Νέες γνώσεις για τον ιό Εμπολα ανοίγουν το δρόμο για θεραπεία
Ο ιός Εμπολα είναι ένας από τους πιο θανατηφόρους ιούς στον πλανήτη, σκοτώνοντας έως και το 90% όσων έχουν μολυνθεί απ’ αυτόν και δεν υπάρχουν εγκεκριμένα εμβόλια ή αποτελεσματικές θεραπείες για την καταπολέμησή του.
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Βιοφυσική» αποκαλύπτει πως η πιο πλούσια πρωτεΐνη που απαρτίζει τον ιό Εμπολα, η ιική πρωτεΐνη 40 (VP40) επιτρέπει στον ιό να φύγει από τα κύτταρα του ξενιστή και να εξαπλωθεί σε άλλα κύτταρα σε όλο το ανθρώπινο σώμα. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να θέσουν τα θεμέλια για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, καθώς και στρατηγικές καταπολέμησης της λοίμωξης που προκαλείται από τον Εμπολα.
«Μια μικρή έρευνα είναι διαθέσιμη σχετικά με το πώς ο ιός Εμπολα διαπερνά τη μεμβράνη των ανθρώπινων κυττάρων. Ρίχνοντας φως σ’ αυτή τη διαδικασία η μελέτη θα βοηθήσει στον εντοπισμό δυνητικών υποψηφίων φαρμάκων που θα μπορούσαν να παρέμβουν σ’ αυτόν τον κύκλο ζωής του Εμπολα», λέει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, Ρόμπερτ Στάελιν, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα.
Ο ιός Ebola αποτελείται από επτά πρωτεΐνες, συμπεριλαμβανομένης της VP40, η οποία διαδραματίζει έναν βασικό ρόλο στη δυνατότητα του ιού να αφήσει τα κύτταρα ξενιστή και να μολύνει άλλα κύτταρα στο ανθρώπινο σώμα. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ένα μέρος της VP40 που ονομάζεται το C-τερματικός τομέας διαπερνά την πλασματική μεμβράνη, που περιβάλλει τα κύτταρα του ξενιστή. Αλλά μέχρι τώρα, δεν ήταν γνωστό πώς ακριβώς η VP40 συνδέεται με την πλασματική μεμβράνη για να επιτρέψει στον ιό να ξεφύγει από τα κύτταρα ξενιστή.
Για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα, ο Στάελιν και η ομάδα του δημιούργησαν κυστίδια που σχεδιάστηκαν να μιμούνται την πλασματική μεμβράνη των κυττάρων των ξενιστών και εξέθεσαν αυτά τα κυστίδια στην VP40. Παρατηρώντας τις αλληλεπιδράσεις τους κάτω από το μικροσκόπιο, βρήκαν ότι o C-τερματικός τομέας της VP40 διεισδύει περισσότερο από το μισό σε μία στοιβάδα των κυστιδίων. Η VP40 έκανε επίσης τις μεμβράνες των κυστιδίων να λυγίσουν στο σχήμα του ιού Εμπολα, ανοίγοντας το δρόμο για τη διαφυγή του. Οταν οι ερευνητές μετάλλαξαν τον C-τερματικό τομέα της VP40, η πρωτεΐνη ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματική στην σύνδεση και την κάμψη των μεμβρανών που σχημάτιζαν όμοια με τον ιό σωματίδια που θα μπορούσαν να διαφύγουν από τα κύτταρα του ξενιστή. Συνολικά, τα ευρήματα αποκαλύπτουν πώς ο C-τερματικός τομέας της VP40 επιτρέπει στον ιό Εμπολα να εξαπλωθεί.
«Αυτή τη στιγμή, προσπαθούμε να βρούμε μικρά μόρια που μπορούν να εμποδίσουν την VP40 να αλληλεπιδράσει με την πλασματική μεμβράνη. Η προσπάθεια αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανακάλυψη πιθανών υποψήφιων φαρμάκων, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση των απαραίτητων θεραπειών για τον θανατηφόρο ιό», καταλήγει ο Στάελιν.