Οι ψυχοπαθείς δεν είναι νευρολογικά «εξοπλισμένοι» να ενδιαφέρονται για τους άλλους
Οι κρατούμενοι που είναι ψυχοπαθείς στερούνται τη βασική νευροφυσιολογική «καλωδίωση» που επιτρέπει στους ανθρώπους να ενδιαφέρονται για τον συνάνθρωπό τους.
Αυτό προκύπτει από μια νέα μελέτη που έγινε από επιστήμονες της Νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού.
«Το χαρακτηριστικό γνώρισμα των ατόμων με ψυχοπάθεια είναι η έντονη έλλειψη ενσυναίσθησης», είπε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ζαν Ντεσετί, καθηγητής Ψυχολογίας και Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Η ψυχοπάθεια επηρεάζει περίπου το 1 τοις εκατό του γενικού πληθυσμού των ΗΠΑ και το 20 έως 30% του πληθυσμού (τόσο ανδρικού όσο και γυναικείου) των φυλακών. Σε σχέση με τους μη ψυχοπαθείς εγκληματίες, οι ψυχοπαθείς είναι υπεύθυνοι για ένα δυσανάλογα μεγάλο αριθμό επαναλαμβανόμενων εγκλημάτων και βίας στην κοινωνία.
«Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι νευρικές διαδικασίες που συνδέονται με την ενσυναίσθηση (συναισθηματική ταύτιση με ένα άλλο άτομο), εξετάζονται άμεσα σε άτομα με ψυχοπάθεια, κυρίως σε σχέση με την συμπεριφορά που παρουσιάζουν απέναντι στον πόνο ή την αγωνία των άλλων ανθρώπων», πρόσθεσε.
Τα αποτελέσματα της μελέτης, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει τους κλινικούς ψυχολόγους να σχεδιάσουν καλύτερα προγράμματα θεραπείας για ψυχοπαθείς, περιλαμβάνονται στο άρθρο «Εγκεφαλικές αντιδράσεις στα σενάρια ενσυναίσθησης – εκμαίευσης που αφορούν τον πόνο σε φυλακισμένα άτομα με ψυχοπάθεια», που δημοσιεύτηκε στο online περιοδικό Jama Psychiatry.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε 80 εθελοντές κρατούμενους μεταξύ 18 και 50 ετών και τέσταρε τα επίπεδα ψυχοπάθειάς τους. Υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία για να διαπιστωθούν οι αντιδράσεις τους σε μια σειρά από σενάρια που απεικονίζουν ανθρώπους που κάνουν σκόπιμα κακό. Αξιολογήθηκαν, επίσης, οι αντιδράσεις τους μετά από την προβολή βίντεο με εκφράσεις ανθρώπων που έδειχναν πόνο.
Οι συμμετέχοντες στην ομάδα υψηλής ψυχοπάθειας εμφάνισαν σημαντικά μικρότερη ενεργοποίηση στον μεσοκοιλιακό προμετωπιαίο φλοιό, τον πλευρικό κογχομετωπιαίο φλοιό, την αμυγδαλή και στα γύρω από τον υδραγωγό γκρι τμήματα του εγκεφάλου, αλλά και περισσότερη δραστηριότητα στο ραβδωτό σώμα και στον πρόσθιο κεντρικό λοβό, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.
Η μεγάλη δραστηριότητα στον πρόσθιο κεντρικό λοβό ήταν ένα απροσδόκητο εύρημα, καθώς η περιοχή αυτή παίζει σημαντικό ρόλο στα συναισθήματα και στα κέντρα σωματικού συντονισμού. Αντίθετα, η μειωμένη ανταπόκριση στον μεσοκοιλιακό προμετωπιαίο φλοιό και την αμυγδαλή είναι συνεπής με την βιβλιογραφία των νευροεπιστημών για ψυχοπάθεια. Αυτή η τελευταία περιοχή είναι σημαντική για την παρακολούθηση της συμπεριφοράς, την εκτίμηση των συνεπειών και την ενσωμάτωση της συναισθηματικής μάθησης στην λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με την ηθική και διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στην ενσυναίσθηση και στην αποτίμηση της ευημερίας των άλλων.
«Η νευρική απάντηση στην αγωνία ή τον πόνο των άλλων, θεωρείται ότι αντανακλά μια απωθητική αντίδραση σ’ αυτόν που την παρατηρεί, κάτι που μπορεί να λειτουργήσει ως έναυσμα για να αναστείλει την επιθετικότητά του ή να τρέξει για να προσφέρει άμεση βοήθεια», αναφέρουν οι μελετητές.
«Ως εκ τούτου, η εξέταση της νευρικής αντίδρασης των ατόμων με ψυχοπάθεια, την ώρα που βλέπουν τους άλλους να έχουν υποστεί βλάβη ή να εκφράζουν πόνο μπορεί να αποτελέσει μια σημαντική έρευνα για τις νευρικές διεργασίες που εξηγούν το έλλειμμα συναισθήματος και ενσυναίσθησης στην ψυχοπάθεια».