Ξεχάστε την Ήπια Διαπαιδαγώγηση
Ξεχάστε την Ήπια Διαπαιδαγώγηση – Αν Θέλετε το Παιδί σας να Ευημερήσει, Γίνετε Αυστηροί: Τι Λένε οι Επιστήμονες
Σε μια εποχή που η «ήπια διαπαιδαγώγηση» (gentle parenting) κυριαρχεί στα social media και στους κύκλους των γονέων, με την έμφαση στην ενσυναίσθηση, την επικοινωνία και την αποφυγή των τιμωριών, μια νέα επιστημονική προσέγγιση έρχεται να ταράξει τα νερά. Επιστήμονες και ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι η υπερβολική εστίαση στην «ηπιότητα» μπορεί να αφήνει τα παιδιά απροετοίμαστα για τον πραγματικό κόσμο. Αντίθετα, υποστηρίζουν ότι μια πιο αυστηρή, αλλά δίκαιη και υποστηρικτική προσέγγιση στην ανατροφή – αυτή που δίνει έμφαση στα όρια, την πειθαρχία και τις υψηλές προσδοκίες – είναι τελικά το κλειδί για να μεγαλώσουν παιδιά που είναι πιο ανθεκτικά, πιο επιτυχημένα και, παραδόξως, πιο ευτυχισμένα.
Η Παρεξήγηση της «Αυστηρότητας»: Δεν Σημαίνει Τιμωρία
Είναι κρίσιμο να γίνει μια σημαντική διευκρίνιση. Όταν οι ειδικοί μιλούν για «αυστηρότητα», δεν εννοούν μια αυταρχική, τιμωρητική και ψυχρή γονεϊκότητα. Αναφέρονται στο μοντέλο της «έγκυρης ή διαλεκτικής διαπαιδαγώγησης» (authoritative parenting), το οποίο συνδυάζει δύο βασικά στοιχεία:
Υψηλές Προσδοκίες και Σαφή Όρια: Οι γονείς θέτουν ξεκάθαρους κανόνες, έχουν απαιτήσεις από τα παιδιά τους και επιμένουν στη συνέπεια.
Υψηλή Θαλπωρή και Υποστήριξη: Ταυτόχρονα, είναι ζεστοί, υποστηρικτικοί, επικοινωνούν ανοιχτά με τα παιδιά τους και εξηγούν τους λόγους πίσω από τους κανόνες.
Αυτό το μοντέλο έρχεται σε πλήρη αντίθεση τόσο με την επιτρεπτική γονεϊκότητα (χαμηλοί κανόνες, υψηλή θαλπωρή), η οποία συχνά συνδέεται με την ήπια διαπαιδαγώγηση, όσο και με την αυταρχική γονεϊκότητα (υψηλοί κανόνες, χαμηλή θαλπωρή).
Γιατί τα Όρια Είναι Αγάπη: Τα Επιστημονικά Δεδομένα
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα «έγκυρο» περιβάλλον τείνουν να έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε όλους τους τομείς της ζωής τους.
Ακαδημαϊκή Επιτυχία: Έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο και είναι πιο πιθανό να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Κοινωνικές Δεξιότητες: Είναι πιο συνεργάσιμα, έχουν καλύτερες σχέσεις με τους συνομηλίκους τους και αναπτύσσουν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση.
Ψυχική Ανθεκτικότητα: Μαθαίνουν να διαχειρίζονται την απογοήτευση, να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους και να επιμένουν παρά τις δυσκολίες. Αυτή η «ψυχική σκληραγωγία» είναι απαραίτητη για την επιτυχία στον ενήλικο κόσμο.
Λιγότερα Προβλήματα Συμπεριφοράς: Είναι λιγότερο πιθανό να εμπλακούν σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές, όπως η χρήση ουσιών.
Ο λόγος είναι απλός: τα όρια και οι κανόνες παρέχουν στα παιδιά ένα αίσθημα ασφάλειας και προβλεψιμότητας. Όταν ένα παιδί γνωρίζει τι περιμένουν οι γονείς του από αυτό και ποιες είναι οι συνέπειες των πράξεών του, αισθάνεται πιο ασφαλές και ικανό να πλοηγηθεί στον κόσμο.
Η Παγίδα της «Ήπιας Διαπαιδαγώγησης»: Όταν η Πρόθεση Είναι Καλή, αλλά το Αποτέλεσμα Όχι
Οι επικριτές της απόλυτης «ηπιότητας» υποστηρίζουν ότι, παρά τις καλές προθέσεις, αυτή η προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε παιδιά που είναι:
Λιγότερο ανθεκτικά: Καθώς δεν έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν την απόρριψη ή την αποτυχία, καταρρέουν στην πρώτη δυσκολία.
Πιο εγωκεντρικά: Η συνεχής εστίαση στα «συναισθήματα» του παιδιού χωρίς την παράλληλη διδασκαλία της ευθύνης και του σεβασμού προς τους άλλους μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση ότι ο κόσμος περιστρέφεται γύρω τους.
Αγχωμένα: Η έλλειψη σαφών ορίων μπορεί να είναι εξαιρετικά αγχωτική για ένα παιδί, καθώς του μεταδίδει την αίσθηση ότι «κανείς δεν έχει τον έλεγχο».
Η Χρυσή Τομή: Πειθαρχία με Αγάπη
Το συμπέρασμα δεν είναι να εγκαταλείψουμε την ενσυναίσθηση και την αγάπη. Είναι να καταλάβουμε ότι η πραγματική αγάπη περιλαμβάνει και την οριοθέτηση. Η «έγκυρη διαπαιδαγώγηση» είναι η χρυσή τομή.
Πρακτικές Συμβουλές:
Θέστε σαφείς, σταθερούς και λογικούς κανόνες.
Εξηγήστε τους λόγους πίσω από τους κανόνες.
Εφαρμόστε τις συνέπειες με ηρεμία και συνέπεια όταν οι κανόνες παραβιάζονται.
Δείξτε άφθονη αγάπη, υποστήριξη και σεβασμό στα συναισθήματα του παιδιού σας, ακόμα και όταν του θέτετε όρια.
Το να λέμε «όχι» στα παιδιά μας δεν είναι έλλειψη αγάπης. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά δώρα που μπορούμε να τους δώσουμε, προετοιμάζοντάς τα για έναν κόσμο που δεν θα είναι πάντα ήπιος μαζί τους.
[via]