Πώς να τρώτε λιγότερο σε τραπέζι – μπουφέ
Υπάρχουν περιπτώσεις που κάποιος που προσέχει το βάρος του μπορεί να υποπέσει σε ατοπήματα. Μία απ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι όταν βρεθεί μπροστά σε ένα τραπέζι – μπουφέ…
Μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση του American Journal of Preventive Medicine προτείνει δύο στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν όσους κάνουν δίαιτα να… επιβιώσουν όταν θα βρεθούν μπροστά σε έναν πλούσιο μπουφέ: α) Να πάρουν ένα μικρότερο πιάτο και β) να περιστρέφονται γύρω από τον μπουφέ, πριν επιλέξουν τι θα φάνε.
Ο μπουφές διαθέτει δύο πράγματα που μπορούν να κάνουν τους διατροφολόγους να σηκώσουν με αποδοκιμασία τα φρύδια: Απεριόριστες σε ποσότητα μερίδες και… τόνους από επιλογές. Και τα δύο μπορούν να συμβάλλουν… αποφασιστικά στην αύξηση των θερμίδων που θα λάβει κανείς από ένα γεύμα.
«Η έρευνα δείχνει ότι όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια ποικιλία τροφίμων σε μια εκδήλωση, οι άνθρωποι τείνουν να τρώνε περισσότερο. Είναι ο πειρασμός που τους κάνει να θέλουν να δοκιμάσουν τα πάντα, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο να μην τρώνε περισσότερο από όσο πρέπει σε ένα μπουφέ», λέει η Ρέιτσελ Μπίγκαν, διαιτολόγος και εκπρόσωπος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας.
Παρόλα αυτά, μερικοί άνθρωποι δεν τρώνε σε μπουφέ και αυτό έκανε τον συγγραφέα της μελέτης, Μπράιαν Γουόνσικ, διευθυντή του εργαστηρίου τροφίμων και εκπρόσωπο του Πανεπιστημίου Κορνέλ στην Ιθακα της Νέας Υόρκης να αναρωτηθεί πώς καταφέρνουν να συγκρατηθούν.
«Οι άνθρωποι συχνά λένε ότι ο μόνος τρόπος για να μην τρώνε περισσότερο από όσο πρέπει σε έναν μπουφέ, είναι απλά να μην βρεθούν μπροστά στο μπουφέ», λέει ο Γουόνσικ, ένας ψυχολόγος που μελετά τα περιβαλλοντικά στοιχεία που συνδέονται με την υπερκατανάλωση τροφής.
«Αλλά υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπων που βρίσκονται μπροστά στο μπουφέ που είναι πραγματικά κοκκαλιάρηδες. Αναρωτηθήκαμε λοιπόν: Τι είναι αυτό που κάνουν οι πολύ αδύνατοι άνθρωποι στο μπουφέ που οι εύσωμοι δεν το κάνουν;».
Ο Γουόνσικ και μια ομάδα 30 εκπαιδευμένων παρατηρητών συνέλεξαν προσεκτικά πληροφορίες σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες για περισσότερα από 300 άτομα που επισκέφτηκαν 22 κινέζικα εστιατόρια σε έξι πολιτείες των ΗΠΑ. Κρυμμένοι σε γωνιές απ’ όπου θα μπορούσαν να παρακολουθήσουν διακριτικά, οι παρατηρητές έλεγξαν 103 διαφορετικά πράγματα για τον τρόπο που οι άνθρωποι συμπεριφέρονται γύρω από έναν μπουφέ.
Κατέγραψαν πληροφορίες σχετικά με το ποιοι συνδαιτυμόνες κάθονταν μαζί και αν κάθονταν κοντά ή μακριά από τον μπουφέ, αν τον έβλεπαν μπροστά τους ή βρίσκονταν με την πλάτη προς αυτόν. Σημείωσαν επίσης τα σκεύη που χρησιμοποίησαν, πιρούνια ή ξυλάκια (chopsticks), αν είχαν τοποθετήσει πετσέτα στα γόνατά τους, ακόμα και πόσες φορές μασούσαν κάθε μπουκιά. Είχαν επίσης εκπαιδευτεί να εκτιμούν το δείκτη μάζας σώματος ενός ατόμου (BMI) διά του οφθαλμού. Ο δείκτης μάζας σώματος είναι ο λόγος του βάρους ενός ατόμου με το ύψος του και οι γιατροί τον χρησιμοποιούν για να κρίνουν κατά πόσο ένα άτομο είναι υπέρβαρο ή όχι.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο προσέγγιζαν τον μπουφέ τα λεπτότερα και τα βαρύτερα άτομα.
«Οι αδύνατοι άνθρωποι είχαν την τάση να αναζητούν τι θα πάρουν για να φάνε. Εξέταζαν τι εναλλακτικές λύσεις υπάρχουν, προτού βάλουν κάτι στο πιάτο τους», είπε ο Γουόνσικ. Αντίθετα, οι υπέρβαροι είχαν την τάση να πάρουν απλά ένα πιάτο και να το γεμίσουν χωρίς να εξετάσουν αν πραγματικά ήθελαν κάτι ή όχι.
Με άλλα λόγια, οι αδύνατοι είχαν την τάση να αναρωτηθούν ποιο είναι το πιάτο που ήθελαν περισσότερο από τις προσφερόμενες επιλογές, ενώ οι βαρύτεροι απλά αναρωτιόντουσαν αν θέλουν κάποιο φαγητό, ένα κάθε φορά. Οι αδύνατοι επίσης ήταν επτά φορές πιο πιθανό να πάρουν μικρότερο πιάτο απ’ ό,τι οι εύσωμοι.
Παράλληλα, οι άνθρωποι που πρώτα παρακολούθησαν τις επιλογές του μπουφέ και χρησιμοποίησαν μικρότερο πιάτο, έκαναν λιγότερες επισκέψεις στον μπουφέ, ανεξάρτητα από το βάρος τους.
Υπήρχαν κι άλλες βασικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο ενήργησαν, όπως είπε ο Γουόνσικ. Οι αδύνατοι κάθονταν περίπου 16 μέτρα πιο μακριά από τον μπουφέ, κατά μέσο όρο από ό,τι οι βαρύτεροι. Μάσησαν επίσης περισσότερο την τροφή τους, περίπου 15 φορές τη μπουκιά σε σύγκριση με 12 που τη μάσησαν όσοι είχαν μεγαλύτερο βάρος.
«Το ενδιαφέρον ήταν ότι σχεδόν όλες αυτές οι αλλαγές γίνονται ασυναίσθητα από το πρόσωπο που τις πραγματοποιεί», λέει ο Γουόνσικ. «Θα γίνουν ουσιαστικές συνήθειές του με την πάροδο του χρόνου».
Ένας εμπειρογνώμονας διατροφής, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη εξήρε την έρευνα, ωστόσο αναρωτήθηκε για το κατά πόσο αυτές οι στρατηγικές θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν αποτελεσματικά.
«Όπως συμβαίνει με όλες τις μελέτες του Γουόνσικ, όλα αυτά είναι διορατικά και χρήσιμα», είπε ο Δρ Ντέιβιντ Κατζ, διευθυντής στο Κέντρο Ερευνας και Πρόληψης του Πανεπιστημίου Γιέιλ, στο Νιου Χέβεν του Κονέκτικατ.
«Ωστόσο, κατά κάποιο τρόπο είναι σαν να ψάχνει κανείς για τους λόγους για τους οποίους μερικοί άνθρωποι βράχηκαν γρηγορότερα από τους υπόλοιπους, όταν βυθίστηκε ο Τιτανικός. Ομως, το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν ότι το πλοίο βυθιζόταν και όλοι βρίσκονταν στην ίδια βάρκα».
Ο Κατζ είπε πως η καλύτερη συμβουλή για όσους κάνουν δίαιτα είναι να αποφύγουν τους πειρασμούς του μπουφέ σε πρώτη φάση. «Με κάθε τρόπο ερευνήστε την περιοχή και διαλέξτε ένα μικρότερο πιάτο», είπε. «Αλλά ακόμα καλύτερα, αποφύγετε τον μπουφέ εντελώς!», πρόσθεσε.