Ο Λίγος Ύπνος Βλάπτει τον Εγκέφαλο – Αλλά ο Τακτικός Υπερυπνος βλάπτει ακόμα περισσότερο!
Οι συνήθειες ύπνου αποκαλύπτουν περισσότερα για την υγεία του εγκεφάλου σας απ’ ό,τι νομίζετε. Αν και είναι ευρέως γνωστό πως η έλλειψη ύπνου επηρεάζει τη διάθεση, προκαλεί κόπωση και μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνιες βλάβες στον εγκέφαλο, τι συμβαίνει όταν κοιμόμαστε περισσότερο απ’ όσο πρέπει; Φαίνεται ότι αυτό δεν είναι τόσο ωφέλιμο όσο φανταζόμασταν, και νέα έρευνα υποδεικνύει πως μπορεί να αποτελεί ακόμη πιο ανησυχητικό σημάδι.
Σε πρόσφατη μελέτη, ερευνητές εξέτασαν τον αντίκτυπο του συστηματικά λίγου και του υπερβολικού ύπνου στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Βρήκαν ότι ενώ ο ανεπαρκής ύπνος σχετίζεται με κατάθλιψη και συρρίκνωση εγκεφαλικών περιοχών που σχετίζονται με το συναίσθημα, ο υπερβολικός ύπνος μπορεί να αποτελεί πρώιμο δείκτη γνωστικής εξασθένησης, Αλτσχάιμερ ή ακόμη και σχιζοφρένειας.
«Η μελέτη αυτή αλλάζει τον τρόπο που κατανοούμε τη σχέση μεταξύ ύπνου και υγείας. Ο λίγος ύπνος είναι συχνά η αιτία προβλημάτων υγείας, ενώ ο υπερβολικός ύπνος συνήθως αντικατοπτρίζει ήδη υπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις. Τα ευρήματα αυτά τονίζουν τη σημασία εξατομικευμένων παρεμβάσεων, ανάλογα με τη βιολογία του κάθε ατόμου», δήλωσε ο καθηγητής Jianfeng Feng από το Πανεπιστήμιο του Warwick, επικεφαλής της μελέτης.
Για να διερευνήσουν τη σύνδεση, οι ερευνητές ζήτησαν από σχεδόν μισό εκατομμύριο ενήλικες ηλικίας 38 έως 73 ετών από τη βάση δεδομένων UK Biobank να απαντήσουν σε μία απλή ερώτηση: πόσες ώρες κοιμούνται καθημερινά. Με βάση τις απαντήσεις τους, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: «βραχυχρόνιοι κοιμώμενοι» (κάτω από 7 ώρες) και «μακροχρόνιοι κοιμώμενοι» (πάνω από 7 ώρες). Οι ερευνητές ανέλυσαν γενετικά δεδομένα, εγκεφαλικές απεικονίσεις και στοιχεία υγείας για να κατανοήσουν πώς η διάρκεια ύπνου επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μακροχρόνια γνωστική υγεία.
Ο τακτικός λίγος ύπνος συσχετίστηκε με ψυχολογικά προβλήματα όπως κακή διάθεση, κόπωση και επιδείνωση της μυοσκελετικής υγείας. Οι εγκεφαλικές απεικονίσεις έδειξαν μείωση της φαιάς ουσίας σε περιοχές που σχετίζονται με τα συναισθήματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο για κατάθλιψη, καρδιοπάθειες και παχυσαρκία.
Ωστόσο, ο πολύωρος ύπνος συσχετίστηκε με γνωστική εξασθένηση, αυξημένη φλεγμονή και χειρότερη μεταβολική υγεία, όπως χαμηλότερα επίπεδα «καλής» χοληστερόλης. Οι εγκεφαλικές σαρώσεις αποκάλυψαν απώλειες εγκεφαλικής ύλης σε περιοχές που σχετίζονται με τη μνήμη και αποτελούν γνωστά σημεία κινδύνου για εκφυλιστικές νόσους όπως το Αλτσχάιμερ και η σχιζοφρένεια. Οι επιστήμονες όμως επισημαίνουν ότι ο υπερβολικός ύπνος μάλλον είναι σύμπτωμα και όχι αιτία αυτών των παθήσεων.
Η μελέτη υποστηρίζει πως ο λίγος και ο πολύς ύπνος είναι δύο βιολογικά διακριτές καταστάσεις, με ξεχωριστό γενετικό υπόβαθρο.
«Ο απώτερος στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα πλήρες προφίλ ύπνου για τον άνθρωπο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, προσφέροντας χρήσιμες συμβουλές για κάθε ηλικία», πρόσθεσε ο καθηγητής Feng.