Τα Αμερικάνικα Καλοκαίρια Αρχίζουν να Μοιάζουν με Χειμώνα

Ο ακραίος καιρός αναγκάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους να μένουν μέσα.
Κάποτε, οι Αμερικανοί αντιμετώπιζαν τα κύματα καύσωνα βγαίνοντας έξω. Όπως περιέγραψε ο συγγραφέας Άρθουρ Μίλερ σε ένα δοκίμιο του 1998 για το *The New Yorker*, οι κάτοικοι των πόλεων στην εποχή της Μεγάλης Ύφεσης αναζητούσαν δροσιά στα ανοιχτά τραμ, σκαρφάλωναν στα φορτηγά πάγου και συνέρρεαν στις παραλίες. Τα βράδια, κοιμόντουσαν στα πάρκα ή έβγαζαν τα στρώματά τους στις πυροσβεστικές σκάλες.
Όμως, από τότε που το κλιματιστικό έγινε ευρέως διαδεδομένο, τη δεκαετία του 1960, ο ευκολότερος τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς τη ζέστη είναι να παραμείνει σε εσωτερικούς χώρους – στο σπίτι, στο γραφείο, στο εμπορικό κέντρο – όπου ο δροσερός αέρας είναι συνεχής και τα στόρια είναι συχνά κατεβασμένα για να αποτρέψουν την υπερθέρμανση των σπιτιών (και την εκτόξευση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος). Για αυτή την ευκολία, οι Αμερικανοί θυσιάζουν τα οφέλη της ηλιοφάνειας και τις ευκαιρίες για διασκέδαση που δημιουργεί. Καθώς η κλιματική αλλαγή ανεβάζει τη θερμοκρασία, τα καλοκαίρια στην Αμερική καταλήγουν σε μια επιλογή μεταξύ του να υπομείνει κανείς τη ζέστη και του να την αποφύγει – και τα δύο μπορεί, με τον δικό τους τρόπο, να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται άρρωστοι.
Σε πόλεις σε όλη τη χώρα, τα καλοκαίρια είναι, κατά μέσο όρο, 1,4 βαθμούς Κελσίου θερμότερα από ό,τι ήταν πριν από περίπου 50 χρόνια. Στο Φοίνιξ, όπου μια ημέρα με 35 βαθμούς Κελσίου θεωρείται ανακούφιση, τα προγράμματα προσαρμόζονται ανάλογα με το σκοτάδι. Ο Τζέφρι Γκίμπσον, ένας λογιστής που εργάζεται από το σπίτι, βγάζει την οκτώ μηνών κόρη του για βόλτες πριν από τις 6:30 το πρωί. Μετά από αυτό, κάνει τόσο ζέστη που κοκκινίζει έντονα αν τολμήσουν να βγουν έξω. Περάει το υπόλοιπο της ημέρας του σε εσωτερικούς χώρους, εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο να βγει. Αυτό συμβαίνει από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο. Ο Γκίμπσον είπε πρόσφατα στη γυναίκα του: “Φίλε, νομίζω ότι είμαι λίγο καταθλιπτικός.”
Ο Τζόζεφ Α. Φον Ίσερ, ένας θεραπευτής στο Τούσον της Αριζόνα, μου είπε ότι η αίσθηση της μελαγχολίας το καλοκαίρι είναι κάτι που ανακύπτει συχνά με τους πελάτες του. Μερικοί αισθάνονται ότι η ζέστη τους επηρεάζει άμεσα. Άλλοι αγωνίζονται με τις έμμεσες επιπτώσεις της, όπως λιγότερες ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση και για να βρίσκονται κάπου αλλού εκτός από το σπίτι ή το γραφείο. Όλοι τους, υποψιάζεται, μπορεί να βιώνουν εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (Seasonal Affective Disorder – SAD).
Το *DSM-5* κατηγοριοποιεί την SAD ως έναν τύπο μείζονος κατάθλιψης με εποχιακό μοτίβο, με συμπτώματα όπως θλίψη, αισθήματα αναξιότητας και χαμηλή ενέργεια. Συνήθως, εμφανίζεται το χειμώνα, αν και οι επιστήμονες δεν συμφωνούν για το γιατί. Μερικοί υποψιάζονται ότι οφείλεται στο ότι η έλλειψη έκθεσης στον ήλιο μπορεί να συμβάλει στη μείωση των επιπέδων σεροτονίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει τη διάθεση, καθώς και βιταμίνης D, η οποία βοηθά στην τόνωση της δραστηριότητας της σεροτονίνης. Μια άλλη θεωρία συνδέει τη χαμηλή έκθεση στο ηλιακό φως με ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα μελατονίνης, μιας ορμόνης που βοηθά στη ρύθμιση του ύπνου.
Διαβάστε: Η εκπληκτική αλήθεια για την εποχιακή κατάθλιψη
Η καλοκαιρινή SAD είναι γενικά αποδεκτή ως μια ποικιλία της διαταραχής, αλλά είναι πολύ σπανιότερη από τη χειμερινή μορφή. Μια μελέτη από τις αρχές αυτού του έτους εκτιμά την επικράτησή της σε περίπου 0,6%. Αυτό κάνει την καλοκαιρινή SAD ιδιαίτερα δύσκολη στη μελέτη. “Είναι σαφώς ένα διαφορετικό είδος ασθένειας”, μου είπε ο Πολ Ντεσάν, καθηγητής ψυχιατρικής στο Yale, αλλά “δεν είναι στη φαντασία τους”. Σε αντίθεση με τη χειμερινή μορφή, η οποία συνοδεύεται από μια τάση για υπερκατανάλωση τροφής, υπερβολικό ύπνο και απομόνωση από την κοινωνία, η καλοκαιρινή SAD περιλαμβάνει μειωμένη όρεξη, αϋπνία και ανησυχία – όλα αυτά μπορεί επίσης να είναι αποτελέσματα της ζέστης. Η επιστημονική βιβλιογραφία δείχνει ότι η ζέστη συνδέεται με διαταραχές της διάθεσης, άγχος, επιθετικότητα και μειωμένες γνωστικές ικανότητες. Οι άβολες ζεστές νύχτες, οι μεγαλύτερες περίοδοι φωτός της ημέρας και οι εκτεταμένες περίοδοι χρόνου που περνούν σε εσωτερικούς χώρους διαταράσσουν τον ύπνο, ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να τροφοδοτήσει διαταραχές της διάθεσης, μου είπε η Αμρούτα Νόρι-Σάρμα, καθηγήτρια περιβαλλοντικής υγείας στο Χάρβαρντ. Η ακραία ζέστη μπορεί επίσης να είναι εμπόδιο στην άσκηση, στην επαφή με τη φύση και στην κοινωνικοποίηση, τα οποία μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται καλά και επίσης να λειτουργήσουν ως σημαντικοί μηχανισμοί αντιμετώπισης της συναισθηματικής δυσφορίας.
Το να βρίσκει κανείς παρηγοριά στον κλιματισμό όταν κάνει υπερβολική ζέστη είναι μια φυσική ανθρώπινη αντίδραση. Αλλά οι κλιματιζόμενοι χώροι μπορεί να είναι αποπνικτικοί με τον δικό τους τρόπο. Το να μένει κανείς στο σπίτι όπου είναι δροσερά σημαίνει επίσης λιγότερη κοινωνικοποίηση. Μερικά γραφεία και σπίτια μετά βίας αφήνουν να μπει μια αχτίδα ηλίου όλη την ημέρα. Είναι εύλογο ότι το καλοκαίρι, οι άνθρωποι βιώνουν συμπτώματα SAD όχι μόνο από την υπερβολική ζέστη, αλλά και επειδή περνούν όλο τον χρόνο τους αποφεύγοντας τον ήλιο, μου είπε η Κιμ Μάιντενμπαουερ, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Washington State University. “Μου φαίνεται λογικό ότι θα είχατε, ενδεχομένως, ένα ανάλογο μοτίβο επιπτώσεων” με τη χειμερινή SAD, είπε. Η σχέση μεταξύ του χρόνου που περνάμε σε εσωτερικούς χώρους και της καλοκαιρινής SAD δεν έχει μελετηθεί, αλλά πολλοί Αμερικανοί, ακόμη και αν δεν πληρούν τα κριτήρια του *DSM-5*, παρατηρούν ότι το καλοκαίρι αρχίζει να μοιάζει πολύ με τον χειμώνα. Το Reddit βρίθει από χρήστες που θρηνούν ότι το να αναγκάζονται να μείνουν σε εσωτερικούς χώρους λόγω της ζέστης τους προκαλεί “καλοκαιρινή κατάθλιψη”.
Το αμερικανικό καλοκαιρινό δίλημμα – να υποφέρεις μέσα ή έξω; – θα γίνει μόνο πιο επίμονο καθώς η κλιματική αλλαγή εντείνεται. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα κύματα καύσωνα έχουν γίνει πιο συχνά και έντονα κάθε δεκαετία από τη δεκαετία του 1960. Κατά τη διάρκεια ενός μόνο κύματος καύσωνα τον περασμένο μήνα, οι άνθρωποι σε 29 πολιτείες προειδοποιήθηκαν να μείνουν μέσα για να αποφύγουν τις επικίνδυνα υψηλές θερμοκρασίες. Όλοι οι ειδικοί με τους οποίους μίλησα εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιμακούμενης ζέστης στην ψυχική υγεία. “Δεν είμαι αισιόδοξος”, μου είπε ο Αϊμάν Φανούς, καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, σημειώνοντας ότι η ζέστη έχει επίσης μια εδραιωμένη σχέση με τον κίνδυνο αυτοκτονίας και μπορεί να επιδεινώσει τις καταστάσεις ψυχικής υγείας όπως η σχιζοφρένεια, η διπολική διαταραχή, η κατάθλιψη και η κατάχρηση ουσιών. Πολλοί Αμερικανοί δεν έχουν πρόσβαση σε κλιματισμό ή εργάζονται σε θέσεις εργασίας που απαιτούν να βρίσκονται έξω στη ζέστη. Όσοι μπορούν να μείνουν δροσεροί μέσα μπορεί να αποφύγουν τις πιο σοβαρές συνέπειες, αλλά εξακολουθούν να καταλήγουν δυστυχισμένοι για το μισό του έτους.
Εφόσον η καλοκαιρινή SAD παραμένει ελάχιστα κατανοητή, οι επιλογές για την αντιμετώπισή της θα είναι περιορισμένες. Η θεραπεία για τη χειμερινή SAD συνήθως περιλαμβάνει έκθεση σε κουτιά φωτός που μιμούνται το ηλιακό φως, αλλά αυτά δεν συνιστώνται για την καλοκαιρινή SAD, επειδή μπορεί να έχει μια διαφορετική νευροβιολογική βάση, είπε ο Φανούς. Προς το παρόν, οι θεραπείες πρώτης γραμμής είναι οι SSRIs, όπως το Prozac – το οποίο μπορεί να κάνει τους ανθρώπους ακόμη πιο ευαίσθητους στη ζέστη.
Για όσους έχουν τα μέσα, η καλύτερη στρατηγική για την καταπολέμηση της καλοκαιρινής SAD μπορεί να είναι η μετακόμιση σε ένα πιο δροσερό μέρος. Μετά από οκτώ χρόνια στο Φοίνιξ, ο Γκίμπσον έχει βαρεθεί να κρύβεται από τη ζέστη για έξι μήνες κάθε φορά και είναι έτοιμος να αφήσει πίσω του αυτό που πιστεύει ότι είναι η δική του καλοκαιρινή SAD. Αργότερα φέτος, σχεδιάζει να μετακομίσει την οικογένειά του στο Κολοράντο, όπου ελπίζει να μπορέσει να βγάζει την κόρη του έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, τα καλοκαίρια του Κολοράντο γίνονται επίσης άβολα ζεστά – και το ίδιο ισχύει σε όλη τη χώρα. Τον περασμένο μήνα, η Αλάσκα εξέδωσε την πρώτη της προειδοποίηση για καύσωνα. Καθώς οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται, ίσως οι Αμερικανοί αρχίσουν να αναπολούν με φθόνο τους τρόπους με τους οποίους οι πρόγονοί μας αντιμετώπιζαν τη ζέστη. Όσο πιο ζεστές γίνονται οι καλοκαιρινές νύχτες, τόσο περισσότερο ο ύπνος στην πυροσβεστική σκάλα αρχίζει να ακούγεται σαν πολυτέλεια.