Δημιούργησαν στο εργαστήριο μεταλλαγμένη εκδοχή της «ισπανικής γρίπης»

Συνηθισμένο θέμα σε πολλές από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας είναι η δημιουργία από τους επιστήμονες κάποιου ιού που συνήθως ξεφεύγει από τα στενά όρια του εργαστηρίου και προκαλεί τον τρόμο και το θάνατο στον πληθυσμό.

Κάποιον ανάλογο «φονικό» ιό δημιούργησε τώρα ο Yoshihiro Kawaoka, καθηγητής Ιολογίας, στο  Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν, με πρόσχημα την κατανόηση από τους επιστήμονες του ξεκινήματος των πανδημιών, ούτως ώστε να σχεδιαστούν καλύτερα εμβόλια γρίπης.

Ο Kawaoka και η ομάδα του δημιούργησαν μια μεταλλαγμένη εκδοχή ενός από τους πιο φονικούς ιούς της ανθρωπότητας, την «ισπανική γρίπη», που σκότωσε το 1918 δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, πυροδοτώντας μια συζήτηση για το αν αυτή η εργασία είναι ηθική και για το κατά πόσο είναι επικίνδυνη.

«Επειδή οι ιοί της γρίπης των πτηνών στη φύση απαιτούν λίγες μόνο αλλαγές για να προσαρμοστούν στους ανθρώπους και να προκαλέσουν μια πανδημία, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην προσαρμογή και να προσδιορίσουμε τις βασικές μεταλλάξεις, ώστε να μπορούμε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι», υποστήριξε ο ίδιος ο Kawaoka.

Προηγούμενα παρόμοια πειράματα είχαν εγείρει μια γενική κατακραυγή με αποτέλεσμα η αμερικανική κυβέρνηση να ζητήσει από όλους τους ερευνητές που ασχολούνται με τον ιό της γρίπης και τις παραλλαγές του να περιμένουν πριν προχωρήσουν σε γενετικές αλλαγές του ιού της γρίπης, μέχρι να συμφωνηθούν κάποιοι βασικοί κανόνες. Η ανησυχία είναι πως ένας τέτοιος ιός μπορεί να δραπετεύσει κατά λάθος και να προκαλέσει πανδημία ή ακόμα χειρότερα κάποιοι τρομοκράτες να τον πάρουν με κάποιο τρόπο στα χέρια τους και να τον χρησιμοποιήσουν ως βιολογικό όπλο.

Το μορατόριουμ αυτό ήρθη το 2012 και πλέον οι ερευνητές από τις αρχές του 2013 μπόρεσαν και πάλι να συνεχίσουν το έργο τους από εκεί που το είχαν αφήσει.

«Υπάρχει ο κίνδυνος στη φύση ήδη και η έρευνά μας δεν κάνει τα πράγματα πιο επικίνδυνα απ’ ό,τι έτσι κι αλλιώς είναι», δηλώνει ο Kawaoka.

«Το χειρότερο σενάριο είναι η εμφάνιση ενός νέου ιού της γρίπης των πτηνών, που εμφανίζει υψηλή παθογένεια στον άνθρωπο, όπως ο ιός H5N1 και οι ιοί της εποχικής γρίπης», έγραψε η ομάδα του Kawaoka στο περιοδικό Cell Host & Microbe.

O H1N1 εμφανίστηκε και πάλι, προκαλώντας την πανδημία της γρίπης των χοίρων το 2009, αλλά δεν ήταν τόσο θανατηφόρος όσο άλλοι νέοι ιοί της γρίπης που προκαλούν πανδημίες, πιθανώς επειδή ήταν μια μεταλλαγμένη μορφή που περιλάμβανε κομμάτια από τους ιούς της γρίπης που είχαν μολύνει τους ανθρώπους για δεκαετίες.

Αλλά και άλλοι ιοί γρίπης που κυκλοφορούν, ανησυχούν τους εμπειρογνώμονες. Ο H5N1 έχει μολύνει 665 ανθρώπους σε 15 χώρες, σκοτώνοντας 392 από αυτούς, από το 2003. Ο ιός H7N9 εμφανίστηκε πριν από ένα χρόνο στην Κίνα, μολύνοντας περισσότερους από 440 ανθρώπους και σκοτώνοντας περισσότερους από 122 από αυτούς.

Οι ιοί της γρίπης είναι πολύ επιρρεπείς σε μετάλλαξη και οι ειδικοί λένε ότι οποιαδήποτε από τις διάφορες γρίπες των πτηνών θα μπορούσε να εξελιχθεί σε ένα στέλεχος που μολύνει εύκολα τους ανθρώπους, προκαλώντας μια πανδημία που θα μπορούσε να σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους.

Για να κατανοήσει πώς μπορεί να μοιάζει αυτός ο ιός, η ομάδα του Kawaoka έψαξε για πρώτη φορά μια γιγαντιαία βάση δεδομένων των γνωστών ιών της γρίπης των πτηνών, που ως επί το πλείστον έχουν παρθεί από τις πάπιες, για να βρει εκείνους των οποίων τα γενετικά στοιχεία έχουν πιο στενή αντιστοιχία με εκείνη που παρατηρήθηκε στη λεγόμενη «ισπανική γρίπη» του 1918. Και βρήκε πολλούς.

«Η μελέτη μας αποδεικνύει τη συνεχή κυκλοφορία των ιών της γρίπης των πτηνών που διαθέτουν τις ίδιες πρωτεΐνες με τον ιό του 1918 και μπορούν να αποκτήσουν τις ίδιες μ’ αυτόν ιδιότητες», έγραψαν.

Εκαναν μερικές γενετικές αλλαγές για να δημιουργήσουν μια έκδοση που πέρασε εύκολα σε μικρά αερομεταφερόμενα σταγονίδια για να μολύνει κουνάβια σε διαφορετικά κλουβιά. Τα κουνάβια είναι τα ζώα που μοιάζουν περισσότερο με τους ανθρώπους, όταν πρόκειται για την «αλίευση» του ιού της γρίπης.

Ο δρ Marc Lipsitch της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ και η δρ Alison Galvani της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Γέιλ, ζήτησαν τον περιορισμό τέτοιου είδους πειραμάτων.

«Ο πειραματισμός με πιθανές παθογόνες πανδημίες ενέχει σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, που συνιστά αναμφισβήτητα το υψηλότερο επίπεδο κινδύνου από κάθε άλλη βιοϊατρική έρευνα», υποστήριξαν στο περιοδικό PLoS Medicine.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει