Μερικά βακτήρια ζουν για μακρά περίοδο σε παιχνίδια, βιβλία, κούνιες

Τα βακτήρια που προκαλούν πολλές κοινές λοιμώξεις σε παιδιά και ηλικιωμένους, όπως ο στρεπτόκοκκος στο λαιμό και οι λοιμώξεις του αυτιού, μπορούν να ζήσουν έξω από το ανθρώπινο σώμα για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Σύμφωνα με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο στη Νέα Υόρκη, ο πνευμονικός στρεπτόκοκκος και ο πυογενής στρεπτόκοκκος «καθυστερούν» σε πολλές επιφάνειες περισσότερο από όσο γνωρίζαμε, αφού προηγούμενες μελέτες είχαν υποδηλώσει ότι τα βακτήρια πεθαίνουν γρήγορα από την στιγμή που θα εγκαταλείψουν το ανθρώπινο σώμα.

Να, όμως, που τα νέα ευρήματα έρχονται να καταρρίψουν αυτή την εντύπωση, αφού αποδεικνύουν ότι πολλά από τα βακτήρια υπάρχουν για μεγάλες περιόδους στα παιχνίδια των παιδιών, τα βιβλία ή τις κούνιες τους, γεγονός που σημαίνει πως πρέπει να αναπτυχθούν καλύτερες στρατηγικές για την πρόληψη των λοιμώξεων, σε νοσοκομεία, σχολεία και κέντρα φροντίδας.

Ο πυογενής στρεπτόκοκκος είναι μια κοινή αιτία του στρεπτόκοκκου του λαιμού και διαφόρων καταστάσεων στα παιδιά σχολικής ηλικίας, αλλά τα βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν επίσης σοβαρές λοιμώξεις σε ενήλικες.

Ο πνευμονικός στρεπτόκοκκος είναι η κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας από λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού σε παιδιά και ηλικιωμένους και είναι επίσης μια κύρια αιτία των λοιμώξεων του αυτιού.

Προηγούμενη έρευνα από την ομάδα έδειξε ότι ορισμένα βακτήρια αναπτύσσουν βιοφίλμ όταν αποικίζουν ανθρώπινους ιστούς. Ενα βιοφίλμ είναι μια ομάδα μικροοργανισμών που συνδέονται μαζί σε μια επιφάνεια. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα βακτήρια αυτά είναι ισχυρότερα από άλλα βακτήρια που δεν σχηματίζουν βιοφίλμ, και αυτό τους οδήγησε να πιστεύουν ότι τα βακτήρια αυτά μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο πάνω σε συγκεκριμένες επιφάνειες.

Για να ελέγξουν αν τα συμπεράσματά τους ήταν σωστά, ανέλυσαν μια σειρά από αντικείμενα, όπως βιβλία, παραγεμισμένα παιχνίδια και κούνιες σε ένα κέντρο φροντίδας για παιδιά.

Πολλές επιφάνειες, ανάμεσά τους και οι κούνιες των μωρών, βρέθηκαν θετικές σε πυογενή στρεπτόκοκκο, ενώ τέσσερα στα πέντε παραγεμισμένα παιχνίδια βρέθηκαν θετικά σε πνευμονικό στρεπτόκοκκο. Οι ερευνητές επισήμαναν πως αυτή η δοκιμή έγινε αφού καθαρίστηκαν οι επιφάνειες και πριν από το κεντρικό άνοιγμα το πρωί, πράγμα που σημαίνει πως πέρασε πολύς χρόνος από τη στιγμή που οι επιφάνειες αυτές είχαν έρθει σε επαφή με ανθρώπους.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές δοκίμασαν βιοφίλμ ενός μήνα τόσο του πυογενούς όσο και του πνευμονικού στρεπτόκοκκου για να δουν αν τα βακτήρια ήταν σε θέση να αποικίσουν. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι παρόλο που τα βιοφίλμ ήταν «ηλικίας» ενός μηνός θα μπορούσαν να αποικίσουν αποτελεσματικά ένα μοντέλο ποντικού στο εργαστήριο.

Από άλλα πειράματα διαπιστώθηκε ότι τα βιοφίλμ ήταν σε θέση να επιβιώσουν για πολλές ώρες στα ανθρώπινα χέρια, βιβλία, σκληρά και μαλακά παιχνίδια και στις επιφάνειες ακόμα και μετά τον καθαρισμό.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα ο Anders Hakansson, επίκουρος καθηγητής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο, που ήταν και ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, τόνισε:

«Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις βρήκαμε πως αυτά τα παθογόνα μπορούν να επιβιώσουν για μακρές χρονικές περιόδους, έξω από έναν ανθρώπινο ξενιστή. Τα αντικείμενα που έχουν μολυνθεί με αυτά τα βιοφίλμ, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως δεξαμενές βακτηρίων για ώρες, εβδομάδες ή μήνες και να εξαπλώσουν πιθανές μολύνσεις σε άτομα που θα έρθουν σε επαφή μαζί τους».

Σημειώνει, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστούν οι ακριβείς συνθήκες υπό τις οποίες αυτό το είδος της επαφής μπορεί να οδηγήσει σε μετάδοση μεταξύ των ανθρώπων και πως τα αποτελέσματα τονίζουν την ανάγκη για πρόληψη των λοιμώξεων.

«Αν αποδειχτεί ότι αυτό το είδος τη εξάπλωσης είναι σημαντικό, τότε τα ίδια πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή για την πρόληψη της εξάπλωσης των άλλων βακτηρίων, όπως είναι τα εντερικά βακτήρια και οι ιοί, που είναι ήδη γνωστό ότι εξακολουθούν να υφίστανται σε επιφάνειες, θα πρέπει να εφαρμοστούν και εδώ, ειδικά για τους ανθρώπους που εργάζονται με παιδιά ή στους τομείς της υγιειονομικής περίθαλψης», καταλήγει.