Καφεΐνη: Πόσο πολύ είναι το… πάρα πολύ;

Η καφεΐνη έχει τα καλά της αλλά μπορεί επίσης να δημιουργήσει προβλήματα. Μάθετε πόσο πολύ είναι το… πάρα πολύ και αν χρειάζεται να περιορίσετε την κατανάλωσή της.

Αν βασίζεστε στην καφεΐνη για να σας ξυπνήσει και να σας διατηρήσει σε εγρήγορση, σίγουρα δεν είστε οι μόνοι. Η καφεΐνη διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, ανακουφίζει από την κούραση, αυξάνει την εγρήγορση και βελτιώνει τη συγκέντρωση.

Πότε όμως πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι είναι αναγκαίο να την περιορίσει;

Για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες, μέτριες δόσεις καφεΐνης 200 έως 300 χιλιοστόγραμμα (mg), ή περίπου δύο έως τέσσερα φλιτζάνια του παρασκευασμένου καφέ την ημέρα δεν είναι επιβλαβή. Ωστόσο, ορισμένες περιστάσεις μπορούν να δικαιολογήσουν τον περιορισμό ή ακόμα και την οριστική κατάργηση της καφεΐνης από την καθημερινή σας ρουτίνα.

Μπορείτε να πιείτε 4 ή περισσότερα φλιτζάνια την ημέρα

Παρόλο που η μέτρια πρόσληψη καφεΐνης δεν είναι πιθανό να προκαλέσει βλάβη, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες δυσάρεστες συνέπειες. Βαριά καθημερινή χρήση καφεΐνης – πάνω από 500 έως 600 mg την ημέρα – μπορεί να προκαλέσει:

* Αϋπνία

* Νευρικότητα

* Ανησυχία

* Ευερεθιστότητα

* Ανακατωσούρα

* Ταχυκαρδία

* Μυϊκό τρόμο

Ακόμα και μικρή ποσότητα μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα

Μερικοί άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι στην καφεΐνη από ό, τι άλλοι. Εάν είστε νευρικοί στην επίδραση της καφεΐνης, μόνο μικρές ποσότητες – ακόμα και ένα φλιτζάνι καφέ ή τσάι – μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ανησυχία και προβλήματα ύπνου.

Το πώς θα αντιδράσει κανείς στην καφεΐνη μπορεί να καθορίζεται εν μέρει από το πόση έχει συνηθίσει να πίνει. Οι άνθρωποι που δεν πίνουν τακτικά καφεΐνη τείνουν να είναι πιο ευαίσθητοι στις αρνητικές επιπτώσεις της. Άλλοι παράγοντες που κάνουν κάποιον πιο ευαίσθητο στην κατανάλωσή της σχετίζονται με τη μάζα σώματος, την ηλικία, τη χρήση φαρμάκων και τις συνθήκες υγείας, όπως οι αγχώδεις διαταραχές. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι άνδρες είναι πιο ευαίσθητοι στις επιδράσεις της καφεΐνης από ό, τι οι γυναίκες.

Δεν κοιμάστε αρκετά

Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται επτά έως οκτώ ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Όμως, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τις συνήθειες ύπνου σας. Οταν κάποιος χάνει για χρόνια τον ύπνο του – είτε λόγω εργασίας, είτε λόγω ταξιδιών, άγχους ή υπερβολικής καφεΐνης – αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τελικά να στερείται ύπνο. Η απώλεια ύπνου είναι σωρευτική, που σημαίνει ότι ακόμα κι αν στερείστε λίγο ύπνο κάθε βράδυ, αυτό μπορεί να διαταράξει κατά την διάρκεια της ημέρας, τόσο την εγρήγορση, όσο και την απόδοσή σας.

Χρησιμοποιώντας την καφεΐνη για να καλύψετε την έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγηθείτε σε έναν φαύλο κύκλο. Για παράδειγμα μπορεί να πίνετε ροφήματα που περιέχουν καφεΐνη, επειδή χρειάζετε να παραμείνετε σε εγρήγορση ή ξύπνιοι σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, αλλά αυτό μπορεί να σας εμποδίσει τελικά να κοιμάστε τη νύχτα, μειώνοντας έτσι σταδιακά τη διάρκεια του ύπνου σας σε βάθος χρόνου.

Παίρνετε κάποια φάρμακα και συμπληρώματα

Ορισμένα φάρμακα και συμπληρώματα βοτάνων μπορεί να αλληλεπιδρούν με την καφεΐνη:

Μερικά αντιβιοτικά. Η σιπροφλοξασίνη (Cipro) και η νορφλοξασίνη (Noroxin) – τύποι των αντιβακτηριακών φαρμάκων – μπορούν να επηρεάσουν την κατανομή της καφεΐνης. Αυτό μπορεί να αυξήσει το βάθος του χρόνου που μπορεί η καφεΐνη να παραμείνει στο σώμα σας και να ενισχύσει τα ανεπιθύμητα αποτελέσματά της.

Θεοφυλλίνη (Theo-24, Elixophyllin, κ.ά.). Αυτό το φάρμακο – το οποίο ανοίγει τους βρογχικούς αεραγωγούς χαλαρώνοντας τους μύες που τους περιβάλλουν (βρογχοδιασταλτικό) – τείνει να έχει κάποια αποτελέσματα παρόμοια με της καφεΐνης. Λαμβάνοντάς το λοιπόν μαζί με τρόφιμα ή ποτά που περιέχουν καφεΐνη μπορεί να αυξήσετε την συγκέντρωση της θεοφυλλίνης στο αίμα σας. Κι αυτό μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ναυτία, εμετό και αίσθημα ταχυκαρδίας.

Εχινάκεια (echinacea). Αυτό το φυτικό συμπλήρωμα, το οποίο μερικές φορές χρησιμοποιείται για την πρόληψη των κρυολογημάτων και άλλων λοιμώξεων, μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωση της καφεΐνης στο αίμα σας και παράλληλα τις δυσάρεστες επιπτώσεις της. Συζητήστε με το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας σχετικά με το αν η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τα φάρμακά σας.

Περιορίστε τη συνήθεια της καφεΐνης

Είτε πρόκειται για έναν από τους λόγους που προαναφέρθηκαν – ή επειδή θέλετε να περικόψετε τις δαπάνες σας σε ακριβούς καφέδες – οι περικοπές που σχετίζονται με την καφεΐνη φαντάζουν ελκυστικές. Μια απότομη, όμως, μείωση της καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα στέρησης, όπως πονοκεφάλους, κόπωση, ευερεθιστότητα και νευρικότητα. Ευτυχώς, αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και υποχωρούν μετά από μερικές ημέρες.

Για να αλλάξετε τη συνήθεια της καφεΐνης πιο σταδιακά, δοκιμάστε τις παρακάτω συμβουλές:

Κρατήστε λογαριασμό. Ξεκινήστε δίνοντας προσοχή στο πόσο πολλή καφεΐνη παίρνετε από τα τρόφιμα και τα ποτά. Μπορεί να είναι περισσότερη από όσο νομίζετε. Διαβάστε τις ετικέτες προσεκτικά. Ακόμα και τότε, η εκτίμησή σας μπορεί να μην είναι απόλυτα ακριβής, επειδή η καφεΐνη δεν αναγράφεται σε όλες τις λίστες τροφίμων και ποτών. Στην σοκολάτα για παράδειγμα που περιέχει μια μικρή ποσότητα συνήθως δεν σημειώνεται.

Περικοπές.  Περιορίστε την, αλλά να το κάνετε σταδιακά. Για παράδειγμα, πιείτε ένα κουτί αναψυκτικού λιγότερο ή ένα μικρότερο φλιτζάνι καφέ κάθε μέρα. Ακόμα, αποφύγετε να πίνετε ποτά που περιέχουν καφεΐνη αργά το βράδυ. Αυτό θα βοηθήσει το σώμα σας να συνηθίσει τα χαμηλότερα επίπεδα καφεΐνης και να μειώσει πιθανές επιπτώσεις από τον περιορισμό της.

Μετάβαση σε ντεκαφεϊνέ. Τα περισσότερα ποτά χωρίς καφεΐνη έχουν την ίδια εμφάνιση και γεύση όπως και αυτά με την καφεΐνη.

Συντόμευση του χρόνου ετοιμασίας ή χρησιμοποίηση βοτάνων. Κατά την παρασκευή τσαγιού, προετοιμάστε το για μικρότερο χρονικό διάστημα. Αυτό θα μειώσει την περιεκτικότητά του σε  καφεΐνη ή επιλέξτε αφεψήματα που δεν έχουν καφεΐνη.

Ελέγξτε τη φιάλη. Μερικά αναλγητικά περιέχουν καφεΐνη – περίπου 130 mg καφεΐνης σε μία δόση. Αναζητήστε παυσίπονα χωρίς καφεΐνη.

Εάν είστε όπως οι περισσότεροι ενήλικες, η καφεΐνη είναι μέρος της καθημερινής ρουτίνας σας. Και τις περισσότερες φορές δεν δημιουργεί πρόβλημα υγείας. Αλλά να είστε προσεκτικοί για εκείνες τις περιπτώσεις, στις οποίες θα πρέπει για λόγους υγείας να περιορίσετε τη συνήθεια της καφεΐνης.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει