Προσοχή στα Συμπληρώματα Βιταμινών και τις Μόδες Διατροφής
Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών και οι διατροφικές μόδες έχουν γίνει καθημερινή συνήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους που αναζητούν καλύτερη υγεία και πρόληψη ασθενειών. Όμως, νέες επιστημονικές μελέτες προειδοποιούν: η ανεξέλεγκτη χρήση συμπληρωμάτων και οι ακραίες δίαιτες όχι μόνο δεν προσφέρουν τα υποσχόμενα οφέλη, αλλά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Τι δείχνουν τα δεδομένα για τα συμπληρώματα;
Σύμφωνα με πρόσφατη ανασκόπηση στο Expert Review of Anticancer Therapy, η ευρεία πεποίθηση ότι τα συμπληρώματα βιταμινών και οι δημοφιλείς δίαιτες (όπως η κετογονική, η διαλειμματική νηστεία ή η αυστηρή vegan διατροφή) μπορούν να προλάβουν ή να θεραπεύσουν τον καρκίνο δεν στηρίζεται σε ισχυρά επιστημονικά δεδομένα3. Αντίθετα, η υπερβολική λήψη βιταμινών χωρίς ιατρική παρακολούθηση (υπερβιταμίνωση) μπορεί να διαταράξει τη μεταβολική ισορροπία και να ενισχύσει την ανάπτυξη όγκων, ειδικά σε ογκολογικούς ασθενείς.
Μεγάλη ανασκόπηση μελετών έδειξε ότι η μακροχρόνια χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών και ιχνοστοιχείων (όπως βιταμίνη Α, Β6, Β9, Β12, Ε, σελήνιο, ψευδάργυρος, ωμέγα-3) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για διάφορες μορφές καρκίνου, όπως προστάτη, πνεύμονα και παχύ έντερο[1][2].
Για παράδειγμα:
Υψηλές δόσεις βιταμίνης Α και β-καροτίνης αύξησαν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα και του προστάτη.
Συμπληρώματα βιταμίνης Β6 και Β12 σχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα στους άνδρες.
Υψηλή πρόσληψη σεληνίου και ψευδαργύρου συνδέθηκε με αυξημένη θνητότητα από καρκίνο του προστάτη.
Ακόμη και τα ωμέγα-3, σε υπερβολικές δόσεις, αύξησαν τον κίνδυνο επιθετικού καρκίνου του προστάτη.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η υπερκατανάλωση μικροθρεπτικών συστατικών διαταράσσει τη φυσιολογική ομοιόσταση του οργανισμού. Τα συμπληρώματα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τα φυτοχημικά και τα προστατευτικά συστατικά που προσφέρει μια ισορροπημένη διατροφή με φυσικές τροφές. Επιπλέον, η ταυτόχρονη λήψη πολλών συμπληρωμάτων μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα, αλληλεπιδράσεις και μακροπρόθεσμες βλάβες.
Τι ισχύει για τις διατροφικές μόδες;
Δημοφιλείς δίαιτες όπως η κετογονική ή η διαλειμματική νηστεία έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα σε πειραματόζωα, αλλά δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη ή θεραπεία του καρκίνου στους ανθρώπους. Σε ευάλωτους ή ηλικιωμένους ασθενείς, οι περιοριστικές δίαιτες μπορεί να προκαλέσουν υποσιτισμό ή να επιδεινώσουν την καχεξία που συνοδεύει τον καρκίνο.
Τι προτείνουν οι ειδικοί;
Ισορροπημένη διατροφή: Η μεσογειακή διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ψάρια, παραμένει η πιο ασφαλής και αποτελεσματική επιλογή για την πρόληψη του καρκίνου και τη διατήρηση της υγείας.
Συμπληρώματα μόνο με ιατρική ένδειξη: Η λήψη βιταμινών ή ιχνοστοιχείων πρέπει να γίνεται μόνο όταν υπάρχει αποδεδειγμένη έλλειψη ή ειδική ιατρική ανάγκη, και πάντα υπό παρακολούθηση.
Αποφυγή αυτοσχεδιασμού: Οι ειδικοί προειδοποιούν να μην ακολουθείς «μόδες» ή υπερβολικές δόσεις χωρίς συμβουλή γιατρού ή διατροφολόγου.
Συμπέρασμα
Η ανεξέλεγκτη χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών και οι διατροφικές μόδες όχι μόνο δεν προσφέρουν τα υποσχόμενα οφέλη, αλλά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου. Η ισορροπημένη διατροφή παραμένει το «κλειδί» για υγεία και πρόληψη.