Oι επιστήμονες αναζητούν φάρμακα από το έδαφος και κάνουν έκκληση στον κόσμο

Αμερικανοί επιστήμονες ζητούν από το κοινό να τους ενισχύσει στην προσπάθειά τους να εξορύξουν από το έδαφος τις ενώσεις που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε νέα, ζωτικής σημασίας φάρμακα.

Παρακινούμενη από την πρόσφατη ανακάλυψη ενός πιθανού νέου αντιβιοτικού στο έδαφος, η ομάδα του Πανεπιστημίου Rockefeller θέλει να ελέγξει το έδαφος όλων των χωρών του κόσμου.

Ηδη έχουν ξεκινήσει ανάλυση δειγμάτων από παραλίες, δάση και ερήμους σε πέντε ηπείρους. Όμως, χρειάζονται βοήθεια για να πάρουν τα δείγματα. Κι εδώ ακριβώς είναι που χρειάζονται τη βοήθεια του κόσμου.

Έκκληση στους πολίτες

Σε ό,τι αφορά τα φάρμακα, οι ερευνητές γράφουν στην ιστοσελίδα τους: «Ο κόσμος είναι τεράστιο μέρος και δεν μπορούμε να φτάσουμε σε όλες τις γωνιές του. Θα χρειαστούμε βοήθεια για τις δειγματοληψίες εδάφους από όλο τον κόσμο και αν αυτό σας ακούγεται ενδιαφέρον, εγγραφείτε».

Οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν αν άνθρωποι από όλες τις χώρες του κόσμου είναι πρόθυμοι να λάβουν δείγματα από μοναδικές ανεξερεύνητες περιβαλλοντικές περιοχές, όπως είναι τα σπήλαια, τα νησιά, καθώς και οι ιαματικές πηγές.

Τέτοιες περιοχές θα μπορούσαν να στεγάζουν το «ιερό δισκοπότηρο», υποστηρίζουν, δηλαδή ενώσεις που παράγονται απευθείας από τα βακτήρια του εδάφους που είναι εντελώς νέα για την επιστήμη.

Ο δρ Sean Brady δήλωσε σχετικά: «Δεν κυνηγάμε απλά μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δείγματα. Αυτό που πραγματικά θέλουμε είναι μερικές χιλιάδες δείγματα από κάποια μοναδικά μέρη, που θα μπορούσαν να περιέχουν κάποια πραγματικά ενδιαφέροντα πράγματα που δεν βρίσκονται στον… κήπο του σπιτιού μας, παρόλο που κι αυτός έχει αφθονία βακτηρίων».

Οι επιστήμονες λένε επίσης ότι ενδιαφέρονται να ακούσουν πως κάποια σχολεία και κολλέγια θέλουν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα. Από τα 185 δείγματα που έχουν δοκιμαστεί μέχρι τώρα έχουν υπάρξει κάποια ενθαρρυντικά αποτελέσματα, όπως εξήγησαν στο επιστημονικό περιοδικό eLife.

Βιοσυνθετική σκοτεινή ύλη

O δρ Brady και οι συνεργάτες του έχουν βρει ενώσεις που μπορούν να αποδώσουν καλύτερα παράγωγα των υπαρχόντων φαρμάκων.

Σε μια γεωθερμική πηγή στο Νέο Μεξικό, βρήκαν ενώσεις παρόμοιες με εκείνες που παράγουν την εποξαμικίνη, ένα φυσικό μόριο που χρησιμοποιείται ως σημείο εκκίνησης για μια σειρά φαρμάκων κατά του καρκίνου.

Σε δείγματα από τη Βραζιλία, βρήκαν γονίδια που θα μπορούσαν να προσφέρουν νέες εκδόσεις ενός άλλου σημαντικού φαρμάκου για τον καρκίνο, που ονομάζεται βλεομυκίνη.

Ακόμα, σε εδάφη από την νοτιοδυτική Αμερική ελπίζουν να βρουν ενώσεις παρόμοιες με εκείνες του φαρμάκου ριφαμυκίνη και παράγωγά του, όπως η ριφαμπικίνη, που θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία της πολυανθεκτικής φυματίωσης.

Πολλά από τα φάρμακα που χρησιμοποιούμε σήμερα βγήκαν από τη βρωμιά του περιβάλλοντος, όπως η πενικιλίνη και η βανκομυκίνη.

Τα ακαλλιέργητα βακτήρια του περιβάλλοντος θα μπορούσαν να προσφέρουν μια απίστευτη ποικιλία νέων μορίων, πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να γίνουν τα νέα φάρμακα, υποστηρίζει η ερευνητική ομάδα.

Υπάρχουν περισσότερα μικρόβια σε ένα κουταλάκι του γλυκού χώμα που προέρχεται από το έδαφος απ’ ό,τι υπάρχουν άνθρωποι στη γη και μόλις ένα μικρό μέρος τους έχει καλλιεργηθεί.

Ο δρ Brady επικεφαλής του εργαστηρίου γενετικά κωδικοποιημένων μικρών μορίων του Πανεπιστημίου Rockefeller λέει: «Ελπίζουμε ότι οι προσπάθειες για τη χαρτογράφηση μικροβιακής ή χημικής πολυμορφίας της φύσης θα έχουν ως αποτέλεσμα την ανακάλυψη δύο εντελώς νέων φαρμάκων και τη δημιουργία καλύτερων εκδόσεων των υπαρχόντων φαρμάκων».

Οι επιστήμονες αρχίζουν να εντοπίζουν σημεία γύρω στην υδρόγειο, όπου μπορούν να βρεθούν ποικίλα βακτήρια του εδάφους.

«Η απίστευτη ποικιλομορφία που βρήκαμε είναι ένα πρώτο βήμα προς το όνειρό μας για την οικοδόμηση ενός παγκόσμιου χάρτη χημικών ουσιών που παράγονται από μικρόβια. Έναν χάρτη παρόμοιο με το Google Earth ή άλλους χάρτες παγκόσμιας γεωγραφίας», υποστηρίζει ο δρ Brady.

Και ο θαλάσσιος βυθός

Άλλοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ανάλογη ανεξερεύνητη περιοχή υποψήφια για την εξεύρεση μορίων που θα μπορούσαν να προσφέρουν νέα φάρμακα είναι ο θαλάσσιος βυθός.

Ο καθηγητής Marcel Jaspars από το Πανεπιστήμιο του Αμπερντίν έχει αναλύσει πάνω από 1.500 βακτηριακά στελέχη από τον πυθμένα του ωκεανού, που βρίσκονται ήδη εκεί εδώ και κάποια εκατομμύρια χρόνια και υποστηρίζει πως 15 από αυτά τα στελέχη φαίνονται ελπιδοφόρα.

«Είναι αρκετά ενδιαφέροντα δείγματα. Σύντομα θα πάμε σε μία τάφρο στα ανοικτά των ακτών του Περού, την περιοχή Atacama Trench για να δούμε τι υπάρχει εκεί. Είναι ένα περιβάλλον μοναδικό. Εχει περίπου 8.000 μέτρα βάθος και υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ύλη».