από το αυτί είναι καλυμμένη με ύφασμα ή μια πιο μαλακή ελαστική ταινία που δεν θα ερεθίσει το δέρμα σας», λέει.

«Ναι, μπορεί η μάσκα να θαμπώσει τα γυαλιά. Έχω κι εγώ το ίδιο πρόβλημα. Σε αυτήν την περίπτωση, τοποθετήστε τα γυαλιά σας πάνω από τη μάσκα στη γέφυρα της μύτης σας για να κρατήσετε τη μάσκα στη θέση της και να μετριάσετε έτσι το θάμπωμα κάτω από τα γυαλιά σας».

3. Ανησυχώ για το διοξείδιο του άνθρακα που συσσωρεύεται και μπορεί να με αρρωστήσει

«Δεν υπάρχει κανένας απολύτως επιστημονικός συλλογισμός που να υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι δημιουργείται συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα λόγω μάσκας», λέει ο Amin.

«Επαγγελματίες υγείας, όπως οι γιατροί και οι χειρουργοί, χρησιμοποιούν πιο σφιχτές και πιο αδιαπέραστες μάσκες εδώ και δεκαετίες, αλλά εξακολουθούμε να είμαστε σε θέση να αναπνέουμε», τόνισε και πρόσθεσε: «Οι μάσκες επιτρέπουν στο οξυγόνο να διεισδύσει τόσο εύκολα όσο επιτρέπουν στο διοξείδιο του άνθρακα να βγει προς τα έξω».

4. Δεν ανήκω στις ομάδες υψηλού κινδύνου

Ο Amin αναγνώρισε ότι οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι είναι εκείνοι με υποκείμενα νοσήματα ή εκείνοι που είναι ανοσοκατεσταλμένοι.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι «παρόλο που μπορεί να είστε υγιείς και αθλητικοί, ίσως να μην γνωρίζετε καν ότι έχετε αποκτήσει τον ιό και ότι θα μπορούσατε να μεταδώσετε υψηλό ιικό φορτίο στα ευάλωτα αγαπημένα σας πρόσωπα στο σπίτι. Όλοι συνυπάρχουμε ο ένας στον άλλο για την ευημερία και την υγεία μας ως κοινότητα», εξήγησε.