Πόσο βλάπτουν τον οργανισμό τα αναψυκτικά διαίτης

Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν αναψυκτικά light ή zero, ώστε να μπορούν να απολαύσουν ένα γλυκό και αφρώδες ποτό χωρίς να καταναλώνουν εκατοντάδες θερμίδες και χωρίς να πάρουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.

Ωστόσο, πολυάριθμες μελέτες έχουν βρει μια σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας αναψυκτικών διαίτης και σοβαρών συνθηκών υγείας, όπως διαβήτης, λιπώδες ήπαρ, άνοια, καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τι είναι τα αναψυκτικά διαίτης

Τα αναψυκτικά διαίτης είναι αναψυκτικά που μιμούνται τη γεύση των παραδοσιακών αναψυκτικών, αλλά παρέχουν λιγότερη ή μηδενική ζάχαρη.

Χρησιμοποιούν τεχνητά γλυκαντικά, όπως σακχαρίνη ή ασπαρτάμη, για να επιτύχουν την ίδια γλυκιά γεύση.

Οι παρασκευαστές τους συχνά ισχυρίζονται ότι αποτελούν μια πιο υγιεινή επιλογή από τα κανονικά αναψυκτικά και ότι είναι μια ιδανική επιλογή για τους ανθρώπους που προσπαθούν να χάσουν βάρος. Κατά συνέπεια, πολλοί άνθρωποι βλέπουν τα συγκεκριμένα αναψυκτικά ως καλύτερη επιλογή.

Είναι βλαβερά τα αναψυκτικά διαίτης;

Ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων δείχνει ότι η κατανάλωση αναψυκτικών light, συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ευρέος φάσματος ιατρικών καταστάσεων, και συγκεκριμένα:

• καρδιακές παθήσεις, όπως καρδιακή προσβολή και υψηλή αρτηριακή πίεση

• μεταβολικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη και της παχυσαρκίας

• εγκεφαλικά προβλήματα, όπως είναι η άνοια και το εγκεφαλικό επεισόδιο

• ηπατικά προβλήματα, τα οποία περιλαμβάνουν τη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος

Πολλές μελέτες για άτομα που καταναλώνουν αναψυκτικά light ήταν εκτεταμένες και διαρκούσαν πολλά χρόνια. Ωστόσο, λίγες μελέτες έχουν ελέγξει πλήρως και άλλους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια προβλήματα υγείας, όπως το υπερβολικό βάρος ή ο καθιστικός τρόπος ζωής.

Ως εκ τούτου, μπορεί να μην λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι οι άνθρωποι που πίνουν αναψυκτικά διαίτης ενδέχεται να έχουν περισσότερα θέματα υγείας, ανεξάρτητα από τις επιλογές των ποτών τους. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να καταναλώνει αναψυκτικά διαίτης, επειδή έχει υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) και προσπαθεί να χάσει βάρος. Ή, οι άνθρωποι που πίνουν συστηματικά αναψυκτικά διαίτης μπορεί να τρώνε ορισμένα είδη τροφίμων, τα οποία ενδέχεται να δημιουργούν κινδύνους για την υγεία.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακριβώς γιατί τα αναψυκτικά light μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ασθένειας. Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι τα αναψυκτικά διαίτης μπορεί να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία ή να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή.

Μπορούν επίσης να υπονομεύσουν την υγεία, αλλάζοντας άλλες συνήθειες. Μια μελέτη του 2012 υποδηλώνει ότι τα αναψυκτικά light μπορεί να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στις γλυκές γεύσεις, επηρεάζοντας την ντοπαμίνη, έναν νευροδιαβιβαστή που παίζει ρόλο στην ευχαρίστηση, τα κίνητρα και την ανταμοιβή.

Συχνά η κατανάλωση αναψυκτικών διαίτης μπορεί να κάνει το άτομο να θελήσει περισσότερα γλυκά, συμπεριλαμβανομένων και των γλυκών σνακ ή να το ωθήσει να καταναλώνει ακόμα περισσότερα αναψυκτικά light.

Τι λέει η έρευνα

Πολλές μελέτες έχουν συνδέσει την κατανάλωση αναψυκτικών light με χειρότερα αποτελέσματα υγείας.

Mια μελέτη του 2017 που περιελάμβανε 2.888 άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών, συγκέντρωσε στοιχεία που έδειξαν τη σχέση μεταξύ των αναψυκτικών διαίτης και του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου ή νόσου του Αλτσχάιμερ.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η κατανάλωση ενός αναψυκτικού διαίτης ημερησίως σχεδόν τριπλασίασε τον κίνδυνο του εγκεφαλικού επεισοδίου και της νόσου του Alzheimer.

Μια μελέτη του 2014, με 2.037 Ιάπωνες εργάτες, διαπίστωσε ότι οι άνδρες που έπιναν αναψυκτικά light είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη από όσους δεν το έκαναν. Η συσχέτιση διατηρήθηκε ακόμη και μετά την προσαρμογή για το οικογενειακό ιστορικό, την ηλικία, το ΔΜΣ (Δείκτης Μάζας Σώματος) και τον τρόπο ζωής.

Πρώιμη έρευνα πρότεινε ότι μπορεί να υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ των τεχνητών γλυκαντικών και του καρκίνου. Ωστόσο, η επακόλουθη έρευνα δεν βρήκε κανένα σύνδεσμο ούτε έθεσε υπό αμφισβήτηση τα δεδομένα που συνδέονταν αρχικά με τα τεχνητά γλυκαντικά με τον καρκίνο. Έτσι, ενώ υπάρχουν πολλοί λόγοι για να αποφευχθεί το αναψυκτικό διαίτης, ο κίνδυνος καρκίνου πιθανότατα δεν σχετίζεται μ’ αυτά.

Οφέλη για την υγεία από τα αναψυκτικά διαίτης

Η κατανάλωση αναψυκτικών light δεν παρέχει άμεσα οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, μπορεί να προσφέρει σε μερικούς ανθρώπους έναν τρόπο να μειώσουν την κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών.

Οι άνθρωποι που «απογαλακτίζονται» από τα κανονικά αναψυκτικά, πίνοντας αναψυκτικά light, μπορούν να μειώσουν σημαντικά την πρόσληψη ζάχαρης.

Ορισμένοι αναλυτές, ειδικά εκείνοι που έχουν δεσμούς με τη βιομηχανία αναψυκτικών light, επιμένουν ότι δεν υπάρχουν αναμφισβήτητα αποδεικτικά στοιχεία που να συνδέουν απευθείας τα αναψυκτικά διαίτης με την κακή υγεία.

Οι συντάκτες μιας ανάλυσης του 2016 σημείωσαν ότι 26 μελέτες δεν διαπίστωσαν καμία σχέση μεταξύ κατανάλωσης αναψυκτικών light και επιδείνωσης της υγείας. Ωστόσο, αυτές οι μελέτες είχαν λάβει χρηματοδότηση από εταιρείες της βιομηχανίας αναψυκτικών.

Πώς να μειώσετε την κατανάλωση

Για να μειώσετε τα αναψυκτικά light, θα πρέπει κατ’ αρχήν να κατανοήσετε ποιος είναι ο λόγος που τα πίνετε και ακολούθως να βρείτε μια βιώσιμη εναλλακτική λύση.

Για μερικούς ανθρώπους, το αναψυκτικό διαίτης προσφέρει μια γρήγορη έξαρση καφεΐνης. Η μετάβαση στον καφέ ή στο τσάι μπορεί να είναι μια καλή εναλλακτική λύση, καθώς και τα δύο αυτά ποτά παρέχουν πολλά οφέλη για την υγεία. Η καλύτερη επιλογή είναι ο καφές ή το τσάι χωρίς ζάχαρη. Το γάλα μπορεί να προσφέρει κάποια γλυκύτητα χωρίς την πρόσθετη ζάχαρη.

Οι άνθρωποι που αγαπούν τα ανθρακούχα ποτά μπορούν να βρουν την ίδια ποιότητα καταναλώνοντας ανθρακούχο νερό. Τα αρωματισμένα, μη ζαχαρούχα νερά δεν περιέχουν τεχνητά γλυκαντικά και συνήθως δεν περιέχουν θερμίδες.

Αν αυτό που σας φαίνεται ελκυστικό στα αναψυκτικά light είναι η γλυκύτητά τους, τότε μπορείτε να απολαύσετε αντί γι’ αυτά κάποια φρούτα. Φρούτα όπως τα ροδάκινα, τα μήλα ή τα  μούρα προσφέρουν μια γρήγορη δόση φυσικής ζάχαρης χωρίς πολλούς από τους κινδύνους που έχουν τα αναψυκτικά διαίτης.

Η κατανάλωση αναψυκτικών light με μέτρο είναι σαφώς λιγότερο επιβλαβής από το να τα πίνετε σε καθημερινή βάση. Οι άνθρωποι που απλά δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να σταματήσουν να καταναλώνουν αναψυκτικά διαίτης, μπορούν να μειώσουν τους κινδύνους για την υγεία τους, απλά καταναλώνοντας λιγότερη ποσότητα.

Συμπέρασμα

Η έρευνα έχει συνδέσει ένα ευρύ φάσμα κινδύνων για την υγεία με την κατανάλωση αναψυκτικών light. Παρά το γεγονός ότι είναι ένα ποτό χαμηλής ή ακόμα και μηδενικής θερμιδικής αξίας, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καταστάσεων, όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία.

Τα αναψυκτικά διαίτης δεν προσφέρουν άλλα οφέλη για την υγεία παρά μόνο την χρησιμοποίησή τους ως «εργαλείο» ώστε να «απογαλακτιστεί» κάποιος από τα συμβατικά αναψυκτικά.

Παρόλο που η ακριβής σχέση μεταξύ των αναψυκτικών διαίτης και των προβλημάτων υγείας είναι αβέβαιη και απαιτεί περισσότερη έρευνα, είναι σαφές ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να βλέπουν τα αναψυκτικά light ως υγιεινή εναλλακτική λύση στα ζαχαρούχα ποτά.