Το υγιές σπέρμα δεν είναι πάντα δεδομένο. Κατανοήστε πώς διάφοροι παράγοντες του τρόπου ζωής σας μπορούν να επηρεάσουν το σπέρμα σας και τι μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τη γονιμότητά σας.
Εάν εσείς και η σύντροφός σας προγραμματίζετε μια εγκυμοσύνη ίσως να αναρωτιέστε για την υγεία του σπέρματός σας. Αρχίστε κατ’ αρχήν να κατανοείτε ποιοι είναι οι διάφοροι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ανδρική γονιμότητα και στη συνέχεια εξετάστε ποια μέτρα πρέπει να πάρετε, προκειμένου να βοηθήσετε το σπέρμα σας να πιάσει κορυφαίες επιδόσεις.
Τι καθορίζει την υγεία του σπέρματος
Η υγεία του σπέρματος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ποιότητας, της ποσότητας και της κίνησης.
Ποσότητα. Είναι πιο πιθανό να είστε γόνιμοι αν εκσπερματώνετε. Το σπέρμα που απελευθερώνεται σε μία μόνο εκσπερμάτωση περιέχει περισσότερα από 15 εκατομμύρια σπερματοζωάρια ανά χιλιοστόλιτρο.
Ποιότητα. Το φυσιολογικό σπέρμα έχει οβάλ κεφάλι και μακριά ουρά που σκοπό της έχει να το προωθήσει προς τα εμπρός. Οσο περισσότερο σπέρμα έχετε με αυτό το σχήμα και με αυτή τη δομή, τόσο πιο πιθανό είναι να είστε γόνιμοι.
Κίνηση. Για να φτάσει και να διεισδύσει στο ωάριο, το σπέρμα πρέπει να κινηθεί και να κολυμπήσει μέσω του τραχήλου της μήτρας της γυναίκας και των σαλπίγγων. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως κινητικότητα. Είναι πιο πιθανό να είστε γόνιμοι αν το περισσότερο από το 40% του σπέρματός σας έχει αυτή την κινητικότητα.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να παράγετε υγιή σπερματοζωάρια
Μπορείτε να κάνετε κάποια απλά βήματα για να αυξήσετε τις πιθανότητές σας να παράγετε υγιές σπέρμα. Για παράδειγμα:
Εξασκηθείτε στο ασφαλές σεξ. Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα -όπως τα χλαμύδια και η βλενόρροια- αποτελούν την κύρια αιτία της υπογονιμότητας, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Για να προστατέψετε τον εαυτό σας, περιορίστε τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων και χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κάθε φορά που κάνετε σεξ -ή παραμείνετε σε μια αμοιβαία μονογαμική σχέση με έναν σύντροφο που δεν έχει μολυνθεί από κάποια σεξουαλική ασθένεια.
Ακολουθήστε υγιεινή διατροφή. Επιλέξτε άφθονα φρούτα και λαχανικά, τα οποία είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της υγείας του σπέρματος.
Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Ερευνες δείχνουν ότι η παχυσαρκία επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος, μειώνοντας τόσο τον αριθμό των σπερματοζωαρίων όσο και την κίνηση του σπέρματος.
Διαχειριστείτε το άγχος. Το στρες μπορεί να μειώσει τη σεξουαλική λειτουργία και να παρεμβαίνει με τις ορμόνες που χρειάζονται για την παραγωγή σπέρματος.
Κινηθείτε. Συμπεριλάβετε τη σωματική δραστηριότητα στην καθημερινή σας ρουτίνα.
Τι είναι εκτός ορίων;
Το σπέρμα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευάλωτο σε περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η έκθεση σε υπερβολική ζέστη ή τοξικές χημικές ουσίες. Για να προστατέψετε τη γονιμότητά σας:
Μείνετε ψύχραιμοι. Η αυξημένη θερμοκρασία του όσχεου μπορεί να παρεμποδίσει την παραγωγή σπέρματος. Για να προστατέψετε τη γονιμότητά σας, μην φοράτε στενά εσώρουχα ή αθλητικά σορτς. Αν κάνετε ποδήλατο για μεγάλο χρονικό διάστημα, κάντε τακτικά διαλείμματα. Μην τοποθετείτε φορητούς υπολογιστές απευθείας πάνω στα πόδια σας. Αποφύγετε τα τζακούζι, τις σάουνες και τα αχνιστά λουτρά.
Μην καπνίζετε. Οι άνδρες που καπνίζουν, έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων. Το κάπνισμα μπορεί, επίσης, να μειώσει την κίνηση του σπέρματος και να προκαλέσει την παραμόρφωσή του. Εάν καπνίζετε, ρωτήστε το γιατρό σας, για να σας βοηθήσει να σταματήσετε το κάπνισμα.
Περιορίστε την ποσότητα του αλκοόλ που πίνετε. Μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να μειώσει την ποιότητα και την ποσότητα του σπέρματος. Αν επιλέξετε να καταναλώσετε αλκοόλ, κάντε το με μέτρο.
Μείνετε μακριά από ναρκωτικές ουσίες. Οπως τα τσιγάρα έχει και η μαριχουάνα μπορεί να μειώσει την κίνηση του σπέρματος και να το παραμορφώσει. Η κοκαΐνη και η ηρωίνη, επίσης παρεμβαίνουν στην υγεία του σπέρματος.
Αποφύγετε τα λιπαντικά κατά τη διάρκεια του σεξ. Προσωπικά λιπαντικά όπως σάλιο, οι περισσότερες λοσιόν για το δέρμα, ζελές και παρόμοια προϊόντα, μπορεί να επηρεάσουν την κίνηση του σπέρματος.
Να είστε προσεκτικοί με τα φάρμακα. Αναστολείς διαύλων ασβεστίου, τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, αντι-ανδρογόνα και διάφορα άλλα φάρμακα μπορεί να συμβάλλουν σε θέματα γονιμότητας. Τα αναβολικά στεροειδή μπορούν επίσης να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Τα φάρμακα της χημειοθεραπείας και της θεραπείας ακτινοβολίας για τον καρκίνο μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη στειρότητα. Εάν σκέφτεστε να πάρετε φάρμακα, ρωτήστε το γιατρό σας σχετικά με την επίδρασή τους στη γονιμότητά σας ή τη δυνατότητα ανάκτησης και αποθήκευσης σπέρματος πριν από τη θεραπεία.
Προσέξτε τις τοξίνες. Η έκθεση σε φυτοφάρμακα, μόλυβδο και άλλες τοξίνες μπορεί να επηρεάσει την ποσότητα και την ποιότητα του σπέρματος. Αν πρέπει να δουλέψετε σε περιβάλλον που υπάρχουν τοξίνες, κάντε το με ασφάλεια. Για παράδειγμα, φορέστε προστατευτικά ρούχα και εξοπλισμό, καθώς επίσης αποφύγετε την επαφή του δέρματος με χημικές ουσίες.
Επηρεάζει η γήρανση την υγεία του σπέρματος;
Δεν έχουν μόνο οι γυναίκες βιολογικό ρολόι. Η κινητικότητα του σπέρματος και ο αριθμός των υγιών σπερματοζωαρίων μπορεί να μειωθεί μετά την ηλικία των 50 και έτσι να επηρεαστεί η γονιμότητα ενός άνδρα. Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες που μένουν έγκυες από ηλικιωμένους άνδρες, έχουν ελαφρά υψηλότερο κίνδυνο αποβολής. Η αύξηση της ηλικίας ενός υποψήφιου πατέρα έχει επίσης συσχετιστεί με υψηλότερο κίνδυνο τόσο για αυτισμό όσο και για σχιζοφρένεια στα παιδιά.
Πότε είναι ώρα να ζητήσετε βοήθεια
Η υιοθέτηση υγιεινών πρακτικών στον τρόπο της ζωής σας μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε τη γονιμότητά σας, ενώ η αποφυγή των πραγμάτων που θα μπορούσαν να σας βλάψουν, μπορούν να βελτιώσουν τις πιθανότητές σας. Αν η σύντροφός σας δεν έχει μείνει έγκυος μετά από ένα χρόνο σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλάξεις, θα πρέπει να ρωτήσετε το γιατρό σας σχετικά με ένα σπερμοδιάγραμμα. Ενας ειδικός σε θέματα γονιμότητας μπορεί επίσης να προσδιορίσει την αιτία του προβλήματος και να παρέχει θεραπείες που θα βάλουν εσάς και τη σύντροφό σας στο δρόμο για την απόκτηση ενός παιδιού.