Πιο ευάλωτοι στη γρίπη οι άνδρες με υψηλή τεστοστερόνη

Είστε άνδρας και είστε επιρρεπής στη γρίπη; Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως αυτή η ευαισθησία σας μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι έχετε υψηλή τεστοστερόνη.

Μια έκθεση που δημοσιεύτηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ συνδέει τα επίπεδα της τεστοστερόνης με την «απόκριση» στο εμβόλιο της γρίπης και δείχνει ότι ως ομάδα οι άνδρες με τα υψηλότερα επίπεδα ανδρικής ορμόνης είναι πιο πιθανό να έχουν αδύναμη ή και καμία απόκριση σε ένα εμβόλιο της γρίπης, πράγμα που σημαίνει πως το σώμα τους δεν δημιουργεί ισχυρή άμυνα. Εν ολίγοις, έχουν πιο αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα απ’ ό,τι οι γυναίκες κι αυτό τους κάνει πιο ευάλωτους σε σοβαρές λοιμώξεις.

«Οι άνδρες υποφέρουν! Δεν είναι τόσο ανθεκτικοί, όσο οι γυναίκες. Δεν υπάρχει πια καμία αμφιβολία γι’ αυτό», λέει ο Mark Davis, καθηγητής Ανοσολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ.

Η επιστήμη έχει κάνει γνωστό εδώ και αρκετό καιρό πως υπάρχουν διαφορές μεταξύ των φύλων σε ό,τι αφορά το ανοσοποιητικό σύστημα και οι διαφορές αυτές μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία και την ιατρική.

Για παράδειγμα, ενώ οι γυναίκες έχουν την τάση να αναπτύσσουν μια πιο ισχυρή ανοσολογική αντίδραση στις μολύνσεις, η δύναμη αυτή έχει ένα κόστος. Το κόστος είναι πως οι γυναίκες είναι περισσότερο πιθανό να πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος και είναι επίσης πιο πιθανό απ’ ό,τι οι άνδρες να αναπτύξουν νόσο του Αλτσχάιμερ. Από την άλλη πλευρά, οι άνδρες είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν σοβαρές ιϊκές, βακτηριακές και παρασιτικές λοιμώξεις.

Δεν έχει διαλευκανθεί ποιοι μηχανισμοί κρύβονται κάτω από το συγκεκριμένο φαινόμενο, αλλά η παραπάνω μελέτη μπορεί να βοηθήσει να δοθεί έμφαση σε κάποια σημεία του φαινόμενου και να συνθέσει κάποια από τα κομμάτια του παζλ.

Μια «πολυεθνική» ομάδα ερευνητών από το Στάνφορντ, τη Γαλλία και το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, πήρε δείγματα από 54 γυναίκες και 37 άνδρες διαφόρων ηλικιών και στη συνέχεια μελέτησε μια ποικιλία από πρωτεΐνες του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς και τα κύτταρα, χρησιμοποιώντας πολύπλοκα συστήματα για την ανίχνευση της γονιδιακής έκφρασης. Στη συνέχεια, χορήγησε εμβόλια γρίπης σε αυτούς τους ανθρώπους και έλεγξε τυχόν αλλαγές στις παραμέτρους. Οι άνδρες, ως σύνολο, είχαν μια πιο υποτονική αντίδραση στο εμβόλιο.

Στο εμβόλιο για την εποχική γρίπη (στέλεχος Η3Ν2) ανταποκρίθηκαν 33 γυναίκες και μόλις 10 άνδρες. Δεν αποκρίθηκαν καθόλου 20 γυναίκες και 24 άνδρες (οι υπόλοιποι 4 συμμετέχοντες, μία γυναίκα και τρεις άνδρες  που συμπλήρωσαν τον αριθμό της έρευνας δεν συμπεριελήφθησαν λόγω ελλιπών ή ατελών αποτελεσμάτων).

«Πολλοί άνδρες που δεν ανταποκρίθηκαν στο εμβόλιο, είχαν υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης, ενώ οι άνδρες με χαμηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης είχαν περίπου ίση ανταπόκριση στο εμβόλιο μ’ αυτήν που είχαν οι γυναίκες. Οι άνδρες με υψηλή τεστοστερόνη είχαν σχεδόν μηδενική ανταπόκριση στο εμβόλιο της γρίπης», ανέφερε ο Davis.

Οταν η ομάδα των ερευνητών ολοκλήρωσε την περίπλοκη γενετική ανάλυση, διαπίστωσε ότι τα γονίδια που εμπλέκονταν σε μεταβολισμό λιπιδίων όπως η παραγωγή της χοληστερόλης από το ήπαρ, σχετίζονταν έντονα με την απόκριση στο εμβόλιο. Οσο πιο έντονα εκφράζονταν τα γονίδια και όσο πιο υψηλά ήταν τα επίπεδα της τεστοστερόνης, τόσο ασθενέστερη ήταν η απόκριση στο εμβόλιο.

Η Carol Colton, καθηγήτρια Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ντιουκ που μελέτησε την αλληλεπίδραση των ορμονών και του ανοσοποιητικού συστήματος και ιδιαίτερα τη δράση τους σχετικά με τις ασθένειες του εγκεφάλου, τόνισε πως «τα αποτελέσματα είναι απόλυτα λογικά, επειδή το σώμα μας δημιουργεί τα οιστρογόνα (γυναικεία ορμόνη) και την τεστοστερόνη (ανδρική ορμόνη) από την χοληστερόλη, που είναι ένα λιπίδιο. Οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι εγγενείς (υπάρχουν από την γέννησή μας) μέχρι και σε επίπεδο γονιδίου».

Για ποιο λόγο υπάρχουν αυτές οι διαφορές; Οι ερευνητές πιστεύουν πως υπάρχουν επειδή τα υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης στους άνδρες είναι αντιφλεγμονώδη και βοηθούν στην επούλωση των τραυμάτων και των πληγών. Τα αρσενικά στα περισσότερα είδη του ζωικού βασιλείου είναι πιο πιθανό από τα θηλυκά να τραυματιστούν σε μάχες και να αναπτύξουν τραύματα. «Αν κάποιος εμπλέκεται σε μάχη, η υψηλή τεστοστερόνη λειτουργεί σαν θείο δώρο. Μπορεί να μην έχει τόσο ισχυρή αντίσταση σε μια μολυσματική ασθένεια, αλλά είναι δυνατός στην περίπτωση τραύματος και πληγής», υποστηρίζει η Colton.

Οι επιστήμονες θεωρούν πως αυτές οι μελέτες θα βοηθήσουν στην ενημέρωση των επιστημόνων για νέες ανοσοποιητικές θεραπείες όπως τα καρκινικά εμβόλια, καθώς με τις νέες γνώσεις που αποκτήθηκαν θα μπορέσουν να διορθωθούν οι ατέλειες, οι αστοχίες, ακόμα και η τυχόν αμέλεια σ’ αυτόν τον τομέα.

Οσο για εκείνους που παίρνουν το εμβόλιο της γρίπης και εξακολουθούν να αρρωσταίνουν, υπάρχει λύση: Mια αντιϊκή θεραπεία που λαμβάνει κάποιος με συνταγή γιατρού, μειώνει τα συμπτώματα και συντομεύει την διάρκεια του ιού μέσα σε 48 ώρες.