Ελπιδοφόρο εμβόλιο κατά του HIV μετατρέπει το κυτταρικό DNA
Μια νέα ριζοσπαστική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό φαίνεται πως προστάτευσε πλήρως τους πιθήκους από τον ιό HIV, όπως αναφέρει νέα επιστημονική έκθεση.
Τα εμβόλια συνήθως εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις. Αντί γι’ αυτό οι ερευνητές του Ερευνητικού Ιδρύματος Scripps στην Καλιφόρνια, προτίμησαν να χρησιμοποιήσουν αντίθετη οδό και να αλλάξουν το DNA των πιθήκων, προκειμένου να δώσουν στα κύτταρά τους τις ιδιότητες καταπολέμησης του ιού HIV.
Η ίδια η ερευνητική ομάδα περιγράφει ως «σπουδαία υπόθεση» αυτή την εξέλιξη, ενώ και ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες που δεν πήραν μέρος στην μελέτη υποστηρίζουν πως αυτή η ιδέα «αξίζει να τεθεί σοβαρά υπόψιν» και πλέον το κύριο μέλημα όλων είναι να ξεκινήσουν σύντομα οι δοκιμές στους ανθρώπους.
Η τεχνική αυτή χρησιμοποιεί γονιδιακή θεραπεία για να εισαγάγει ένα νέο τμήμα του DNA μέσα στα υγιή κύτταρα των μυών. Αυτό το στέλεχος του DNA περιέχει τις οδηγίες για την κατασκευή των εργαλείων που θα εξουδετερώσουν τον HIV, τα οποία στη συνέχεια αντλούνται συνεχώς στην κυκλοφορία του αίματος.
Τα πειράματα που τα αποτελέσματά τους δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature, έδειξαν πως οι πίθηκοι προστατεύτηκαν από όλους τους τύπους του ιού HIV για τουλάχιστον 34 εβδομάδες.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να είναι χρήσιμη σε άτομα που έχουν ήδη τον ιό HIV, καθώς παρέχεται προστασία έναντι πολύ υψηλών δόσεων, γεγονός που ισοδυναμεί με την ποσότητα του νέου ιού που θα παραχθεί σε έναν χρόνια μολυσμένο ασθενή.
Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Michael Farzan δήλωσε σχετικά: «Είμαστε πιο κοντά από κάθε άλλη προσέγγιση, για την καθολική προστασία, αλλά έχουμε ακόμα εμπόδια, κυρίως με το κατά πόσο είναι ασφαλές για να το δώσουμε σε πάρα πολλούς ανθρώπους. Είμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι είναι μεγάλη υπόθεση, αλλά δεν πρέπει να είμαστε προκατειλημμένοι και να μας παρασύρει ο ενθουσιασμός μας».
Η μετατόπιση του στόχου
Τα εμβόλια κατά του ιού HIV δίνουν πραγματική μάχη, καθώς ο ιός μεταλλάσσεται τόσο γρήγορα που αποτελεί έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο στόχο. Το νέο εμβόλιο στοχεύει ακριβώς πάνω στους τομείς που ο HIV επιχειρεί να αλλάξει.
«Η πραγματική δύναμή του είναι το γεγονός ότι είναι πιο ισχυρό από οποιοδήποτε αντίσωμα», εξηγεί ο καθηγητής Farzan.
Δεν παύουν, ωστόσο, να υπάρχουν θέματα ασφαλείας. Μετά τον παραδοσιακό εμβολιασμό, το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται μόνο αφού παρουσιάζεται απειλή. Η προσέγγιση της γονιδιακής θεραπείας μετατρέπει τα κύτταρα σε «εργοστάσια» που διασπείρουν συνεχώς τους τεχνητούς «δολοφόνους» του HIV και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτής της δράσης είναι προς το παρόν άγνωστες.
«Σημαντικό βήμα»
Η ερευνητική ομάδα θέλει να ξεκινήσει δοκιμές μέσα στον επόμενο χρόνο, σε ασθενείς που έχουν μεν τον ιό HIV, αλλά δεν είναι σε θέση να λάβουν τις συμβατικές φαρμακευτικές θεραπείες.
Η καθηγήτρια Νancy Haigwood, από το Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστήμης του Όρεγκον σχολιάζει σχετικά: «Δεδομένης της απουσίας ενός εμβολίου που μπορεί να προκαλέσει σε γενικές γραμμές προστατευτική ανοσία και πρόληψη της λοίμωξης και δεδομένης επίσης της έλλειψης σημαντικών ανακαλύψεων στον ορίζοντα, η ιδέα της δημιουργίας ενός ισχυρού, παρατεταμένου εμβολίου, που θα παρέχει προστασία έναντι της λοίμωξης του ιού HIV, μέσω γονιδιακής θεραπείας, είναι σίγουρα κάτι που αξίζει να λάβει κανείς σοβαρά υπόψιν».
Θετικά αντιμετωπίζει τη νέα προσέγγιση και ο δρ Anthony Fauci, του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ: «Θα ήταν επωφελές για τον περιορισμό της λοίμωξης του HIV να μη χρειάζονται καθημερινά αντιρετροϊκά φάρμακα που κοστίζουν, έχουν πιθανές αρνητικές παρενέργειες από την διά βίου θεραπεία και οι ασθενείς παραμένουν προσκολλημένοι σε καθημερινές φαρμακευτικές αγωγές. Αυτή η καινοτόμος έρευνα είναι ένα σημαντικό βήμα προς το στόχο, βάζοντας τον ιό HIV σε παρατεταμένη ύφεση στα χρονίως μολυσμένα άτομα».