Σαφράν: Το ακριβό μπαχαρικό με τις θεραπευτικές ιδιότητες

Το μικροσκοπικό κόκκινο-κίτρινο νήμα προέρχεται από τους στήμονες ενός μοβ κρόκου και θεωρείται μετά την τρούφα το πιο ακριβό μπαχαρικό στον κόσμο. Ο λόγος είναι πως κάθε λουλούδι κρόκος παρέχει μόνο τρεις στήμονες.

Αυτά τα στίγματα συλλέγονται πάντα με το χέρι και ξηραίνονται κατά τη σύντομη ετήσια εποχή της ανθοφορίας που είναι κάθε φθινόπωρο. Το λουλούδι, ο κρόκος (sativus) καλλιεργείται σε ελάχιστα μέρη στον κόσμο και ανάμεσά τους είναι και η Κοζάνη, που μάλιστα φημίζεται για την εξαιρετική ποιότητα του κρόκου. Μεγάλη παραγωγή υπάρχει στο Ιράν, ενώ μπορεί κανείς να το βρει ακόμα σε ΗΠΑ, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία.

Ηταν γνωστό από την αρχαιότητα, καθώς έχει χρωστικές, γευστικές και φαρμακευτικές ιδιότητες, ενώ υπάρχει ακόμα και σε τοιχογραφίες στην Σαντορίνη. Εκτός από σαφράν ονομάζεται και ζαφορά, λέξη που έχει τις ρίζες της στον αραβικό κόσμο, όπου ονομαζόταν «ζαφαράν» που σημαίνει το κίτρινο (κροκί) χρώμα.

Το σαφράν αποτελεί το αγαπημένο μπαχαρικό των σεφ, αφού αρκεί ελάχιστο για να αρωματίσει τα τρόφιμα. Ετσι κι αλλιώς, βέβαια, δεν χρειάζεται πολύ, η υπερβολή στη χρησιμοποίησή του θα κάνει το φαγητό να πικρίζει.

Για να παραχθεί μια ουγγιά σαφράν χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες επιμέρους στήμονες. Γι’ αυτό και αν δει κανείς μια μεγάλη ποσότητα σε μια λογική τιμή το πιθανότερο είναι να είναι ψεύτικο. Ετσι κι αλλιώς, επειδή το σαφράν είναι τόσο ακριβό, το έξυπνο μάρκετινγκ δημιούργησε αρκετές απομιμήσεις του σε όλο τον κόσμο. Η μεγαλύτερη απ’ αυτές είναι τα πέταλα κάρδαμου που μοιάζουν αρκετά με το σαφράν, αλλά στη γεύση φαίνεται η διαφορά.

Τα οφέλη της υγείας από το σαφράν

Για αιώνες ο κρόκος έχει χρησιμοποιηθεί σε όλο τον κόσμο ως καρύκευμα για επούλωση. Οι Φαραώ και οι βασιλιάδες το χρησιμοποιούσαν ως αφροδισιακό αλλά οι μεγάλες ποσότητες του σαφράν μπορούν να παράγουν νεκρικές ναρκωτικές επιδράσεις.

Το σαφράν:

* Βελτιώνει την κυκλοφορία, βοηθώντας την καλή λειτουργία των οργάνων της πέψης

* Μειώνει τον πυρετό

* Ανακουφίζει από την αρθρίτιδα, δεδομένου ότι έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες

* Είναι αποτελεσματικό για όσους πάσχουν από αϋπνία, καθώς αποτελεί ένα ήπιο ηρεμιστικό (μία πρέζα σαφράν με ζεστό γάλα)

* Βοηθά ως εκχύλισμα στην απώλεια βάρους. Σε μια μελέτη που έγινε το 100% των γυναικών που πήραν συμπλήρωμα εκχυλίσματος σαφράν ανέφεραν ότι μειώθηκε το αίσθημα της πείνας

* Ανακουφίζει από τη φλεγμονή των μυών, βοηθώντας τους ιστούς να απαλλαγούν από το γαλακτικό οξύ

* Είναι αντικαταθλιπτικό, καθώς επηρεάζει τη δραστικότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο

* Αντιστρέφει την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, μιας πάθησης της όρασης που ταλαιπωρεί τους ηλικιωμένους. Οι επιστήμονες έχουν επανειλημμένα διαπιστώσει τα οφέλη του σαφράν για τα μάτια