Το μελισσόχορτο (Melissa officinalis η λατινική του ονομασία), είναι επίσης γνωστό ως βάλσαμο λεμονιού, βάλσαμο κεριού μέλισσας, ή απλώς βάλσαμο και είναι μέλος της οικογένειας της μέντας (Lamiaceae).
Τα φύλλα του αναδύουν μια έντονη μυρωδιά λεμονιού και χρησιμοποιούνται ιατρικώς για τη θεραπεία μιας ποικιλίας διαταραχών, συμπεριλαμβανομένου του έρπητα, της δυσπεψίας, της αϋπνίας και του άγχους.
Οι τανίνες και οι πολυφαινόλες που περιέχονται στα εκχυλίσματα μελισσόχορτου, έχουν αντιβακτηριακές και αντιιικές ιδιότητες. Το μελισσόχορτο έχει χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσει επίσης την παρωτίτιδα. Σε μια μελέτη βρέθηκε πως κρέμα που περιέχει 700 χιλιοστόγραμμα μελισσόχορτου επιτάχυνε την επούλωση των πληγών του έρπητα σε λίγες μέρες, σε ένα επίπεδο βελτίωσης που είναι συγκρίσιμο με εκείνο που προβλέπεται από συνταγογραφούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του έρπητα.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, το μελισσόχορτο δεν προκαλεί δυσάρεστες παρενέργειες όπως ναυτία, εμετό και ακανόνιστη έμμηνο ρύση. Επίσης, οι άνθρωποι που χρησιμοποίησαν κρέμα μελισσόχορτου για πληγές του έρπητα είχαν λιγότερες ουλές από εκείνους που χρησιμοποίησαν εικονικό φάρμακο.
Το βάλσαμο λεμονιού όπως είναι η άλλη ονομασία του μελισσόχορτου, όχι μόνο βοηθά στην επιτάχυνση της επούλωσης των πληγών, αλλά παρέχει και αναλγητική δράση, καθώς περιέχει ευγενόλη, το γνωστό μας γαρυφαλέλαιο που χρησιμοποιούν οι οδοντίατροι, ένα φυσικό παυσίπονο. Κρέμες και αλοιφές που περιέχουν εκχύλισμα μελισσόχορτου, χρησιμοποιούνται ακόμα για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων. Στη Γερμανία το μελισσόχορτο συνιστάται για τη θεραπεία της αϋπνίας, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με το βότανο βαλεριάνα.
Μελέτες έχουν δείξει ότι το άρωμα του μελισσόχορτου έχει καταπραϋντική επίδραση, γεγονός που το κάνει κατάλληλο για την παραδοσιακή χρήση θεραπειών νευρικών διαταραχών.
Το εκχύλισμα του μελισσόχορτου μπορεί να χορηγηθεί ενδοφλεβίως για την ομαλοποίηση της υπερδραστήριας λειτουργίας του θυρεοειδούς, ιδιαίτερα σε εκείνους που έχουν μια υπερδραστήρια κατάσταση που ονομάζεται νόσος του Graves. Τα φυτοχημικά που βρίσκονται στο μελισσόχορτο θεωρείται ότι εμποδίζουν τα αντισώματα που προκαλούν τη νόσο του Graves, καθώς και την θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH) που διεγείρει τον θυρεοειδή να προσαρτηθούν στους υποδοχείς του θυρεοειδούς αδένα.
Υπήρξε κάποια συζήτηση σχετικά με την αποτελεσματικότητα που έχει το μελισσόχορτο ως θεραπεία για την υπερκινητικότητα του θυρεοειδή. Ορισμένοι γιατροί υποστήριξαν πως δεν κάνει τίποτα για να βοηθήσει και μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της νόσου του Graves. Επίσης, θεωρούν πως τα αναφερόμενα κατασταλτικά αποτελέσματα του μελισσόχορτου μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού (υπολειτουργία του θυρεοειδούς). Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία για κάθε τύπο διαταραχής του θυρεοειδούς, να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν πάρετε εκχυλίσματα μελισσόχορτου.
Το μελισσόχορτο έχει αποδειχθεί πως βοηθά στη χαλάρωση των σπασμών στο σώμα, όπως αυτούς στη μήτρα και τα έντερα. Ως εκ τούτου, μερικές φορές συνιστάται για τη θεραπεία κάθε επώδυνης κράμπας που προκαλείται από αυτές τις συνθήκες, όπως για παράδειγμα το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο ή το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.
Οι κρέμες από μελισσόχορτο που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αϋπνίας, είναι ευρέως διαθέσιμες. Το μελισσόχορτο είναι επίσης διαθέσιμο σε δισκία, κάψουλες, τσάι, βάμματα, εκχυλίσματα. Η τυπική δοσολογία είναι 1 κουταλάκι του γλυκού εκχύλισμα μελισσόχορτου καθημερινά, ή 1 ½ κουταλάκι του γλυκού βάμμα. Μπορείτε, επίσης, να προσθέσετε 1-3 κουταλάκια του γλυκού αποξηραμένα φύλλα μελισσόχορτου σε ένα φλιτζάνι ζεστό νερό για να κάνετε ένα σπιτικό τσάι, που μπορεί να καταναλωθεί ζεστό ή να αποθηκευτεί στο ψυγείο και να γίνει μια σπιτική θεραπεία για ανακούφιση από τον πόνο και για την ταχύτερη επούλωση του έρπητα και άλλων πληγών. Μπορείτε, επίσης, να προσθέσετε αποξηραμένα φύλλα μελισσόχορτου στο μπάνιο σας. Τα αιθέρια έλαια του μελισσόχορτου μυρίζουν υπέροχα και χρησιμοποιούνται στην αρωματοθεραπεία για να ανακουφίσουν από την ένταση και το άγχος.
Μην συνδυάσετε μελισσόχορτο με οποιαδήποτε άλλα ηρεμιστικά, καθώς μπορεί να αυξήσει τις επιδράσεις αυτών των φαρμάκων. Τα άτομα με διαταραχές του θυρεοειδούς θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό πριν πάρουν αυτό το φυτικό συμπλήρωμα.