Το υπεροξείδιο της δισμουτάσης (SOD) είναι ένα ένζυμο που επιδιορθώνει τα κύτταρα και μειώνει τη ζημιά που γίνεται σ’ αυτά από το υπεροξείδιο, την πιο κοινή ελεύθερη ρίζα στο σώμα.
Η SOD βρίσκεται τόσο στο δέρμα, όσο και την επιδερμίδα και είναι το κλειδί για την παραγωγή υγιεινών ινοβλαστών (κύτταρα οικοδόμησης δέρματος).
Μελέτες έχουν δείξει ότι η SOD δρα τόσο ως αντιοξειδωτικό, όσο και ως αντι-φλεγμονώδες στο σώμα, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες που μπορούν να οδηγήσουν σε ρυτίδες και προκαρκινικές αλλαγές στα κύτταρα. Οι ερευνητές μελετούν τώρα τις δυνατότητες του υπεροξειδίου της δισμουτάσης ως αντι-γηραντική θεραπεία, αφού είναι πλέον γνωστό ότι τα επίπεδα SOD πέφτουν, ενώ τα επίπεδα ελεύθερων ριζών αυξάνονται, καθώς γερνάμε.
Το υπεροξείδιο της δισμουτάσης βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει τον ψευδάργυρο, τον χαλκό και το μαγγάνιο. Υπάρχουν δύο τύποι SOD: χαλκού/ψευδαργύρου (Cu/Ζn) SOD και μαγγανίου (Mn) SOD. Κάθε τύπος SOD παίζει διαφορετικό ρόλο στη διατήρηση των υγιών κυττάρων. Το Cu/Ζn SOD προστατεύει το κυτταρόπλασμα του κυττάρου και η Μη SOD προστατεύει τα μιτοχόνδριά τους από τις ελεύθερες ρίζες.
Ανωμαλίες στο γονίδιο υπεροξειδίου δισμουτάσης που εξαρτώνται από το χαλκό και τον ψευδάργυρο μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη σε κάποιους ανθρώπους της αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης (ALS), ή νόσο του Lou Gehrig (ονομάστηκε έτσι επειδή ο διάσημος παίκτης του μπέιζμπολ έπασχε απ’ αυτήν και αναγκάστηκε εξαιτίας της να σταματήσει τον αθλητισμό). Η ALS είναι μια θανατηφόρα ασθένεια που προκαλεί υποβάθμιση των μηχανοκίνητων νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Υπάρχει θεωρία ότι τα χαμηλά επίπεδα του υπεροξειδίου της δισμουτάσης σε άτομα με ALS αφήνουν απροστάτευτα τα νευρικά κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες που μπορούν να τα σκοτώσουν, έτσι οι ερευνητές έχουν μελετήσει την επίδραση της βιταμίνης Ε και άλλων αντιοξειδωτικών συμπληρωμάτων για την εξέλιξη της ασθένειας αυτής. Οι επιστήμονες είχαν την ελπίδα ότι οι τακτικές δόσεις των αντιοξειδωτικών θα μπορούσαν να καλύψουν την έλλειψη της SOD και να βοηθήσoυν στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών. Οι αρχικές μελέτες ήταν ενθαρρυντικές, και ανέφεραν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης Ε μπορούν να επιβραδύνουν ενδεχομένως την εξέλιξη της ALS, με ορισμένους ερευνητές να ισχυρίζονται ότι ο κίνδυνος θανάτου από ALS ήταν έως 62% χαμηλότερα σε τακτικούς χρήστες της βιταμίνης Ε σε σύγκριση με τους μη χρήστες.
Το υπεροξείδιο της δισμουτάσης έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της αρθρίτιδας, τα προβλήματα του προστάτη, τα έλκη του κερατοειδούς, τα εγκαύματα, τις φλεγμονώδεις ασθένειες, την ασθένεια φλεγμονώδους εντέρου, καθώς και την μακροπρόθεσμη βλάβη από την έκθεση στον καπνό και την ακτινοβολία, καθώς και για την πρόληψη παρενεργειών από τα φάρμακα κατά του καρκίνου. Στην τοπική μορφή της, μπορεί να βοηθήσει στην μείωση των ρυτίδων του προσώπου, να θεραπεύσει πληγές και εγκαύματα, να προσφέρει προστασία από τις βλαβερές ακτίνες UV.
Η SOD βρίσκεται στη χλόη κριθαριού, το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο και στα περισσότερα πράσινα φυτά. Το σώμα χρειάζεται την αφθονία της βιταμίνης C και του χαλκού για να κάνει αυτό το φυσικό αντιοξειδωτικό και έτσι θα πρέπει να σιγουρευτείτε ότι λαμβάνετε αρκετές από αυτές τις ουσίες στη διατροφή σας. Η SOD είναι επίσης διαθέσιμη σε ένεση, συμπληρώματα υπογλώσσιων στόματος, χάπια εντερικής επικάλυψης και τοπικές κρέμες. Ωστόσο, να έχετε κατά νου ότι αυτή η ουσία θα πρέπει να απορροφάται στο λεπτό έντερο, έτσι είναι σημαντικό να επιλέξετε από του στόματος συμπληρώματα που είναι είτε εντερικής επικάλυψης, είτε υπογλώσσια, προκειμένου να παρακάμπτουν το οξύ του στομάχου που καταστρέφει την SOD προτού αυτή μπορέσει να απορροφηθεί από το σώμα.