Κοροναϊός και εμβόλιο: Απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα από το BBC

Η παγκόσμια ιατρική κοινότητα κάνει πραγματικά αγώνα δρόμου, προκειμένου να ολοκληρώσει και να παραδώσει το εμβόλιο που θα φρενάρει την πανδημία του κοροναϊού.

Τα νέα είναι ελπιδοφόρα, τρία εμβόλια είναι καθ’ οδόν, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει ήδη συνάψει συμφωνίες για την αγορά τους, τόσο με την Pfizer, όσο και με τη Μοderna και την AstraZeneca, ενώ παράλληλα η Ρωσία και η Κίνα «τρέχουν» τα δικά τους εμβόλια.

Όμως, τώρα που τα εμβόλια βρίσκονται, όπως όλα δείχνουν, στην τελική ευθεία, ξεκινά ο προβληματισμός.

Όσο πολλοί είναι οι άνθρωποι που τα περιμένουν με ανυπομονησία, άλλοι τόσοι είναι αυτοί που ανησυχούν.

Το BBC παραθέτει μια σειρά διευκρινίσεων και δίνει απαντήσεις σε μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα, σχετικά με τα εμβόλια.

Πώς γνωρίζουμε αν ένα εμβόλιο είναι ασφαλές;

Αυτή είναι η πρώτη και πιο σημαντική ερώτηση που κάνουν οι επιστήμονες όταν αρχίζουν να σχεδιάζουν και να δοκιμάζουν ένα νέο εμβόλιο ή θεραπεία. Οι δοκιμές ασφαλείας ξεκινούν στο εργαστήριο, με τεστ και έρευνα σε κύτταρα και ζώα, προτού προχωρήσουν σε μελέτες σε ανθρώπους. Η έρευνα ξεκινάει με μικρά βήματα και προχωρά στο επόμενο βήμα, μόνο αν δεν υπάρχουν ζητήματα ασφάλειας.

Ποιος ο ρόλος των κλινικών δοκιμών;

Αν δεδομένα ασφαλείας από τα εργαστήρια είναι καλά, οι επιστήμονες μπορούν να ελέγξουν ότι το εμβόλιο ή η θεραπεία είναι επίσης αποτελεσματικά. Αυτό περιλαμβάνει δοκιμές σε μεγάλο αριθμό εθελοντών. Οι μισοί λαμβάνουν το εμβόλιο και οι άλλοι μισοί ψεύτικο ή εικονικό φάρμακο (placebo). Οι ερευνητές και οι συμμετέχοντες δεν ξέρουν σε ποια ομάδα είναι ποιο μέχρι την ανάλυση των αποτελεσμάτων, για να αποφευχθεί η προκατάληψη. Όλες οι μελέτες και τα ευρήματα ελέγχονται και επαληθεύονται ανεξάρτητα. Οι δοκιμές εμβολίων Covid έχουν αναπτυχθεί πολύ γρήγορα, αλλά δεν έχουν παραλείψει κανένα από αυτά τα βήματα.

Οι δοκιμές για το εμβόλιο των Οξφόρδης και AstraZeneca τέθηκαν εθελοντικά σε αναμονή σε ένα στάδιο για να διερευνηθεί γιατί ένας από τους συμμετέχοντες -από τους πολλές χιλιάδες- είχε πεθάνει. Ξεκίνησαν και πάλι μόλις κατέστη σαφές ότι ο θάνατος του εθελοντή δεν σχετιζόταν με το εμβόλιο.

Ποιος εγκρίνει εμβόλια ή θεραπείες;

Η έγκριση θα δοθεί για ένα εμβόλιο μόνο εάν η κυβερνητική ρυθμιστική αρχή είναι ικανοποιημένη ότι είναι και ασφαλές και αποτελεσματικό. Μετά την έγκριση, οι έλεγχοι συνεχίζουν να διασφαλίζουν ότι δεν υπάρχουν περαιτέρω παρενέργειες ή μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι. Εάν κάποιος υποψιάζεται ότι έχει παρενέργειες από τον εμβολιασμό, μπορεί να το αναφέρει στη ρυθμιστική αρχή.

Τι περιέχουν τα εμβόλια κατά του κοροναϊού;

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά εμβόλια Covid σε εξέλιξη. Ορισμένα περιέχουν τον ίδιο τον πανδημικό ιό σε εξασθενημένη μορφή. Το εμβόλιο της AstraZeneca χρησιμοποιεί έναν αβλαβή ιό που μοιάζει αρκετά με τον Sars-CoV-2, τον ιό που προκαλεί την Covid-19.

Τα εμβόλια των Pfizer-BioNTech και Moderna χρησιμοποιούν κομμάτια γενετικού κώδικα για να προκαλέσουν ανοσοαπόκριση και ονομάζονται εμβόλια mRNA. Αυτά δεν μεταβάλλουν τα ανθρώπινα κύτταρα. Παρουσιάζουν μόνο στο σώμα οδηγίες για να αναπτύξει ανοσία στον Covid. Ορισμένα εμβόλια Covid περιέχουν πρωτεΐνες από τον κοροναϊό.

Θα με κάνει ένα εμβόλιο άρρωστο;

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οποιοδήποτε από αυτά τα συστατικά προκαλεί βλάβη όταν χρησιμοποιείται σε τόσο μικρές ποσότητες. Τα εμβόλια δεν σας μεταφέρουν την ασθένεια. Προετοιμάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματός σας ώστε να αναγνωρίζει και να καταπολεμά τη μόλυνση από την οποία έχουν σχεδιαστεί να σας προστατεύουν.

Μερικοί άνθρωποι υποφέρουν από ήπια συμπτώματα, όπως μυϊκούς πόνους ή λίγο πυρετό, μετά τον εμβολιασμό. Αυτή δεν είναι η ασθένεια η ίδια, αλλά η αντίδραση του σώματος στο εμβόλιο.

Οι αλλεργικές αντιδράσεις στα εμβόλια είναι σπάνιες. Σε κάθε εγκεκριμένο εμβόλιο, θα αναφέρονται τα συστατικά. Να γνωρίζετε ότι ιστορίες κατά των εμβολίων που διαδίδονται στο διαδίκτυο μέσω των κοινωνικών μέσων, κατά πάσα πιθανότητα δεν βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία.

Είναι ασφαλές για κάποιον που είχε νοσήσει από κοροναϊό να κάνει το εμβόλιο;

Εάν εγκριθεί ένα εμβόλιο Covid, είναι πιθανό στους ανθρώπους που είχαν νοσήσει να χορηγηθεί το εμβόλιο. Αυτό συμβαίνει επειδή η φυσική ανοσία μπορεί να μην είναι μακροχρόνια και η ανοσοποίηση θα μπορούσε να προσφέρει περισσότερη προστασία.

Εάν εμβολιαστούν όλοι οι άλλοι, χρειάζεται να εμβολιαστώ και εγώ;

Υπάρχουν συντριπτικά επιστημονικά στοιχεία ότι ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη άμυνα κατά των σοβαρών λοιμώξεων. Τα εμβόλια Covid φαίνεται να προστατεύουν τους ανθρώπους από το να αρρωσταίνουν σοβαρά και μπορεί να σώζουν ζωές.

Οι πρώτες δόσεις που θα είναι διαθέσιμες πιθανότατα θα χορηγηθούν σε άτομα με υψηλότερη ανάγκη, όπως οι ηλικιωμένοι, που θα μπορούσαν να νοσήσουν σοβαρότερα.

Δεν είναι ακόμη σαφές πόσα εμβόλια θα μπορούσαν να χρειαστούν ώστε να διακοπεί τελείως η διάδοση του Covid από άτομο σε άτομο. Ο εμβολιασμός αρκετών ατόμων θα μπορούσε, ωστόσο, να εξουδετερώσει την ασθένεια.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει