O κοροναϊός μπορεί να σκοτώσει καρδιακά μυϊκά κύτταρα
Από πολύ νωρίς η πανδημία του κοροναϊού συσχετίστηκε από τους επιστήμονες με καρδιακά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ικανότητας άντλησης αίματος και μη φυσιολογικών καρδιακών ρυθμών.
Ωστόσο, παρέμενε ανοιχτό το ερώτημα αν αυτά τα προβλήματα προκαλούνται από τον ιό που μολύνει την καρδιά ή από μια φλεγμονώδη απόκριση σε ιογενείς λοιμώξεις σε κάποιο άλλο μέρος του σώματος, πχ. στους πνεύμονες.
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη αντιμετώπιση της λοίμωξης του κοροναϊού που επηρεάζει την καρδιά.
Μια νέα μελέτη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις παρέχει στοιχεία ότι η καρδιακή βλάβη των ασθενών με Covid-19 προκαλείται από τον ιό που εισβάλλει και αντιγράφεται μέσα στα καρδιακά μυϊκά κύτταρα, οδηγώντας σε κυτταρικό θάνατο και παρεμβαίνοντας στη συστολή των καρδιακών μυών. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν βλαστοκύτταρα για να σχεδιάσουν καρδιακό ιστό και μοντελοποίησαν την μόλυνση στον άνθρωπο, ώστε να μπορέσουν να μελετήσουν καλύτερα τη νόσο και να αναπτύξουν πιθανές θεραπείες.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2021, στο Journal of the American College of Cardiology: Basic to Translational Science.
«Στην αρχή της πανδημίας, είχαμε στοιχεία ότι αυτός ο κοροναϊός μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανεπάρκεια ή καρδιακό τραυματισμό σε γενικά υγιείς ανθρώπους, κάτι που ήταν ανησυχητικό για την καρδιολογική κοινότητα», δήλωσε ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, δρ Kory J. Lavine, αναπληρωτής καθηγητής Φαρμακολογίας.
«Ακόμη και ορισμένοι αθλητές κολεγίων που είχαν αναρρώσει από τη μόλυνση με Covid-19 και επέστρεψαν στις αθλητικές τους δραστηριότητες, παρουσίασαν αργότερα ουλές στην καρδιά. Υπήρξε συζήτηση σχετικά με το εάν αυτό οφείλεται στην άμεση μόλυνση της καρδιάς ή σε μια συστηματική φλεγμονώδη απόκριση που συμβαίνει λόγω της λοίμωξης των πνευμόνων.
«Η μελέτη μας είναι η μοναδική ως τώρα που δείχνει οριστικά ότι, σε ασθενείς με Covid-19 που εμφάνισαν καρδιακή ανεπάρκεια, ο ιός μολύνει την καρδιά, ειδικά τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα».
Ο Lavine και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν επίσης βλαστοκύτταρα για την κατασκευή ιστών που μοντελοποιούσαν πώς συστέλλεται ο ανθρώπινος καρδιακός ιστός. Μελετώντας αυτά τα μοντέλα καρδιακού ιστού, διαπίστωσαν ότι η ιογενής λοίμωξη όχι μόνο σκοτώνει τα καρδιακά μυϊκά κύτταρα, αλλά καταστρέφει τις μονάδες μυϊκών ινών που είναι υπεύθυνες για τη συστολή των καρδιακών μυών.
Έδειξαν επίσης ότι αυτός ο κυτταρικός θάνατος και απώλεια ινών καρδιακών μυών μπορεί να συμβεί ακόμη και όταν δεν υπάρχει φλεγμονή.
«Η φλεγμονή μπορεί να είναι ένα επιπλέον “χτύπημα” βλάβης που προκαλείται από τον ιό, αλλά η ίδια η φλεγμονή δεν είναι η αρχική αιτία του καρδιακού τραυματισμού», δήλωσε ο Lavine.
Άλλες ιογενείς λοιμώξεις έχουν από καιρό συσχετιστεί με καρδιακή βλάβη, αλλά ο Lavine δήλωσε ότι ο SARS-CoV-2, ο ιός που προκαλεί τη νόσο Covid-19, είναι μοναδικός στην επίδραση που έχει στην καρδιά, ειδικά στα ανοσοκύτταρα που αποκρίνονται στη λοίμωξη. Στην Covid-19, τα ανοσοκύτταρα που ονομάζονται μακροφάγοι, μονοκύτταρα και δενδριτικά κύτταρα κυριαρχούν στην ανοσοαπόκριση. Για τους περισσότερους άλλους ιούς που επηρεάζουν την καρδιά, τα Τ κύτταρα και τα Β κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι αυτά που κυριαρχούν.
«Η Covid-19 προκαλεί μια διαφορετική ανοσοαπόκριση στην καρδιά σε σύγκριση με άλλους ιούς και δεν γνωρίζουμε τι σημαίνει αυτό ακόμα», είπε o Lavine. «Γενικά, τα ανοσοκύτταρα που φαίνεται να ανταποκρίνονται σε άλλους ιούς τείνουν να σχετίζονται με μια σχετικά ήπια ασθένεια που αντιμετωπίζεται με υποστηρικτική φροντίδα. Όμως, τα ανοσοκύτταρα που βλέπουμε στους καρδιακούς ασθενείς με νόσο Covid-19 τείνουν να σχετίζονται με μια χρόνια πάθηση που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες».
Ένας λόγος για τον οποίο ήταν δύσκολο να απαντηθούν αυτά τα ζητήματα αιτιώδους βλάβης στην καρδιά είναι η δυσκολία στη μελέτη του καρδιακού ιστού σε ασθενείς με Covid-19. Οι ερευνητές μπόρεσαν να επικυρώσουν τα ευρήματά τους μελετώντας ιστούς από τέσσερις ασθενείς με Covid-19 που είχαν καρδιακό τραυματισμό που σχετίζεται με τη λοίμωξη. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα.
Για να τονίσει τον επείγοντα χαρακτήρα της μελέτης, ο Lavine επεσήμανε την ύπουλη φύση της καρδιακής βλάβης που μπορεί να προκαλέσει η νόσος Covid-19.
«Ακόμα και οι νέοι που είχαν πολύ ήπια συμπτώματα μπορούν να αναπτύξουν καρδιακά προβλήματα αργότερα, που περιορίζουν την ικανότητα άσκησής τους», δήλωσε.
«Θέλουμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει, ώστε να το αποτρέψουμε ή να το αντιμετωπίσουμε. Στο μεταξύ, θέλουμε όλοι να πάρουν σοβαρά αυτόν τον ιό και να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να λάβουν προφυλάξεις και να σταματήσουν την εξάπλωση. Έτσι ώστε να αποφύγουμε στο μέλλον καρδιακές παθήσεις εξαιτίας του κοροναϊού», καταλήγει.