Η πυκνογενόλη είναι το εμπορικό όνομα της προανθοκυανιδίνης, μέλος του συμπλέγματος των βιοφλαβονοειδών και εξάγεται από τον φλοιό του ευρωπαϊκού πεύκου, pinus maritima.
Είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό και μελετάται ως θεραπεία για τις ελεύθερες ρίζες που σχετίζονται με διαταραχές, συμπεριλαμβανομένου του Αλτσχάιμερ, του καρκίνου, της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, του γλαυκώματος και της άνοιας.
Τα προϊόντα με βάση την πυκνογενόλη, δεν πρέπει να συγχέονται με τα προϊόντα που περιέχουν εκχύλισμα σπόρων σταφυλιού (GSE). Παρά το γεγονός ότι τόσο η πυκνογενόλη, όσο και τα εκχυλίσματα σπόρων σταφυλιού, περιέχουν το αντιοξειδωτικό προανθοκυανιδίνη, πρόκειται για δύο χημικά διαφορετικές ουσίες. Η πυκνογενόλη αφορά μόνο τα προϊόντα που περιέχουν εκχυλίσματα φλοιού πεύκου.
Η πυκνογενόλη έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικό αντιοξειδωτικό τόσο από τη βιταμίνη C, όσο και από τη βιταμίνη Ε, επειδή απορροφάται εύκολα στην κυκλοφορία του αίματος (η απορρόφηση διαρκεί μόλις 20 λεπτά) και λειτουργεί μέχρι και για 72 ώρες.
Συνεργάζεται, επίσης, με τη βιταμίνη C για να βοηθήσει το σώμα να ανακυκλώσει τη βιταμίνη Ε και είναι ένα από τα λίγα αντιοξειδωτικά που μπορούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό για να βοηθήσουν στην προστασία των ιστών του εγκεφάλου. Επειδή η πυκνογενόλη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική κατά των ελεύθερων ριζών, πιστεύεται ότι μπορεί να βοηθήσει στην αναγέννηση των συστημάτων που φθείρονται με την πάροδο του χρόνου, βελτιώνοντας την αντίσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, την όραση, την γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου και την ελαστικότητα της επιδερμίδας. Μπορεί, επίσης, να προστατέψει το κυτταρικό DNA από τις οξειδωτικές βλάβες και τις κυτταρικές μεταλλάξεις που μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η πυκνογενόλη μπορεί να βελτιώσει το κυκλοφορικό σύστημα, συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση των τριχοειδών αγγείων και των φλεβών. Η βελτιωμένη κυκλοφορία βοηθά στην καταπολέμηση της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας, μιας κυκλοφορικής διαταραχής που χαρακτηρίζεται από κνησμό του δέρματος, οίδημα, έλκη και φλεβίτιδα. Βοηθά, επίσης, στην καρδιαγγειακή νόσο. Επιπλέον, η πυκνογενόλη βοηθά να μην κολλήσουν μεταξύ τους τα αιμοπετάλια κι έτσι ουσιαστικά αποτρέπει τον σχηματισμό επικίνδυνων θρόμβων στο αίμα.
Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι η πυκνογενόλη διευκολύνει τα αλλεργικά ή φλεγμονώδη συμπτώματα, αναστέλλοντας την απελευθέρωση και την σύνθεση ορισμένων ενώσεων που προάγουν τη φλεγμονή, όπως η ισταμίνη, η πρωτεάση σερίνης, οι προσταγλανδίνες, τα λευκοτριένια.
Η πυκνογενόλη μπορεί επίσης να βοηθήσει στη θεραπεία του άγχους που σχετίζεται με τα έλκη, μειώνοντας την έκκριση ισταμίνης και προστατεύοντας τον συνδετικό ιστό στις βλεννώδεις μεμβράνες.
Το αντιοξειδωτικό σύμπλεγμα που περιέχεται στην πυκνογενόλη, βρίσκεται σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες στις φλούδες ή τους σπόρους των σταφυλιών, στα βατόμουρα, τα κεράσια, τα δαμάσκηνα, στους φλοιούς της λεμονιάς και στα φύλλα της φουντουκιάς. Είναι δύσκολο αν όχι αδύνατο, ωστόσο, να πάρετε την απαιτούμενη για την αντιοξειδωτική προστασία ποσότητα που σας είναι απαραίτητη μόνο από τη διατροφή. Αν θέλετε να δοκιμάσετε τα συμπληρώματα πυκνογενόλης, θα τα βρείτε διαθέσιμα στα περισσότερα φαρμακεία. Δεν υπάρχει συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη για την πυκνογενόλη, αλλά δεν έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα καμία τοξική επίδραση. Σε μια μελέτη που έγινε, ημερήσιες δόσεις μέχρι και 35.000 χιλιοστόγραμμα που δόθηκαν για έξι μήνες, δεν παρουσίασαν καμία ανεπιθύμητη ενέργεια. Ωστόσο, αυτές οι ποσότητες δεν συνιστώνται για έγκυες γυναίκες ή για παιδιά, καθώς δεν έχει ακόμα καθοριστεί αν είναι ασφαλείς γι’ αυτές τις ομάδες.
Η πυκνογενόλη φαίνεται πως λειτουργεί καλύτερα όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα αντιοξειδωτικά και μέταλλα. Οταν συνδυάζεται με τη βιταμίνη C, τη βιταμίνη Ε και τη βιταμίνη Α (β-καροτένιο) και ανόργανα άλατα ψευδαργύρου, σελήνιο, μαγγάνιο, με την προσθήκη του συνενζύμου Q10, το εκχύλισμα φλοιού πεύκου της πυκνογενόλης έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τις επιπτώσεις των ελεύθερων ριζών που συνδέονται με οξείες και χρόνιες φλεγμονές, γεροντική άνοια, κακή κυκλοφορία, νευρικές διαταραχές και καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μελέτες έχουν δείξει πως η πυκνογενόλη μπορεί να είναι χρήσιμη στη θεραπεία ή πρόληψη ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η αρθρίτιδα, το άσθμα, η ινομυαλγία, η κυτταρίτιδα, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, η νευροπάθεια, ο καρκίνος του πνεύμονα, το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η ισχαιμία του μυοκαρδίου, τα εγκεφαλικά επεισόδια, οι διαταραχές του δέρματος, η φλεβίτιδα, η κακή νυχτερινή όραση, ο πυελικός πόνος, η νόσος του προστάτη, η αθηροσκλήρωση, οι αυτοάνοσες διαταραχές και η υψηλή αρτηριακή πίεση.