Νέα συναρπαστικά στοιχεία για παλιές «βαρετές» τροφές

Στην βιασύνη μας να βαφτίσουμε «υπερ-τροφές» κάποια νέα «μοδάτα» τρόφιμα, είναι εύκολο να ξεχάσουμε ή να παραβλέψουμε τις τυπικές τροφές, όπως είναι τα μήλα, τα πορτοκάλια ή οι πατάτες.

Κι όμως αυτές οι «τυπικές» τροφές αξίζουν αποδεδειγμένα μια «δεύτερη ματιά» κι ας μη μας… γεμίζουν εκ πρώτης όψεως το μάτι ή αισθανόμαστε ότι έχουμε… παραγνωριστεί μαζί τους.

Αν τις παρατηρήσουμε προσεκτικά μπορεί να μας εκπλήξουν ευχάριστα.

Μήλα

Πολλές από τις ευεργετικές θρεπτικές ουσίες που υπάρχουν στα μήλα, βρίσκονται στη φλούδα τους. Αυτό εξηγεί γιατί ο χυμός του «θολού» μήλου εμφανίζει υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση από τον διαυγή χυμό μήλου. Και μπορεί οι περισσότεροι από εμάς να γνωρίζουμε μόλις μερικές ποικιλίες μήλων, ωστόσο υπάρχουν περισσότερες από 7.000 ποικιλίες στον κόσμο.

Μεγάλα «φορτία» από φυτοθρεπτικά συστατικά που βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Ενα ολόκληρο μήλο περιέχει διάφορα φυτοθρεπτικά συστατικά (συμπεριλαμβανομένης της κερσετίνης) που συνεργάζονται για να διεγείρουν την παραγωγή ινσουλίνης, επιβραδύνουν τη διάσπαση του αμύλου σε απλά σάκχαρα και επιβραδύνουν την απορρόφηση της γλυκόζης στο αίμα. Τρώγοντας ένα ολόκληρο μήλο, έχει αποδειχθεί επίσης ότι μπορεί να σας κρατήσει χορτάτους περισσότερο απ’ ό,τι τα μεταποιημένα προϊόντα των μήλων, όπως είναι ο χυμός τους.

Διαλυτές ίνες και πολυφαινόλες που βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα. Μια από τις πιο γνωστές διαλυτές ίνες στα μήλα είναι η πηκτίνη. Η πηκτίνη σε συνδυασμό με άλλες πολυφαινόλες των μήλων, όπως το χλωρογενικό οξύ, η ανθοκυανίνη (στις ποικιλίες με την κόκκινη φλούδα) ή η κερσετίνη, έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης και της LDL («κακής» χοληστερόλης) και προστατεύουν τις μεμβράνες των κυττάρων έναντι της οξειδωτικής βλάβης. Είναι ενδιαφέρον ότι δεν παρατηρείται επίδραση στη χοληστερόλη όταν η πηκτίνη δίνεται μόνο ως συμπλήρωμα. Αυτό σημαίνει ότι είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ της πηκτίνης και των πολυφαινολών που έχει την ευεργετική επίδραση στην υγεία.

Πατάτες

Οι πατάτες έχουν πέσει θύμα αφενός της τρέλας που επικρατεί για κατανάλωση τροφών χαμηλών σε υδατάνθρακες, αφετέρου της εικόνας τους ως τροφή υψηλή σε υδατάνθρακες. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει και να πάψουν να θεωρούνται «ένοχες».

Μια καλή πηγή των διαφόρων βιταμινών και μετάλλων. Οι πατάτες είναι μια καλή πηγή βιταμίνης C, καθώς και φυτικών ινών, βιταμίνης Β6, χαλκού, καλίου και μαγγανίου. Μια μεσαίου μεγέθους ψητή πατάτα για παράδειγμα θα σας δώσει 4g ινών και 952mg καλίου (περίπου διπλάσια περιεκτικότητα απ’ αυτή που υπάρχει σε μια μεγάλη μπανάνα).

Το δέρμα και η σάρκα της πατάτας περιέχουν ισχυρούς αντικαρκινικούς παράγοντες και αντιοξειδωτικά. Πρόσφατη έρευνα εντόπισε ότι οι πατάτες έχουν διάφορες πολυφαινόλες (στο δέρμα και τη σάρκα) που είναι ισχυροί αντικαρκινικοί παράγοντες και αντιοξειδωτικά, συμπεριλαμβανομένου του χλωρογενικού οξέος, του καφεϊκού οξέος και της πατατίνης. Επιπλέον, ορισμένες ποικιλίες πατάτας περιέχουν ουσίες που ονομάζονται κουκοαμίνες που φαίνεται πως μειώνουν την αρτηριακή πίεση. Οι πατάτες με τη μοβ σάρκα φαίνεται πως έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες απ’ ό,τι αυτές με κίτρινη σάρκα ή οι λευκόσαρκες ποικιλίες.

Πορτοκάλια

Αν και σήμερα θεωρούνται ένα πολύ κοινό φρούτο, τα πορτοκάλια ήταν παλαιότερα ακριβά και διαθέσιμα μόνο για ειδικές περιπτώσεις. Το γλυκό αυτό φρούτο που γνωρίζουμε σήμερα, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει στη φύση και πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα μιας υβριδικής καλλιέργειας που έγινε στην αρχαιότητα.

Περιέχει πολλές πολυφαινόλες που προστατεύουν από τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Ενα από τα σημαντικότερα φλαβονοειδή στα πορτοκάλια, η εσπεριδίνη έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μείωση της διαστολικής αρτηριακής πίεσης σε υγιείς μεσήλικες και μετρίως υπέρβαρους άνδρες, όταν τα πορτοκάλια καταναλώνονται τακτικά για μία περίοδο 4 εβδομάδων, όπως έδειξε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011 στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Clinical Nutrition. Αλλες πολυφαινόλες που μελετώνται εμφανίζουν αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες όπως η λιμονίνη και η β-κρυπτοξανθίνη. Πολλές από αυτές τις πολυφαινόλες υπάρχουν στον πολτό και τη φλούδα του πορτοκαλιού, κάτι που σημαίνει πως υπάρχει σημαντική απώλεια όταν το φρούτο μεταποιείται σε χυμό.

Περισσότερα συστατικά εκτός από τη βιταμίνη C. Εκτός από το… αυτονόητο, δηλαδή τη βιταμίνη C, τα πορτοκάλια είναι επίσης μια καλή πηγή φυτικών ινών, φολικού οξέος, βιταμίνης Β1, βιταμίνης Α και καλίου.

Συμπέρασμα: Αυτά τα υγιεινά, θρεπτικά, πολύτιμα στοιχεία, έχουν πολλές φορές αδικηθεί και κάποιες άλλες συνδυαστεί με λιγότερο θρεπτικές επιλογές (πχ. μια ψητή πατάτα τόσο ωφέλιμη και θρεπτική μπορεί να κατακλυστεί από ξινή κρέμα και κομμάτια μπέικον, με αποτέλεσμα να χάνει την υγιεινή της υπόσταση – αλλά δεν ευθύνεται η πατάτα γι’ αυτό…). Οσο περισσότερα πράγματα μαθαίνουμε για τα διάφορα φυτοθρεπτικά συστατικά που υπάρχουν και πώς λειτουργούν μαζί στις τροφές που νομίζουμε ότι γνωρίζαμε καλά, το μήνυμα που εξάγεται είναι ένα: Παραμείνετε συνεπείς στην πεποίθησή σας ότι πρέπει να καταναλώνετε όσο το δυνατόν λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα. Αλλά μην εγκλωβιστείτε σε επιλογές εντυπωσιασμού. Υπάρχουν εκεί έξω πραγματικά φρούτα και λαχανικά, που αποτελούν σταθερές αξίες και οφείλετε να καταναλώσετε. Το οφείλετε στο σώμα σας, την καρδιά σας και την υγεία σας.