Η πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες μεσογειακή διατροφή με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και τους ξηρούς καρπούς σχετίστηκε με βελτιωμένη γνωστική λειτουργία σε νέα μελέτη στην Ισπανία.
Η μελέτη αφορούσε ηλικιωμένους ενήλικες και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Internal Medicine.
O συσχετισμός των διατροφικών συνηθειών με την απόδοση της γνωστικής λειτουργίας δεν είναι καινούργιο θέμα. Μελέτες εδώ και πολλά χρόνια αποδεικνύουν η μία μετά την άλλη πως το οξειδωτικό στρες, δηλαδή η ανικανότητα του σώματος να αποτοξινωθεί από μόνο του, θεωρείται ότι διαδραματίζει καίριο ρόλο στη γνωστική εξασθένηση. Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει πως η μεσογειακή διατροφή μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην καλύτερη γνωστική λειτουργία και σε χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας. Ωστόσο, οι μελέτες που έχουν εξετάσει αυτές τις ενώσεις είχαν περιορισμούς, ανάλογα με το ιστορικό τους.
Ο δρ Emilio Ros, από το Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ερευνών της Βαρκελώνης και το Ινστιτούτο De Salud Carlos III στη Μαδρίτη με τους συνεργάτες του συνέκριναν τη μεσογειακή διατροφή που συμπληρώθηκε με ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς με μια δίαιτα ελέγχου χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Η τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη περιελάμβανε 447 νοητικά υγιείς εθελοντές, από τους οποίους 223 ήταν γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 67 χρόνια, που βρίσκονταν σε υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο και είχαν εγγραφεί στο πρόγραμμα διατροφικής παρέμβασης Πρόληψη με Μεσογειακή Δίαιτα.
Από τους συμμετέχοντες 155 άτομα είχαν αναλάβει να συμπληρώσουν τη μεσογειακή τους δίαιτα με ένα λίτρο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο την εβδομάδα, 147 με 30 γραμμάρια ενός μείγματος ξηρών καρπών που το αποτελούσαν καρύδια, φουντούκια και αμύγδαλα και 145 άτομα είχαν αναλάβει να ακολουθήσουν μία δίαιτα ελέγχου χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Οι συγγραφείς της μελέτης μέτρησαν τη γνωστική λειτουργία τους με την πάροδο του χρόνου μέσω νευροψυχολογικών τεστ και κατασκεύασαν τρία σύνθετα γνωστικά τεστ για την μετωπική μνήμη (προσοχή και εκτελεστικές λειτουργίες) και την παγκόσμια γνώση. Μετά από έναν μέσο όρο τεσσάρων χρόνων παρέμβασης παρακολούθησαν τα αποτελέσματα σε 334 συμμετέχοντες που ήταν διαθέσιμοι.
Στο τέλος της παρακολούθησης υπήρξαν μόλις 37 περιπτώσεις ήπιας γνωστικής εξασθένησης: 17 (13,4%) στη μεσογειακή διατροφή με το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, 8 (7,1%) στη μεσογειακή διατροφή με τους ξηρούς καρπούς και 12 (12,6%) στην ομάδα ελέγχου με χαμηλά λιπαρά. Δεν αναφέρθηκαν περιπτώσεις άνοιας σε ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη μελέτη παρακολούθησης.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που είχαν ακολουθήσει μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είχαν μια σημαντική μείωση από την αρχική τιμή σε όλα τα σύνθετα της γνωστικής λειτουργίας. Σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου η σύνθετη μνήμη των εθελοντών που ακολούθησαν μεσογειακή διατροφή, με ξηρούς καρπούς βελτιώθηκε σημαντικά, ενώ βελτίωση υπήρξε και στη γνωστική λειτουργία εκείνων που συμπλήρωσαν την μεσογειακή διατροφή τους με ελαιόλαδο.
«Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι σε ένα πολύ πιο γερασμένο πληθυσμό, η μεσογειακή διατροφή που συμπληρώνεται με ελαιόλαδο ή ξηρούς καρπούς μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία ή να επιβραδύνει την εξασθένησή της. Η έλλειψη αποτελεσματικών θεραπειών για τη γνωστική εξασθένηση και την άνοια επισημαίνει την ανάγκη προληπτικών στρατηγικών για την καθυστέρηση της εμφάνισης ή την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των καταστροφικών αυτών συνθηκών. Τα παρόντα αποτελέσματα με τη μεσογειακή διατροφή είναι ενθαρρυντικά, αλλά απαιτείται περαιτέρω έρευνα», καταλήγει η μελέτη.