Είναι το Αλτσχάιμερ μέσα στο χάμπουργκέρ σας;

Τα κορεσμένα λίπη ήταν ένα δημοφιλές συστατικό των τροφίμων τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Οι περισσότεροι άνθρωποι τότε δεν σκέφτονταν δυο φορές για το αν θα τα συμπεριλάβουν στα γεύματά τους.

Ωστόσο, στις αρχές του ’90 μια πληθώρα μελετών αποκάλυψαν κάποια συγκλονιστικά αποτελέσματα: Τα κορεσμένα λίπη θα μπορούσαν να μάς βλάψουν αν καταναλώνονται σε αφθονία. Αυτή η βλάβη δεν εκδηλώνεται μόνο στην αύξηση των κιλών ή του λίπους γύρω από τη μέση, αλλά ειδικά στην καρδιά. Το κορεσμένο λίπος, όπως είπαν οι ειδικοί γιατροί, θα μπορούσε να αυξήσει σε πολύ ανησυχητικό βαθμό τον κίνδυνο για τις καρδιακές παθήσεις.

Τι είναι αυτό που κάνει τα κορεσμένα λίπη διαφορετικά από τα ακόρεστα λιπαρά; Ενα κορεσμένο λίπος είναι στερεό σε θερμοκρασία δωματίου (σκεφτείτε το βούτυρο). Τα κορεσμένα λίπη βρίσκονται συνήθως στα ζωικά τρόφιμα. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια φυτικά κορεσμένα λίπη, όπως το βούτυρο και το λάδι καρύδας.

Οταν καταναλώνετε πάρα πολλά κορεσμένα λίπη, μπορεί να αυξήσετε τα επίπεδα της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (LDL) ή αλλιώς της «κακής» χοληστερόλης σε σημείο που να φράξουν οι αρτηρίες σας. Η νέα έρευνα υποδεικνύει πως κάθε φορά που θα δαγκώσετε μια μπουκιά από το αγαπημένο σας burger, μπορείτε επίσης να θέσετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο για την ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Ο εγκέφαλος περιέχει μια χημική ουσία που ονομάζεται απολιποπρωτεΐνη Ε (ApoE). Οταν αυτή η χημική ουσία συντίθεται από το συκώτι, βοηθά να μεταφερθούν τα τριγλυκερίδια στον ηπατικό ιστό. Παράλληλα, ενσωματώνεται στην υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (HDL) ή αλλιώς «καλή» χοληστερόλη και βοηθά στην κίνηση μεταξύ των κυττάρων. Στον εγκέφαλο η ApoE έχει το σημαντικό έργο της αφαίρεσης της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές, προτού αυτή προκαλέσει το σχηματισμό επικίνδυνης πλάκας.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι σε όσους τρώνε τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη και γενικότερα ακολουθούν διατροφή υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά, η ApoE φαίνεται πως χάνει κάποια από την ικανότητά της να αφαιρεί την πρωτεΐνη β-αμυλοειδές. Αυτή η πρωτεΐνη στη συνέχεια αρχίζει να επηρεάζει τη λειτουργία των νευρώνων και τα πρώτα συμπτώματα της νόσου του Αλτσχάιμερ μπορεί να εμφανιστούν.

Για τη μελέτη τους, οι ερευνητές συνέκριναν 20 ηλικιωμένους με φυσιολογική γνωστική λειτουργία, με 27 οι οποίοι είχαν ήπια προβλήματα σκέψης. Οι δύο ομάδες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο δίαιτες: H μία ακολουθούσε διατροφή υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά και η άλλη διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λίπη. Για εκείνους που βρίσκονταν στην ομάδα με τα υψηλής περιεκτικότητας λιπαρά, σχεδόν το ένα τέταρτο απ’ αυτά προέρχονταν από κορεσμένα λίπη. Αντίθετα, η ομάδα που ακολουθούσε διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είχε μόλις το 7% της συνολικής πρόσληψής της προερχόμενο από κορεσμένα λίπη.

Δεν χρειάστηκε παρά μόνο ένας μήνας για να γίνουν εμφανείς οι αλλαγές στον τρόπο που η ApoE αφαιρούσε το β-αμυλοειδές. Η μελέτη αυτή ανέδειξε πόσο σημαντική είναι η διατροφή για τον εγκέφαλο και ποιες είναι οι επιπτώσεις μιας κακής διατροφής.

Για να προστατευτείτε από την εμφάνιση της νόσου του Αλτσχάιμερ θα πρέπει να βάλετε ως στόχο να καταναλώνετε λιγότερο από 10% του συνολικού λίπους στη διατροφή σας από κορεσμένα λίπη.

Σιγουρευτείτε πως έχετε προσθέσει πολλά ακόρεστα λίπη στη διατροφή σας για να ενισχύσετε τη συνολική πρόσληψη λίπους. Υγιή ακόρεστα λίπη περιλαμβάνονται στις ελιές, το κάρδαμο, τους σπόρους σταφυλιού, τον λιναρόσπορο και το λάδι αβοκάντο.

Δεν χρειάζεται να περιορίσετε τον εαυτό σας σε ένα μόνο υγιές έλαιο. Βεβαιωθείτε ότι καταναλώνετε διαφορετικά είδη λιπαρών οξέων. Ενα μικρό κομμάτι βούτυρο δεν πρόκειται να σας βλάψει, δεν αποκλείεται μάλιστα να είναι και επωφελές. Ομως, πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα κορεσμένου λίπους, από πρωτεΐνη του κρέατος, μπορεί να σας ωθήσει γρήγορα πάνω από το εβδομαδιαίο σας όριο.