Η Δίαιτα που «Καθαρίζει» τον Εγκέφαλο

Επανάσταση κατά της Άνοιας: Η Μείωση Υδατανθράκων Μπορεί να Προστατεύσει τον Εγκέφαλο

Ο περιορισμός των υδατανθράκων θα μπορούσε να αποτρέψει την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μια νέα, ελπιδοφόρα έρευνα. Επιστήμονες στην Καλιφόρνια χαρακτηρίζουν τη στρατηγική αυτή «ένα πανίσχυρο εργαλείο για την καταπολέμηση της άνοιας», καθώς έδειξαν ότι η μείωση του σακχάρου στον εγκέφαλο μέσω της διατροφής μπορεί να μειώσει δραστικά τις βλαβερές πρωτεΐνες που πυροδοτούν τα συμπτώματα.

Η μελέτη, που διεξήχθη από ερευνητές στο φημισμένο Buck Institute for Research on Ageing και δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Metabolism, ρίχνει φως σε έναν νέο μηχανισμό που συνδέει τη διατροφή με την υγεία του εγκεφάλου.

Ο «Κρυφός Κώδικας της Ζάχαρης» και η Πρωτεΐνη «Ταυ»

Για να κατανοήσουμε το εύρημα, πρέπει να δούμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος.

1. Οι υδατάνθρακες που τρώμε μετατρέπονται σε γλυκογόνο, μια μορφή ενέργειας που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος.
2. Ενώ μικρή ποσότητα είναι απαραίτητη, η περίσσεια γλυκογόνου μπορεί να γίνει τοξική. Η έρευνα έδειξε ότι το επιπλέον γλυκογόνο συνδέεται με μια τοξική πρωτεΐνη στον εγκέφαλο, γνωστή ως «ταυ» (tau), εμποδίζοντας τη διάσπασή της.
3. Η συσσώρευση της πρωτεΐνης ταυ (μαζί με το β-αμυλοειδές) δημιουργεί τις χαρακτηριστικές πλάκες και τα «κουβάρια» που ευθύνονται για τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η λύση, σύμφωνα με τους ερευνητές, βρίσκεται σε ένα ένζυμο που ονομάζεται φωσφορυλάση του γλυκογόνου (GlyP), το οποίο διασπά φυσικά το γλυκογόνο. Η μελέτη διαπίστωσε ότι ενισχύοντας τη δραστηριότητα αυτού του ενζύμου, μειώνεται το γλυκογόνο και, κατά συνέπεια, μειώνεται και η συσσώρευση της βλαβερής πρωτεΐνης ταυ.

Και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ενισχυθεί αυτό το ένζυμο είναι ο περιορισμός των υδατανθράκων στη διατροφή.

Η Σύνδεση με τις Ενέσεις Αδυνατίσματος (GLP-1)

Ο καθηγητής Pankaj Kapahi, ειδικός στον μεταβολισμό και τη γήρανση του εγκεφάλου και συν-συγγραφέας της μελέτης, επισήμανε μια συναρπαστική σύνδεση με μια πολύ επίκαιρη θεραπεία: τις ενέσεις αδυνατίσματος.

«Αυτή η εργασία θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα φάρμακα GLP-1, που χρησιμοποιούνται ευρέως για την απώλεια βάρους, δείχνουν υποσχόμενα αποτελέσματα κατά της άνοιας, πιθανώς επειδή μιμούνται τον διατροφικό περιορισμό», δήλωσε. Με άλλα λόγια, αυτά τα φάρμακα μπορεί να ενεργοποιούν τον ίδιο προστατευτικό μηχανισμό στον εγκέφαλο που ενεργοποιεί και μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων.

Ένας Ακόμη Πυλώνας στην Πρόληψη της Άνοιας

Η ανακάλυψη αυτή έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες μελέτες-ορόσημα, όπως αυτή του The Lancet που πρότεινε ότι σχεδόν τα μισά περιστατικά Αλτσχάιμερ θα μπορούσαν να προληφθούν με την αντιμετώπιση 14 παραγόντων του τρόπου ζωής, από την παιδική ηλικία.

Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί τη συχνότερη μορφή άνοιας και την κυριότερη αιτία θανάτου σε πολλές χώρες. Η έρευνα για την πρόληψη είναι πιο κρίσιμη από ποτέ, καθώς ο γηράσκων πληθυσμός αυξάνει το κοινωνικό και οικονομικό κόστος της νόσου.

Αν και η συγκεκριμένη μελέτη έγινε σε μύγες των φρούτων (ένα κοινό μοντέλο για τη μελέτη της γήρανσης), τα ευρήματά της είναι εξαιρετικά σημαντικά. Αποκαλύπτουν μια νέα πιθανή θεραπευτική στρατηγική που στοχεύει στον μεταβολισμό του εγκεφάλου. «Καθώς συνεχίζουμε να γερνάμε ως κοινωνία, ευρήματα όπως αυτά προσφέρουν την ελπίδα ότι η καλύτερη κατανόηση του κρυφού κώδικα της ζάχαρης στον εγκέφαλό μας θα μπορούσε να ξεκλειδώσει ισχυρά εργαλεία για την καταπολέμηση της άνοιας», καταλήγει ο καθηγητής Kapahi.