Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί μόνιμες βλάβες στις αρτηρίες των παιδιών και παράλληλα πρόωρη γήρανση των αιμοφόρων αγγείων τους για περισσότερα από τρία χρόνια, αναφέρουν οι ερευνητές.
Η ζημιά από την πάχυνση των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου αργότερα στη ζωή τους ως ενηλίκων, αναφέρουν οι επιστήμονες στο περιοδικό European Heart Journal.
Στη μελέτη τους, όπου ανέλυσαν περισσότερα από 2.000 παιδιά ηλικίας από τριών έως 18 ετών, η ζημιά επήλθε όταν κάπνιζαν και οι δύο γονείς τους.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει «ασφαλές» επίπεδο έκθεσης στον καπνό του τσιγάρου, όταν μιλάμε για παθητικό κάπνισμα.
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Φινλανδία και την Αυστραλία φαίνεται πως αποκαλύπτει τις φυσικές συνέπειες του να μεγαλώνει ένα παιδί σε ένα σπίτι γεμάτο καπνό, παρόλο που είναι αδύνατο να αποκλειστούν εντελώς και τυχόν άλλοι παράγοντες.
Κρυμμένη βλάβη
Τα υπερηχογραφήματα έδειξαν πως τα παιδιά που κάπνιζαν και οι δύο γονείς τους, εμφάνισαν αλλαγές στα τοιχώματα της κύριας αρτηρίας που τρέχει από το λαιμό στο κεφάλι.
Ενώ οι διαφορές στο πάχος των καρωτίδων έσω-μέσου χιτώνα ήταν μέτριες, περίπου 20 χρόνια μετά, όταν τα παιδιά ήταν στην ενηλικίωση, ήταν πια σημαντικές και ανιχνεύσιμες.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η έκθεση σε παθητικό κάπνισμα κατά την παιδική ηλικία προκαλεί μια άμεση και μη αναστρέψιμη βλάβη στη δομή των αρτηριών. Οι γονείς ή ακόμα και εκείνοι που σκέφτονται να γίνουν γονείς θα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα. Αυτό θα αποκαταστήσει όχι μόνο τη δική τους υγεία, αλλά και την προστασία της υγείας των παιδιών τους στο μέλλον», λέει η συγγραφέας της μελέτης, δρ Seana Gall, από το Πανεπιστήμιο της Τασμανίας.
Τα αποτελέσματα έλαβαν υπόψιν άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη σύνδεση, όπως το αν τα παιδιά κατέληξαν να γίνουν και τα ίδια καπνιστές αργότερα, αλλά τα ευρήματα παρέμειναν αμετάβλητα.
Ωστόσο, αν μόνο ο ένας γονέας κάπνιζε, δεν παρατηρήθηκε ανάλογο αποτέλεσμα στις αρτηρίες του παιδιού. Ενδεχομένως επειδή η έκθεσή του στον καπνό δεν ήταν τόσο υψηλή.
«Μπορούμε να υποθέσουμε ότι η καπνιστική συμπεριφορά ενός γονιού αν είναι μόνο αυτός που καπνίζει μέσα στο σπίτι ίσως είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, μπορεί να βγαίνει να καπνίσει σε εξωτερικό χώρο, μακριά από την οικογένειά του κι έτσι το παθητικό κάπνισμα μειώνεται. Δεν έχουμε, ωστόσο, τέτοιου είδους δεδομένα, επομένως αυτό είναι μόνο μία υπόθεση», αναφέρει η δρ Gall.
Ανεξάρτητα, πάντως, από τα παραπάνω, οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν πως όλα τα παιδιά πρέπει να προστατεύονται από το παθητικό κάπνισμα.
Η Doireann Maddock, από το Βρετανικό Ιδρυμα Καρδιολογίας, τονίζει: «Οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από το παθητικό κάπνισμα είναι γνωστές, αλλά αυτή η μελέτη προχωρά ένα βήμα παραπέρα και δείχνει ότι μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει μη αναστρέψιμη βλάβη στις αρτηρίες των παιδιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων αργότερα στη ζωή τους. Αν είστε καπνιστής, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση της έκθεσης του παιδιού σας σε παθητικό κάπνισμα είναι να σταματήσετε το κάπνισμα. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, φροντίστε τουλάχιστον να παρέχετε στο παιδί σας ένα σπίτι και ένα αυτοκίνητο χωρίς καπνό, για να το προστατέψετε από τις βλαβερές συνέπειες του παθητικού καπνίσματος».
Τις αντιρρήσεις του για τα αποτελέσματα της έρευνας εξέφρασε, ωστόσο, ο Simon Clark, διευθυντής της ομάδας καπνιστών «Forest»: «Πρέπει να αποφύγουμε την κινδυνολογία, διότι ζημιά στις αρτηρίες θα μπορούσε να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η κακή διατροφή και κάποιες μορφές ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Ενώ είναι λογικό και διακριτικό να μην καπνίζει κάποιος γύρω από τα παιδιά σε ένα μικρό κλειστό χώρο είναι πάρα πολύ εύκολο να δείξουμε με το δάκτυλο τους καπνιστές, όταν το ζήτημα είναι εξαιρετικά περίπλοκο».
Τι συμβαίνει με το «παθητικό κάπνισμα»
* Ο καπνός μπορεί να παραμείνει στον αέρα έως δυόμισι ώρες ακόμη και με ανοιχτό παράθυρο
* Μπορεί να υπάρχει, ακόμη και αν δεν μπορείτε να τον δείτε ή να τον μυρίσετε
* Το παθητικό κάπνισμα περιέχει περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες, μερικές από τις οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο
* Τα παιδιά που εισπνέουν τον καπνό από παθητικό κάπνισμα, έχουν αυξημένο κίνδυνο άσθματος, βήχα και κρυολογήματος, καθώς επίσης και αιφνίδιου βρεφικού θανάτου, μηνιγγίτιδας και λοιμώξεων του αυτιού.