Paleo: Περιλαμβάνει πραγματικά ό,τι έτρωγαν οι προϊστορικοί άνθρωποι;

Η πρόσφατα δημοφιλής στους κύκλους της υγείας διατροφή Paleo δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1970 από τον γαστρεντερολόγο Walter Voegtlin, που υποστήριξε ότι θα κάνει τους σύγχρονους ανθρώπους πιο υγιείς.

Η επιστροφή στη διατροφή των προγόνων μας, σύμφωνα με τον Voegtlin και δεκάδες άλλους γιατρούς και διαιτολόγους, μετά απ’ αυτόν, θα μπορούσε να μειώσει κατακόρυφα τα περιστατικά της νόσου του Crohn, του διαβήτη, της παχυσαρκίας και της δυσπεψίας μεταξύ άλλων ασθενειών. Αλλά πώς η σύγχρονη εκδοχή της διατροφή Paleo μπορεί να συγκριθεί με αυτό που οι πρόγονοί μας έτρωγαν πραγματικά;

Με την πρώτη ματιά, η διατροφή Paleo έχει πολλά κοινά στοιχεία με αυτά που έτρωγαν οι παλαιολιθικοί άνθρωποι. Η διατροφή αποτελείται κυρίως από κρέατα και ψάρια που θα μπορούσαν να έχουν κυνηγήσει οι προϊστορικοί άνθρωποι και την φυτική ύλη που είχαν συγκεντρώσει, όπως ξηροί καρποί, σπόροι, λαχανικά και φρούτα.

Ολα τα δημητριακά και τα επεξεργασμένα αλεύρια αποφεύγονται, καθώς η προϊστορική εποχή προηγήθηκε των καλλιεργειών. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι εκτός ορίων, καθώς ο παλαιολιθικός άνθρωπος δεν έτρεφε ζώα για το κρέας ή το γάλα. Το μέλι είναι η μόνη ζάχαρη που επιτρέπει η συγκεκριμένη δίαιτα, ενώ η επεξεργασμένη ζάχαρη όπως τη γνωρίζουμε δεν υπάρχει.

Και η πρόσληψη αλατιού είναι περιορισμένη, δεδομένου ότι οι πρόγονοί μας δεν είχαν… αλατιέρες πριν από 20.000 χρόνια. Οι μεταποιημένες τροφές με οποιαδήποτε μορφή απαγορεύονται, καθώς και τα ζώα που έτρωγαν οι παλαιολιθικοί άνθρωποι τρέφονταν με χορτάρι.

Αλλά οι επικριτές της διατροφής Paleo ισχυρίζονται πως υπεραπλουστεύεται δραματικά αυτό που έτρωγε ο προϊστορικός άνθρωπος. Γιατί μπορεί η διατροφή Paleo να έχει ως βάση το κρέας και τα ψάρια, ωστόσο δεν είναι σαφές ότι οι πρωτεΐνες αποτελούσαν την πλειοψηφία της πραγματικά προϊστορικής δίαιτας. Οπως συμβαίνει και με τις σύγχρονες διατροφικές μας συνήθειες, η διατροφή μεταβάλλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό ανάλογα με την τοποθεσία που ζει κανείς. Οι ομάδες που εγκαταστάθηκαν στις περιοχές της ερήμου δεν θα είχαν πρόσβαση σε ψάρια και ίσως και το κρέας που έτρωγαν να ήταν ελάχιστο. Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι, ή ακόμα και τα έντομα θα αποτελούσαν σίγουρα ένα μεγάλο τμήμα της διατροφής τους. Οι ομάδες που ζούσαν σε ψυχρότερες περιοχές πάλι, είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε φρούτα και λαχανικά. Η διατροφή τους θα είχε αποκλειστική βάση το κρέας και μάλιστα θα έτρωγαν όλα τα μέρη του ζώου, προκειμένου να αναπληρώσουν τις διατροφικές ελλείψεις που προκαλούνται από την έλλειψη φρέσκων προϊόντων. Οι επικριτές της σύγχρονης παλαιολιθικής δίαιτας επισημαίνουν πως αυτή δεν λαμβάνει υπόψιν της τα παραπάνω πολύ σημαντικά στοιχεία.

Η πλέον αμφιλεγόμενη πτυχή της διατροφής Paleo, ωστόσο, είναι οι ισχυρισμοί των υποστηρικτών της σχετικά με την ικανότητά της να βελτιώνει την γενική υγεία. Σίγουρα κάποιοι άνθρωποι θα επωφεληθούν από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, αλλά είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι ο προϊστορικός άνθρωπος ήταν πιο υγιής από τον σύγχρονο. Σε τελική ανάλυση τότε τα περισσότερα παιδιά πέθαιναν πριν γίνουν 15 χρόνων και μόνο σπάνια ένας ενήλικας ξεπερνούσε τα 40. Κι όσο κι αν για το μικρό προσδόκιμο ζωής έπαιζαν ρόλο πολλοί παράγοντες, είναι βέβαιο πως και η διατροφή ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς.

Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση The Lancet αναφέρεται πως 47 από τις 137 αρχαίες μούμιες που μελετήθηκαν παρουσίασαν ανησυχητικά υψηλά ποσοστά αθηροσκλήρωσης ή σκλήρυνσης των αρτηριών, γεγονός που θέτει υπό μεγάλη αμφισβήτηση τη θεωρία ότι οι πρόγονοί μας ζούσαν πολύ πιο υγιεινά απ’ ό,τι εμείς σήμερα.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει