Τι προκαλεί στο σώμα η πρωτεϊνική ανεπάρκεια

Η πρωτεϊνική ανεπάρκεια είναι μια κατάσταση υποσιτισμού κατά την οποία οι ποσότητες πρωτεΐνης που λαμβάνει το σώμα είναι ανεπαρκείς για να τις χρησιμοποιήσει για παραγωγή ενέργειας.

Αυτή η κατάσταση είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την υψηλή συχνότητα εμφάνισης της πείνας και των ασθενειών σε πολλές χώρες του Τρίτου Κόσμου, προκαλώντας το θάνατο σε εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Δυστυχώς, πολλά παιδιά κάτω των πέντε ετών αποτελούν την πλειοψηφία των θυμάτων.

Ωστόσο, η έλλειψη πρωτεΐνης εμφανίζεται επίσης στις ανεπτυγμένες χώρες, κυρίως λόγω της φτώχειας και μάλιστα είναι μια κατάσταση που τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται ολοένα και πιο συχνά.

Ορισμένα άτομα μπορεί επίσης να γίνουν επιρρεπή σε ανεπάρκεια πρωτεϊνών μετά από μια ακραία δίαιτα, ενώ το ίδιο μπορεί να συμβεί σε χορτοφάγους που αμελούν να ισορροπήσουν σωστά τη διατροφή τους.

Η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για το σώμα για να συνθέσει 13 αμινοξέα και να σπάσει τα πολυπεπτίδια σε εννέα απαραίτητα αμινοξέα που το σώμα δεν μπορεί να κατασκευάσει μόνο του. Συλλογικά, αυτά τα οξέα λειτουργούν συνεχώς για την ανασύσταση του ιστού του σώματος, έτσι ώστε να παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση υγιών οστών, μυών και οργάνων. Το σώμα χρησιμοποιεί επίσης πρωτεΐνη για να παράγει αιμοσφαιρίνη στα ερυθρά κύτταρα του αίματος, το όχημα με το οποίο μεταφέρεται το οξυγόνο στους μύες και στα όργανα. Επιπλέον, χωρίς επαρκή πρωτεΐνη, οι πνεύμονες και το ανοσοποιητικό σύστημα θα πάψουν να λειτουργούν σωστά.

Το σώμα ερμηνεύει μια κατάσταση ανεπάρκειας σε πρωτεΐνη ως ένδειξη ότι τίθεται σε κατάσταση πείνας. Το αποτέλεσμα είναι πως προσπαθεί να αντισταθμίσει την ανεπάρκεια τραβώντας την αποθηκευμένη στο σώμα πρωτεΐνη για ανακύκλωση. Η πρώτη πηγή στην οποία το σώμα θα στραφεί για να αντλήσει πρωτεΐνη είναι οι μύες και το γεγονός αυτό οδηγεί σε μια κατάσταση που είναι γνωστή ως απώλεια μυϊκής μάζας. Μάλιστα, η αδυναμία που προκύπτει από την απώλεια της μυϊκής μάζας είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα της ανεπάρκειας της πρωτεΐνης.

Άλλα συμπτώματα της ανεπάρκειας πρωτεΐνης περιλαμβάνουν απώλεια βάρους, διάρροια και συσσώρευση υγρών (οίδημα) στα πόδια και στην κοιλιά. Τα αρχικά εξωτερικά σημάδια περιλαμβάνουν απώλεια μαλλιών, φολιδωτό δέρμα και λήθαργο λόγω έλλειψης ενέργειας.

Αν η έλλειψη συνεχιστεί, τα όργανα θα αρχίσουν να δυσλειτουργούν. Για παράδειγμα, επειδή η χρησιμοποίηση της πρωτεΐνης εμπλέκεται στη μεταφορά των λιποπρωτεϊνών και της χοληστερόλης, η έλλειψή της θα οδηγήσει σε ηπατική στεάτωση ή λιπώδες ήπαρ. Επιπλέον, το σώμα δεν θα είναι σε θέση να διατηρήσει τα κανονικά επίπεδα των λευκοκυτάρρων, αφήνοντας το σώμα με ανεπάρκεια λευκών αιμοσφαιρίων και το ανοσοποιητικό σύστημα δεν θα μπορεί να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.

Σε γενικές γραμμές, τα παιδιά χρειάζονται 0,5 γραμμάρια πρωτεΐνης για κάθε κιλό του σωματικού βάρους και οι ενήλικες συνολικά περίπου 60 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά ημέρα. Ωστόσο, οι έγκυες ή θηλάζουσες μητέρες ενδέχεται να χρειαστούν περισσότερη πρωτεΐνη. Εκτός από το κρέας, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά, ιδιαίτερα καλές πηγές πρωτεϊνών αποτελούν τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φασόλια, τα καρύδια, οι ηλιόσποροι, το καστανό ρύζι, οι πατάτες, το σπανάκι και το μπρόκολο.