Ο Covid αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων στα παιδιά περισσότερο από τον εμβολιασμό
Η αρχική μόλυνση από Covid-19 αυξάνει ελαφρώς τον κίνδυνο φλεγμονής της καρδιάς, θρόμβων αίματος και διαταραχών αιμορραγίας στα παιδιά. Ωστόσο, ο εμβολιασμός κατά του ιού είναι πολύ ασφαλέστερος και μερικές φορές προστατευτικός.
Τα στοιχεία που υποδεικνύουν ότι τα παιδιά ήταν σε καλύτερη κατάσταση εάν εμβολιάζονταν κατά του Covid-19 παρά αν μολύνονταν από αυτόν στη διάρκεια της πανδημίας γίνονται όλο και πιο ισχυρά. Η μεγαλύτερη μελέτη που έχει γίνει ποτέ, με σχεδόν 14 εκατομμύρια παιδιά, διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος σοβαρών –αλλά πολύ σπάνιων– παρενεργειών που αφορούν την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία ήταν πολύ υψηλότερος μετά τη μόλυνση παρά μετά τον εμβολιασμό.
Για παράδειγμα, μεταξύ των παιδιών ηλικίας 5 έως 18 ετών, υπήρξαν περισσότερα από 17 επιπλέον περιστατικά ανά 100.000 φλεγμονωδών καταστάσεων, όπως η νόσος Kawasaki, τους έξι μήνες μετά την πρώτη μόλυνση με SARS-CoV-2, σε σύγκριση με άλλες περιόδους. Μεταξύ εκείνων που έλαβαν το εμβόλιο mRNA της Pfizer/BioNTech για πρώτη φορά, υπήρξαν σχεδόν 2 λιγότερα περιστατικά ανά 100.000.
Όσον αφορά τη φλεγμονή των μυών της καρδιάς, γνωστή ως μυοκαρδίτιδα, υπήρξαν περισσότερα από 2 επιπλέον περιστατικά ανά 100.000 τους έξι μήνες μετά τη μόλυνση. Μεταξύ των εμβολιασμένων, υπήρξε λιγότερο από 1 επιπλέον περιστατικό. Με άλλα λόγια, ο κίνδυνος μυοκαρδίτιδας ήταν υπερδιπλάσιος μετά τη μόλυνση σε σχέση με τον εμβολιασμό.
Αναφορές για λοιμώξεις από Covid-19 που προκαλούν μυοκαρδίτιδα δημοσιεύθηκαν ήδη από τον Απρίλιο του 2020. Αφού ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, άρχισαν επίσης να εμφανίζονται αναφορές για εμβόλια που προκαλούσαν μυοκαρδίτιδα, ιδιαίτερα σε νεαρούς άνδρες, αν και οι περιπτώσεις ήταν συνήθως σχετικά ήπιες και οι άνθρωποι ανέρρωσαν γρήγορα.
Αυτή η πολύ σπάνια παρενέργεια των εμβολίων έλαβε μεγάλη προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης – και προκάλεσε μεγάλη ανησυχία. Αυτός ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους το Ηνωμένο Βασίλειο δεν εμβολίαζε συνήθως μικρά παιδιά μέχρι τον Απρίλιο του 2022.
Τα τελευταία ευρήματα επιβεβαιώνουν προηγούμενες μελέτες που υποδηλώνουν ότι παρά αυτή τη σπάνια παρενέργεια, τα παιδιά που εμβολιάστηκαν είχαν χαμηλότερο κίνδυνο μυοκαρδίτιδας από εκείνα που δεν εμβολιάστηκαν. Αυτό συμβαίνει επειδή τα περισσότερα παιδιά μολύνθηκαν από τον ιό και επομένως εκτέθηκαν στον υψηλότερο κίνδυνο από τη μόλυνση.
«Θέλω να τονίσω ότι αυτές οι σοβαρές επιπλοκές είναι πραγματικά σπάνιες στα παιδιά και τους νέους γενικότερα», λέει η Angela Wood στο Cambridge HDR UK Regional Network στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Αλλά μπορούμε να δούμε ότι ο κίνδυνος ήταν γενικά υψηλότερος μετά από λοίμωξη από Covid-19 παρά μετά από εμβολιασμό».
Η ομάδα της Wood ανέλυσε δεδομένα για σχεδόν 14 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας κάτω των 18 ετών από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS) στην Αγγλία για την περίοδο από τον Ιανουάριο του 2020 έως τον Δεκέμβριο του 2021. Κατά το δεύτερο μισό αυτής της περιόδου, 3,9 εκατομμύρια παιδιά εμβολιάστηκαν με το εμβόλιο Pfizer/BioNTech και 3,4 εκατομμύρια διαγνώστηκαν με λοίμωξη από Covid-19 για πρώτη φορά. Η ομάδα δεν μπόρεσε να εξετάσει μεταγενέστερες περιόδους επειδή δεν έγιναν αρκετοί έλεγχοι.
Η προσέγγιση έχει περιορισμούς. Για παράδειγμα, τα διαθέσιμα δεδομένα δεν αποκαλύπτουν εάν τα παιδιά με αυτές τις επιπλοκές ανάρρωσαν πλήρως και πολλές ήπιες περιπτώσεις Covid-19 στα παιδιά δεν θα είχαν διαγνωστεί επίσημα. «Ωστόσο, παρά αυτούς τους περιορισμούς, η κλίμακα των δεδομένων και η ολοκληρωμένη σύνδεση σε όλα τα δεδομένα του NHS μας δίνει αρκετά ισχυρή εμπιστοσύνη στα συνολικά συμπεράσματά μας σήμερα», λέει η Wood.
«Η επιφύλαξη είναι ότι αυτό που ίσχυε κατά τη διάρκεια του στελέχους Covid-19 που κυκλοφορούσε κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της πανδημίας μπορεί να μην ισχύει για το τρέχον στέλεχος του ιού», λέει ο William Whiteley από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η ομάδα του ανέφερε πέρυσι ότι τα εμβόλια Covid-19 μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων για τουλάχιστον έξι μήνες μετά τον εμβολιασμό.
Το γεγονός ότι σχεδόν όλοι, εκτός από τα πολύ μικρά παιδιά, έχουν πλέον κάποια ανοσία στον Covid-19 σημαίνει επίσης ότι η ανταπόκριση τόσο σε επιπλέον ενισχυτικές δόσεις όσο και σε επαναλοιμώξεις με τον ιό θα είναι διαφορετική, λέει η Pia Hardelid στο University College του Λονδίνου. «Πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε αυτές τις μελέτες», λέει.