Τι είναι ο ιός του Δυτικού Νείλου;

Ο ιός Δυτικού Νείλου προκαλεί λοίμωξη που μεταδίδεται από ορισμένα είδη κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται όταν δαγκώνουν μολυσμένα πτηνά και εξαπλώνουν τον ιό όταν δαγκώνουν ανθρώπους ή ζώα, όπως τα άλογα.

Ο ιός του Δυτικού Νείλου δεν μπορεί να μεταδοθεί από τα ζώα στους ανθρώπους ή από άτομο σε άτομο μέσω της περιστασιακής επαφής, μεταδίδεται μόνο από τσίμπημα.

Μπορεί όμως να μεταδοθεί επίσης μέσω μεταμόσχευσης οργάνου ή μετάγγιση αίματος. Ετσι, όλες οι δωρεές αίματος πρέπει να υπόκεινται σε έλεγχο για να διαπιστωθεί αν ο ιός είναι παρών. Ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου μπορεί να μεταδοθεί από μια μητέρα στο μωρό της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τον τοκετό ή μέσω του μητρικού γάλακτος.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον ιό του Δυτικού Νείλου δεν έχουν συμπτώματα. Ή τα συμπτώματα μπορεί να είναι τόσο ήπια που οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν καν ότι έχουν τον ιό. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο ιός του Δυτικού Νείλου μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα του εγκεφάλου (εγκεφαλίτιδα), οίδημα του νωτιαίου μυελού (μυελίτιδα), ή οίδημα των ιστών γύρω από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό (μηνιγγίτιδα). Ωστόσο, πολύ λίγοι άνθρωποι με ιό του Δυτικού Νείλου θα πάθουν κάτι πολύ σοβαρό που να επηρεάσει τον εγκέφαλο ή τον νωτιαίο μυελό.

Οποιοσδήποτε τσιμπηθεί από κουνούπι μπορεί να μολυνθεί με τον ιό του Δυτικού Νείλου. Οι περισσότεροι άνθρωποι συνέρχονται πλήρως. Ομως, μπορεί να παρατηρηθούν και μόνιμα προβλήματα, όπως σπασμοί, απώλεια μνήμης και εγκεφαλική βλάβη, ιδιαίτερα σε παιδιά και ηλικιωμένους.  Οσο ο άνθρωπος μεγαλώνει, τόσο μεγαλύτερο κίνδυνο έχει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Από τα άτομα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, όσοι είναι άνω των 70 ετών, έχουν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από τον ιό. Σε μερικές, λοιπόν, περιπτώσεις, ο ιός του Δυτικού Νείλου μπορεί να αποβεί μοιραίος.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Περίπου 80 από τους 100 ανθρώπους που έχουν μολυνθεί από τον ιό του Δυτικού Νείλου δεν έχουν, όπως προαναφέρθηκε, συμπτώματα. Οταν τα συμπτώματα εμφανιστούν, ξεκινούν 3 έως 14 ημέρες μετά το τσίμπημα του κουνουπιού. Τα συμπτώματα αυτά είναι:

* Υψηλός πυρετός

* Πονοκέφαλοι, πόνοι στο σώμα, ή πόνος στα μάτια

* Ενα εξάνθημα, συνήθως στο στήθος, την πλάτη και τα χέρια

* Αίσθημα μεγάλης κούρασης

* Ελλειψη αίσθησης πείνας

* Αίσθημα αδιαθεσίας στο στομάχι ή εμετός

* Πρησμένοι αδένες (λεμφαδένες), σε σπάνιες περιπτώσεις

Στις ήπιες περιπτώσεις του ιού του Δυτικού Νείλου τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν 3 έως 6 ημέρες. Εάν πρόκειται για μια πιο σοβαρή περίπτωση, τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν για εβδομάδες ή μήνες. Οι σοβαρές περιπτώσεις που μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό είναι σπάνιες, αλλά μπορούν να προκαλέσουν:

* Πονοκέφαλο

* Υψηλό πυρετό

* Δυσκαμψία του αυχένα ή παράλυση

* Σύγχυση

* Μειωμένη προσοχή στο περιβάλλον

* Τρέμουλο, σπασμούς, ή μυϊκή αδυναμία

* Κώμα

Σε κάποιες από τις σπάνιες αυτές περιπτώσεις, ο ιός του Δυτικού Νείλου μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο.

Πώς διαγιγνώσκεται ο ιός του Δυτικού Νείλου;

Εάν ο γιατρός σας πιστεύει ότι μπορεί να έχετε μολυνθεί από τον ιό του Δυτικού Νείλου, θα σας κάνει ερωτήσεις, προκειμένου να ανακαλύψει πότε σας τσίμπησε το κουνούπι και ποια είναι τα συμπτώματα που έχετε. Εάν έχετε συμπτώματα εγκεφαλίτιδας, ο γιατρός σας θα εξετάσει το αίμα σας για αντισώματα στον ιό. Αν έχετε αυτά τα αντισώματα, τότε ο γιατρός θα σιγουρευτεί ότι έχετε μολυνθεί από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Σ’ αυτή την περίπτωση μπορεί να εξετάσει το αίμα σας δύο εβδομάδες αργότερα, για να διαπιστώσει αν αυτά τα αντισώματα έχουν αυξηθεί. Ο γιατρός μπορεί, επίσης, να σάς κάνει ένα τεστ που ονομάζεται οσφυονωτιαία παρακέντηση για να ψάξει για αντισώματα στο υγρό που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Για να μάθετε αν έχετε εγκεφαλίτιδα μπορείτε να κάνετε μια μαγνητική τομογραφία για να μπορέσει ο γιατρός σας να δει τις εικόνες του εγκεφάλου σας.

Πώς αντιμετωπίζεται ο ιός του Δυτικού Νείλου;

Δεν υπάρχει θεραπεία για τον ιό του Δυτικού Νείλου. Το σώμα σας μπορεί να καταπολεμήσει από μόνο του τη λοίμωξη. Αν πρόκειται για μια ήπια περίπτωση, μπορείτε να αναρρώσετε στο σπίτι σας. Αν πρόκειται για μια πιο σοβαρή περίπτωση, μπορεί να χρειαστεί να μείνετε στο νοσοκομείο και να λάβετε μια θεραπεία που θα μπορέσει να βοηθήσει το σώμα σας να καταπολεμήσει την ασθένεια. Μπορείτε να πάρετε ενδοφλέβια υγρά, να διευκολυνθεί η αναπνοή σας μέσω της χρήσης αναπνευστήρα και να λάβετε την απαιτούμενη φροντίδα για την πρόληψη άλλων ασθενειών, όπως η πνευμονία.

Πώς μπορείτε να αποφύγετε τη μόλυνση;

Κατ’ αρχήν, μπορείτε να ενημερωθείτε από ένα Κέντρο Υγείας, για τις πιο πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τον ιό στην περιοχή σας. Πρόσφατα το ΚΕΕΛΠΝΟ ενημέρωσε σχετικά με τις περιοχές της Ελλάδας όπου έχουν εμφανιστεί κρούσματα του ιού και έχει επιστήσει την προσοχή στους κατοίκους τους.

Παράλληλα, όμως, μπορείτε κι εσείς οι ίδιοι να λάβετε κάποια μέτρα προφύλαξης, προκειμένου να μειώσετε τον κίνδυνο του τσιμπήματος από κουνούπια:

* Χρησιμοποιείστε εντομοαπωθητικό όταν βγαίνετε έξω, ιδιαίτερα στα τέλη της άνοιξης, το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου.

* Φορέστε πουκάμισα με μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια, αν γνωρίζετε ότι θα βρεθείτε σε περιοχές με πολλά κουνούπια ή στις περιοχές που γνωρίζετε πως έχει εμφανιστεί ο ιός του Δυτικού Νείλου.

* Μην αφήνετε λακκούβες ή ανοικτά δοχεία νερού κοντά στο σπίτι σας, επειδή τα κουνούπια αναπαράγονται σε λιμνάζοντα νερά.

* Μείνετε μέσα την αυγή, το σούρουπο και νωρίς το βράδυ, όταν τα κουνούπια  είναι ιδιαίτερα… ενεργά.

* Εμβόλιο για τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι διαθέσιμο μόνο για άλογα. Εάν έχετε στην κατοχή σας άλογα, θα πρέπει να τα εμβολιάσετε, καθώς το ποσοστό θανάτων από τον ιό του Δυτικού Νείλου στα άλογα είναι πολύ υψηλότερο απ’ ό,τι στους ανθρώπους.

Οι ερευνητές εργάζονται για να δημιουργήσουν ένα εμβόλιο κατά του ιού του Δυτικού Νείλου και για ανθρώπους, αλλά προς το παρόν κάτι τέτοιο δεν έχει καταστεί δυνατό.