Σε μια απόφαση-σταθμό προχώρησε την Τετάρτη (26/2) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ψηφίζοντας αυστηρότερους κανόνες καπνίσματος, σε μια προσπάθεια να μειώσει τον αριθμό των καπνιστών κατά 2,4 εκατομμύρια.
Σύμφωνα με τους κανόνες, κάθε συσκευασία τσιγάρων θα φέρει στο μπροστινό και πίσω μέρος προειδοποιήσεις υγείας που θα περιλαμβάνουν υποχρεωτικά αποκρουστικές εικόνες, όπως πνεύμονες μολυσμένους με καρκίνο ή φωτογραφίες σήψης δοντιών.
Τέτοιες εικόνες μπορεί να βρει κανείς ήδη στα πακέτα τσιγάρων ορισμένων χωρών, αλλά θα πρέπει τώρα να είναι μεγαλύτερες οι συσκευασίες και να περιέχουν τουλάχιστον 20 τσιγάρα για να μπορέσουν να χωρέσουν οι προειδοποιήσεις υγείας.
Οι νέες συσκευασίες θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν και στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης από το 2016 σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Η νομοθεσία προβλέπει, επίσης, αυστηρότερη ρύθμιση για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τους κανόνες διαφήμισης, καθώς και απαγόρευση αρωματισμένων τσιγάρων με γεύσεις βανίλιας, ή σοκολάτας που θα μπορούσαν να δελεάσουν τους νέους να αρχίσουν το κάπνισμα.
Τα τσιγάρα μεντόλ πήραν παράταση, αλλά θα πρέπει να απαγορευτούν μέχρι το 2020 σύμφωνα με το νέο νόμο.
Οι ομάδες που είναι υπέρ του καπνίσματος επέκριναν την απόφαση κάνοντας λόγο για «νοοτροπία κράτους-νταντά», αλλά οι οργανώσεις κατά του καρκίνου χαιρέτησαν την απόφαση.
Η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, τα όρια για την διαφήμιση των επιχειρήσεων καπνού, καθώς και άλλα μέτρα κατά την τελευταία δεκαετία έχουν βεβαίως μειώσει τον αριθμό των καπνιστών από περίπου το 40% των 500 εκατομμυρίων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε 28%. Ωστόσο, η θεραπεία των ασθενών που οι ασθένειές τους σχετίζονται με τον καπνό, κοστίζει περίπου 25 δις ευρώ το χρόνο και εκτιμάται ότι περίπου 700.000 πρόωροι θάνατοι σχετίζονται με το κάπνισμα στις 28 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε ετήσια βάση.
Οι νέοι κανόνες
Οι κανόνες της οδηγίας της ΕΕ για τα προϊόντα καπνού περιλαμβάνουν:
* Προειδοποιήσεις με εικόνα που θα πρέπει να καλύπτει το 65% του μπροστινού και πίσω μέρους του κάθε πακέτου τσιγάρων με συμπληρωματικές προειδοποιήσεις στην κορυφή της συσκευασίας
* Απαγόρευση των πακέτων που έχουν μορφή κραγιόν και στοχεύουν στις γυναίκες – όλες οι συσκευασίες θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον 20 τσιγάρα για να αφήνουν χώρο για τις προειδοποιήσεις υγείας
* Τα πακέτα καπνού που στρίβουν μόνοι τους οι καπνιστές θα πρέπει επίσης να έχουν προειδοποιήσεις με εικόνα
* Απαγόρευση διαφημιστικών στοιχείων που θα λένε «αυτό το προϊόν είναι απαλλαγμένο από πρόσθετες ύλες» ή «είναι λιγότερο επιβλαβές απ’ ό,τι άλλες μάρκες»
* Απαγόρευση αρωματισμένων τσιγάρων όπως αυτά με γεύση μεντόλ, φρούτα ή βανίλια
* Ενα μέγιστο επίπεδο συγκέντρωσης νικοτίνης για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα
* Πανευρωπαϊκή παρακολούθηση των τσιγάρων για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου
Οι υπουργοί αναμένεται να εγκρίνουν τους κανόνες τον Μάρτιο, για να τεθούν σε ισχύ τον Μάιο του 2014. Τα κράτη μέλη θα έχουν περιθώριο δύο ετών, δηλαδή μέχρι το 2016, για να εισαγάγουν τη νέα νομοθεσία.
«Μεγάλη ημέρα»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι οι νέοι κανόνες «θα αποτρέψουν τους νέους από το να πειραματίζονται και να εθίζονται στον καπνό και πρέπει να οδηγήσουν σε πτώση τουλάχιστον 2% του ποσού των τσιγάρων που καπνίζονται μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια».
Ο Επίτροπος Υγείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Τonio Borg δήλωσε: «Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα για την πολιτική υγείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι νέοι κανόνες θα βοηθήσουν να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων που αρχίζουν το κάπνισμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Τα μέτρα αυτά θα θέσουν τέλος στα προϊόντα που παρασύρουν τα παιδιά και τους εφήβους να αρχίζουν το κάπνισμα, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση».
Από την πλευρά της, η Philip Morris International Inc που κατέχει διάφορες μάρκες όπως η Marlboro είπε πως η συγκεκριμένη νομοθεσία θα καταστήσει την ευρωπαϊκή οικονομία λιγότερο ανταγωνιστική και θα τροφοδοτήσει την μαύρη αγορά στις πωλήσεις καπνού.
«Αυτό θα είναι ένα πλήγμα για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους που εργάζονται στο νομικό κλάδο των κυβερνήσεων των κρατών-μελών που θα έρθουν τώρα αντιμέτωποι με την πλήρωση των κενών του προϋπολογισμού», είπε ο Drago Azinovic, κορυφαίος Ευρωπαίος εκτελεστικός διευθυντής της επιχείρησης.