Το α-καροτένιο (ή α-καροτίνη) είναι μέλος της οικογένειας των καροτενοειδών και είναι ένα από τα πιο άφθονα καροτενοειδή σε μια υγιεινή διατροφή.
Το σώμα σας μπορεί να μετατρέψει την άλφα και τη βήτα καροτίνη σε βιταμίνη Α για τη διατήρηση υγιούς δέρματος και οστών, για καλή όραση και για ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα.
Επειδή το σώμα μετατρέπει την άλφα καροτίνη σε βιταμίνη Α, η άλφα καροτίνη ονομάζεται πρόδρομος της βιταμίνης Α ή μια ένωση προβιταμίνης Α. Ως πρόδρομος της βιταμίνης Α, η άλφα καροτίνη έχει τη μισή σχεδόν αποτελεσματικότητα σε σχέση με τη βήτα καροτίνη. Ωστόσο, η άλφα καροτίνη μπορεί να είναι ακόμη πιο αποτελεσματική από τη βήτα καροτίνη στον ρόλο της ως αντιοξειδωτικό.
Τα αντιοξειδωτικά είναι ένζυμα που σταματούν τις ελεύθερες ρίζες που κάνουν τα κύτταρα να σπάνε ή να οξειδώνονται. Ισχυρά αντιοξειδωτικά όπως η άλφα καροτίνη αφαιρούν τις καταστροφικές ελεύθερες ρίζες από το σώμα προτού προκαλέσουν βλάβη των ιστών που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες παθήσεις όπως η καρδιοπάθεια και ο καρκίνος.
Επιπλέον, η άλφα καροτίνη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου ενισχύοντας την επικοινωνία κυττάρου-προς-κύτταρο, μια διαδικασία που οι ερευνητές πιστεύουν τώρα ότι είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η σωστή κυτταρική διαίρεση.
Το α-καροτένιο περιέχει φλαβονοειδή, τα οποία είναι αντιοξειδωτικές ουσίες που δίνουν το χρώμα και τη γεύση σε πολλά φρούτα (με πορτοκαλί και κόκκινο χρώμα) και λαχανικά. Τα καρότα, οι γλυκοπατάτες, οι κολοκύθες, το μπρόκολο, το λάχανο, το πεπόνι, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το ακτινίδιο, το σπανάκι, το μάνγκο, το σκουός και το σπανάκι είναι καλές πηγές της άλφα καροτίνης.
Πολλά φλαβονοειδή στα φρούτα και τα λαχανικά βρίσκονται στη φλούδα και έτσι δεν είναι το καλύτερο να ξεφλουδίζουμε τα φρούτα και τα λαχανικά όταν μπορούμε να το αποφύγουμε. Ωστόσο, όταν κάποια από αυτά, όπως τα καρότα και το σπανάκι, μαγειρεύονται σε ελαφρύ ατμό, μπορούν πράγματι να βελτιώνουν την ικανότητα του σώματος να τα απορροφήσει.
Η άλφα καροτίνη είναι μια λιποδιαλυτή ουσία, η οποία απαιτεί την παρουσία του διατροφικού λίπους για τη σωστή απορρόφηση. Ιατρικές καταστάσεις που παρεμβαίνουν στην πέψη των λιπαρών, όπως η νόσος του Crohn, η κυστική ίνωση, η χειρουργική αφαίρεση του στομάχου, η ανεπάρκεια ενζύμου του παγκρέατος και της χοληδόχου κύστης και οι ασθένειες του ήπατος, μπορεί να αναστείλουν την ικανότητα του σώματος να απορροφήσει την άλφα καροτίνη και τα άλλα καροτενοειδή.
Οι άνθρωποι που παίρνουν φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης, οι καπνιστές, όσοι καταναλώνουν τακτικά αλκοόλ και εκείνοι που έχουν δίαιτες χαμηλές σε θερμίδες, ή δεν τρώνε φρούτα και λαχανικά, μπορεί επίσης να έχουν χαμηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα άλφα καροτίνης στο αίμα τους.
Η άλφα καροτίνη είναι διαθέσιμη (με άλλα καροτενοειδή) σε συμπληρώματα που περιέχουν είτε τα φύκια Dunaliella, είτε μία μίξη από καροτενοειδή προερχόμενα από φοινικέλαιο.
Εάν καπνίζετε, χρησιμοποιήστε τα συμπληρώματα καροτενοειδών με προσοχή. Εχουν υπάρξει μελέτες που δείχνουν ότι τα συμπληρώματα καροτενοειδών μπορεί να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό στους καπνιστές.
Δεν υπάρχει Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη (ΣΗΠ) για την άλφα καροτίνη, ωστόσο καλό είναι να καταναλώνει κανείς πέντε ή περισσότερες μερίδες φρούτων και λαχανικών κάθε μέρα.