Μπορεί να είναι η παχυσαρκία πλεονέκτημα για την καρδιά;
Παρόλο που είναι γνωστό πως μια σειρά από καρδιαγγειακές παθήσεις συνδέονται με τα περιττά κιλά, μια νέα έρευνα έρχεται να υποστηρίξει το λεγόμενο «παράδοξο της παχυσαρκίας».
Η έρευνα διαπίστωσε πως υπέρβαροι ασθενείς έχουν βιώσει λιγότερες καρδιακές προσβολές και υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης απ’ ό,τι οι πιο αδύνατοι ασθενείς.
Οι επιστήμονες αναθεώρησαν 36 προηγούμενες μελέτες και διαπίστωσαν πως οι πιο παχύσαρκοι ασθενείς είχαν μέχρι και 27% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τις καρδιακές διαδικασίες όπως η στεφανιαία χειρουργική επέμβαση παράκαμψης ή η αγγειοπλαστική απ’ ό,τι οι ασθενείς με φυσιολογικό σωματικό βάρος.
Αλλά οι εμπειρογνώμονες προειδοποίησαν ότι σε καμία περίπτωση αυτό δεν σημαίνει πως η παχυσαρκία μπορεί να αποτελέσει ένα καλό… φάρμακο.
«Θέλουμε να καταστήσουμε σαφές ότι δεν προωθούμε σε καμία περίπτωση την ιδέα πως είναι καλό να είναι κάποιος παχύσαρκος ή υπέρβαρος. Οταν μιλάμε για τους βασικούς λόγους που μπορεί κάποιος να αναπτύξει στεφανιαία νόσο, το υπερβολικό βάρος και η παχυσαρκία είναι δύο καταστάσεις που θα σας βάλουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Αλλά μόλις η καρδιακή νόσος αναπτυχθεί και υποβληθεί κάποιος σε αγγειοπλαστική ή bypass, τα αποτελέσματά του είναι καλύτερα αν είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος», δηλώνει ο συγγραφέας της μελέτης δρ Abhishek Sharma, συνεργάτης στο Τμήμα Καρδιολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο Downstate Medical Center στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.
Ενας άνθρωπος με Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) από 25 έως 29 θεωρείται υπέρβαρος και όσοι έχουν ΔΜΣ πάνω από 30 έχουν ταξινομηθεί ως παχύσαρκοι. Ο ΔΜΣ είναι ο υπολογισμός του σωματικού λίπους με βάση το ύψος και το βάρος.
Εξετάζοντας τα δεδομένα που συνέλεξαν από δεκάδες χιλιάδες καρδιοπαθείς, ο Sharma και οι συνεργάτες του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι λιποβαρείς ασθενείς (με ΔΜΣ κάτω από 20), οι οποίοι υποβλήθηκαν σε καρδιακές χειρουργικές διαδικασίες, είχαν μέχρι και 2,7 φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν καρδιακή προσβολή ή να πεθάνουν τα επόμενα 1,7 χρόνια.
Αντίθετα, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος θανάτου ήταν χαμηλότερος μεταξύ των υπέρβαρων ασθενών με ΔΜΣ μεταξύ 25 και 30 σε σύγκριση με εκείνους που είχαν ΔΜΣ από 20-25, ανέφεραν οι ερευνητές.
Ο Sharma δήλωσε ότι αρκετοί πιθανοί λόγοι εξηγούν την απόκλιση στα ποσοστά επιβίωσης, αν και οι επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι ποιοι απ’ αυτούς είναι έγκυροι. Κατ’ αρχήν, στους υπέρβαρους ασθενείς είναι πιο πιθανό να έχουν συνταγογραφηθεί καρδιο-προστατευτικά φάρμακα, όπως οι στατίνες και οι β-αναστολείς απ’ ό,τι στους ανθρώπους φυσιολογικού βάρους και φυσικά σε υψηλότερες δόσεις. Επίσης, η καρδιακή νόσος στους λεπτότερους ασθενείς τείνει να προέρχεται περισσότερο από γενετικές αιτίες και όχι τροποποιήσιμους παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως η διατροφή, ή τα επίπεδα άσκησης, πράγμα που συμβαίνει με τους υπέρβαρους ασθενείς.
Ωστόσο, η μελέτη δεν αποδεικνύει άμεσα ότι το υπερβολικό βάρος των ασθενών ήταν υπεύθυνο για τα οφέλη επιβίωσης. Απλά διαπίστωσε τη σύνδεση μεταξύ των δύο.
Αντιρρήσεις
Από την πλευρά του, ο δρ William Zoghbi, ιατρικός διευθυντής στο Καρδιαγγειακό Κέντρο Methodist DeBakey στο Χιούστον του Τέξας, επισήμανε ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ασθενείς που συμπεριελήφθησαν στην νέα έρευνα ήταν περίπου 7 χρόνια νεότεροι από τους πιο αδύνατους ομολόγους τους. Αυτό δείχνει ότι συνήθως οι παχύσαρκοι εμφανίζουν καρδιοπάθεια σε πολύ μικρότερη ηλικία απ’ ό,τι οι λιποβαρείς ή με φυσιολογικό βάρος ασθενείς.
«Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όσον αφορά την κατάρτιση ισχυρών συμπερασμάτων από αυτή τη μελέτη. Αυτές οι μελέτες δεν έγιναν για να αξιολογηθεί η επίδραση των διαφόρων βαθμών του ΔΜΣ που είναι σημαντικό να τους γνωρίζουμε», τόνισε.
Ο ίδιος υποστήριξε ότι δεν βλέπει κάποια προστατευτική επίδραση της παχυσαρκίας: «Είναι σίγουρα το λάθος μήνυμα. Το μήνυμα είναι η πρόληψη, πέρα και πάνω από οτιδήποτε άλλο», είπε.
Ανεξάρτητα, πάντως, από τη διαφωνία του δρ Zoghbi, αλλά και από τους λόγους που συμβαίνει, το γεγονός παραμένει: Tα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα παρουσιάζουν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα μια μεγαλύτερη επιβίωση από τις καρδιακές διαδικασίες. Οπως παραμένει και το «παράδοξο της παχυσαρκίας».