Αποκατάσταση τραυματισμένων μυών με τη βοήθεια λιποκυττάρων
Επιστήμονες από το Σαν Φρανσίσκο ανακάλυψαν πως η επισκευή των μυών απαιτεί τη δράση δύο τύπων κυττάρων που είναι γνωστά για την πρόκληση φλεγμονής και τη δημιουργία λίπους.
Τα ευρήματα που έγιναν σε ποντίκια και δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Cell, έδειξαν πως ένα γνωστό κύτταρο του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζεται ηωσινόφιλο, πραγματοποιεί έναν ευεργετικό ρόλο με δύο τρόπους: αφενός καθαρίζει τον τραυματισμένο ιστό από τα κυτταρικά συντρίμμια, αφετέρου συνεργαζόμενο με ένα άλλο είδος κυττάρου, ενεργοποιεί το λίπος να λειτουργήσει για την αναγέννηση των μυών.
Η μελέτη, με επικεφαλής τον Δρ Ατζέι Τσόουλα, αναπληρωτή καθηγητή της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο στο Καρδιοαγγειακό Ινστιτούτο Ερευνών έδειξε ότι μόλις τα ηωσινόφιλα μετακινηθούν προς το σημείο του τραυματισμού, συνεργάζονται με ένα είδος προγονικών κυττάρων (FAP) – ανώριμα κύτταρα που μοιάζουν με τα βλαστοκύτταρα – για να σχηματίσουν νέες μυϊκές ίνες.
«Χωρίς ηωσινόφιλα δεν μπορούν να αναγεννηθούν οι μύες», λέει ο Τσόουλα.
Τα FAP είναι κύτταρα που είναι γνωστά για το ρόλο τους στη δημιουργία λίπους που εμφανίζεται όταν ο άνθρωπος μεγαλώνει ή όταν βρίσκεται σε παρατεταμένη ακινησία. Είναι επίσης γνωστά για τον ρόλο που παίζουν στον σχηματισμό του συνδετικού ιστού των κυττάρων. Αλλά η μελέτη των ερευνητών του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο έδειξε πως μπορούν επίσης να συνεργαστούν με ηωσινόφιλα και να κάνουν τους τραυματισμένους μύες περισσότερο να δυναμώσουν παρά να παχύνουν, τουλάχιστον στις έρευνες που έγιναν πάνω σε ποντίκια.
Με ένα είδος αλυσιδωτής κυτταρικής αντίδρασης η ομάδα του Τσόουλα διαπίστωσε πως όταν τα ηωσινόφιλα βρίσκονται στο σημείο τραυματισμού των μυών, εκκρίνουν ένα μόριο που ονομάζεται IL-4. Τότε τα κύτταρα FAP αποκρίνονται επεκτείνοντας τους αριθμούς τους. Και αντί να μετατραπούν σε λιποκύτταρα, δρουν ως αληθινά βλαστοκύτταρα, για να προκαλέσουν την εκ νέου ανάπτυξη των μυϊκών ινών.
«Ξυπνούν τα κύτταρα των μυών που διαιρούνται και σχηματίζουν μυϊκές ίνες», λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής.
Τα ηωσινόφιλα βοηθούν να καταπολεμηθούν τα βακτήρια και τα παράσιτα, όπως και άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ είναι και αυτά που ελέγχουν μηχανισμούς που σχετίζονται με αλλεργίες και άλλες φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Η ομάδα του Τσόουλα διαπίστωσε πως πριν ακόμα από την ενεργητική αποκατάσταση των μυών, που ξεκίνησε από την αλυσιδωτή αντίδραση από τα ηωσινόφιλα, αυτά επιτελούν μια ακόμα απαραίτητη εργασία: Βγάζουν έξω τα… σκουπίδια.
«Τα ηωσινόφιλα, που ενεργούν μέσω των FAP, χρειάζονται για την γρήγορη εκκαθάριση των νεκρωτικών συντριμμιών, μια διαδικασία που είναι απαραίτητη για την έγκαιρη και ολοκληρωμένη αναγέννηση των ιστών».
Μέχρι την πρόσφατη ανακάλυψη ήταν κάποια άλλα μεγαλύτερα και περισσότερο άφθονα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα λεγόμενα μακροφάγα που πιστώνονταν λανθασμένα τον καθαρισμό των αναξιοπαθούντων μυϊκών ιστών, εξαιτίας των μεγάλων τους… ορέξεων και την τάση τους να καταβροχθίζουν τα συντρίμμια.
«Τσιμπήματα από δηλητηριώδη ζώα, πολλές τοξικές ουσίες και παρασιτικά σκουλήκια πυροδοτούν με κάποιο τρόπο παρόμοια ανοσολογική απόκριση που προκαλεί ζημιά», λέει ο Τσόουλα. «Θέλουμε να ξέρουμε αν τα ηωσινόφιλα και τα FAP απασχολούνται σ’ αυτές τις καταστάσεις σε μια προσπάθεια να απαλλαγούν από τα συντρίμμια χωρίς να προκαλέσουν σοβαρές αντιδράσεις, όπως το αναφυλακτικό σοκ (ακραία και επικίνδυνη αλλεργική αντίδραση κυρίως σε τσίμπημα εντόμων, αλλά και σε κάποιο φάρμακο ή τροφή)».