H ταχύτητα επεξεργασίας του μυαλού καθορίζει τον διατροφικό αυτοέλεγχο
Μερικοί άνθρωποι είναι σε θέση να ακολουθήσουν μια υγιεινή διατροφή χωρίς προβλήματα, την ίδια στιγμή που για άλλους είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντισταθούν στη σοκολάτα και τα γλυκά.
Τώρα, μια νέα μελέτη δείχνει πως ο αυτοέλεγχός μας σε ό,τι αφορά το φαγητό μπορεί να εξαρτάται από το πόσο γρήγορα μπορεί το μυαλό μας να αποφασίσει αν μια τροφή είναι υγιεινή ή όχι.
Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής την Nicolette Sullivan, μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Ινστιτούτου Τεχνολογίας στην Καλιφόρνια, δημοσίευσε τα ευρήματά της στο περιοδικό Psychological Science.
Πριν από τη διεξαγωγή της μελέτης, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι άνθρωποι κάνουν κατά κύριο λόγο τις διατροφικές επιλογές τους με βάση τη γεύση, ενώ η υγιεινή των τροφίμων βρίσκεται ένα βήμα πίσω από τη γεύση σε ό,τι αφορά την διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Η ομάδα εξηγεί ότι οι άνθρωποι ενστικτωδώς γνωρίζουν ποια τρόφιμα τους αρέσουν και ποια όχι από τη γεύση τους, αλλά ότι θα πρέπει να μάθουν και κατά πόσο είναι υγιεινά ή όχι, κάτι που αυτή τη στιγμή είναι ένας λιγότερο πιθανός βασικός παράγοντας στις επιλογές των τροφών που καταναλώνουν.
«Αυτό που θέλαμε να δούμε ήταν σε ποιο σημείο εντάσσεται η γεύση των τροφών στη διαδικασία επιλογής, καθώς και σε ποιο σημείο εντάσσεται η γνώση της υγείας των τροφών», λέει η Sullivan.
Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές στρατολόγησαν 28 εθελοντές που δεν είχαν φάει για 4 ώρες, να βαθμολογήσουν ξεχωριστά 160 τρόφιμα σε μια κλίμακα από -2 έως 2. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να βαθμολογήσουν τις τροφές για το πόσο υγιεινές και πόσο γευστικές ήταν και πόση ποσότητα από την καθεμία ήθελαν να καταναλώσουν στο τέλος της μελέτης.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές τοποθέτησαν τυχαία 280 ζευγάρια από τα ίδια τρόφιμα και οι συμμετέχοντες τα παρακολούθησαν στην οθόνη και κλήθηκαν να κάνουν κλικ με το ποντίκι του υπολογιστή στα τρόφιμα που προτιμούσαν από το κάθε είδος.
Χρησιμοποιώντας την στατιστική τεχνολογία και μετρώντας την ανίχνευση του ποντικιού οι ερευνητές ήταν σε θέση να εκτιμήσουν το πόσο γρήγορα σε μια κλίμακα των χιλιοστών του δευτερολέπτου ένας συμμετέχων έκανε μια επιλογή που βασίστηκε είτε στη γεύση είτε στα οφέλη της τροφής στην υγεία.
Συνολικά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πληροφορίες που αφορούσαν τη γεύση επηρέασαν τις επιλογές των συμμετεχόντων 195 χιλιοστά του δευτερολέπτου νωρίτερα από τις πληροφορίες για την υγεία. Επιπρόσθετα, υπήρξε ένα ποσοστό 32% των συμμετεχόντων που δεν έκανε καμία επιλογή τροφής με βάση τα οφέλη της για την υγεία.
Στη συνέχεια, η Sullivan και η ομάδα της χώρισαν τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες: Τα άτομα που έκαναν υγιεινές επιλογές και έδειξαν υψηλό αυτοέλεγχο και εκείνα που έδειξαν χαμηλό αυτοέλεγχο επιλέγοντας ανθυγιεινά τρόφιμα.
Βρήκαν ότι οι συμμετέχοντες με υψηλό αυτοέλεγχο σκέφτηκαν τα οφέλη για την υγεία των συγκεκριμένων τροφών γύρω από 323 χιλιοστά του δευτερολέπτου νωρίτερα από ό, τι τα άτομα με χαμηλό αυτοέλεγχο, υποδεικνύοντας ότι όσο πιο γρήγορα ένα άτομο σκεφτεί τα οφέλη για την υγεία ενός τροφίμου, το πιο πιθανό είναι να επιλέξει ένα υγιεινό φαγητό.
Τα αποτελέσματα της μελέτης εξηγούνται περισσότερο στο παρακάτω βίντεο:
Η Sullivan τόνισε πως τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι μπορεί να είναι χρήσιμο για τους ανθρώπους να κάνουν παραπάνω χρόνο, προκειμένου να επιλέξουν τις τροφές που θα καταναλώσουν.
«Επειδή είναι γνωστό πως η γεύση έρχεται πριν από την υγεία, γνωρίζουμε ότι έχει πλεονέκτημα στην τελική απόφαση. Ωστόσο, αν η υγεία έρθει στο προσκήνιο, αν κάποιος περιμένει και οι πληροφορίες για την υγεία συσσωρευτούν στον εγκέφαλο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε θα μπορούσε η υγεία να επηρεάσει την επιλογή».
Ο συν-συγγραφέας Antonio Rangel επισήμανε από την πλευρά του ότι τα πορίσματα της μελέτης θα μπορούσαν να έχουν συνέπειες σε ό,τι αφορά την σήμανση των τροφίμων, σημειώνοντας πως αν το θερμιδικό περιεχόμενο ενός προϊόντος γίνει περισσότερο ορατό, τότε θα μπορούσε να επηρεάσει πιο γρήγορα τον εγκέφαλο ενός ατόμου, να επεξεργαστεί την πληροφορία.
«Νομίζω ότι αυτή η μελέτη ανοίγει μεγάλες δυνατότητες πάνω σ’ αυτόν τον τομέα», τόνισε χαρακτηριστικά.
Σε μελλοντική έρευνα, η Sullivan και οι συνεργάτες της σχεδιάζουν να ερευνήσουν τη σχέση μεταξύ χρόνου και επιλογών τροφίμων σε μια μεγαλύτερη ομάδα συμμετεχόντων.