Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής επαφής που περιλαμβάνει τα γεννητικά όργανα, το στόμα ή το ορθό και μπορούν επίσης να μεταδοθούν από μια έγκυο γυναίκα στο έμβρυο.
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα επηρεάζουν τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες και αποτελούν ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Αν και τα περισσότερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μπορούν να θεραπευτούν, υπάρχουν και κάποια που δεν θεραπεύονται όπως ο HIV (που προκαλεί το AIDS), ο έρπης γεννητικών οργάνων, καθώς και ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) που μπορεί να προκαλέσει κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων.
Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μπορούν να μεταδοθούν από ανθρώπους που δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί. Πάντα πρέπει να χρησιμοποιείτε προστασία όταν κάνετε σεξ, συμπεριλαμβανομένου και του στοματικού σεξ, μέχρι να βεβαιωθείτε ότι τόσο εσείς όσο και ο σύντροφός σας δεν έχετε μολυνθεί με σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.
Αν είστε σε μια σχέση, καθυστερήστε το σεξ μέχρις ότου είστε σωματικά και συναισθηματικά έτοιμοι να προχωρήσετε και αν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε προφυλακτικό θα πρέπει να είστε σίγουροι μέσω εξετάσεων ότι δεν έχετε σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.
Η αποχή ως πρόληψη
Η ολοκληρωτική αποχή από τη σεξουαλική επαφή συμπεριλαμβανομένης τόσο της συνουσίας όσο και του στοματικού σεξ είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να αποφύγει κανείς τη μόλυνση. Σαφώς όμως και δεν μπορεί κάποιος να επιλέξει ως λύση την αποχή, παρόλο που αποτελεί την καλύτερη πρόληψη.
Θα πρέπει, ωστόσο, να συζητήσετε για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, πριν κάνετε σεξ με κάποιον. Ακόμα κι αν ένας σύντροφος δεν έχει συμπτώματα αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει μολυνθεί.
Οι ερωτήσεις που θα πρέπει να απευθύνετε στον σύντροφό σας θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα παρακάτω:
• Mε πόσα άτομα έχεις κάνει σεξ;
• Είχες σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό;
• Εχεις κάνει στοματικό σεξ χωρίς προστασία;
• Είχες περισσότερους από έναν σεξουαλικό σύντροφο την φορά;
• Εχεις κάνει χρήση παράνομων ουσιών ή είχες ποτέ σχέση με κάποιον που κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών;
• Είχες ποτέ σεξουαλική επαφή με μια πόρνη;
• Είχες ποτέ σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, συμπεριλαμβανομένης της ηπατίτιδας Β ή της ηπατίτιδας C και αν ναι, το έχεις αντιμετωπίσει και θεραπεύσει;
Πρακτικές για ασφαλέστερο σεξ
Μερικά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως ο ιός HIV, μπορεί να διαρκέσει έως και 6 μήνες πριν να μπορέσει να ανιχνευθεί στο αίμα. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων και ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) μπορούν να εξαπλωθούν ακόμα και όταν τα συμπτώματα δεν είναι παρόντα. Ακόμα κι αν εσείς και ο σύντροφός σας έχετε κάνει εξετάσεις για ΣΜΝ θα πρέπει να χρησιμοποιείτε προφυλακτικά για ένα διάστημα έξι μηνών στη διάρκεια του οποίου δεν έχετε σεξουαλική επαφή με άλλο άτομο. Στη συνέχεια, κάντε και πάλι εξετάσεις.
Παρακολουθήστε για τα συμπτώματα των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Aσυνήθιστες εκκρίσεις, πληγές, ερυθρότητα, ή ανάπτυξη εξογκωμάτων στην περιοχή των γεννητικών οργάνων των δικών σας και/ή του/της συντρόφου σας, ή πόνος κατά την ούρηση αποτελούν σήμα κινδύνου.
Μην έχετε περισσότερους από έναν σεξουαλικό σύντροφο. Το ασφαλέστερο σεξ είναι το σεξ που γίνεται με έναν μόνο σεξουαλικό σύντροφο. Κάθε φορά που προσθέτετε έναν νέο σεξουαλικό σύντροφο εκτίθεστε στον κίνδυνο των ασθενειών που εκείνος μπορεί να έχει. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνει αν κάποιος έχει πολλούς ερωτικούς συντρόφους ταυτόχρονα.
Χρησιμοποιήστε προφυλακτικό κάθε φορά που κάνετε σεξ. Ένα προφυλακτικό είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Latex και προφυλακτικά από πολυουρεθάνη δεν αφήνουν τους ιούς να περάσουν και έτσι παρέχουν καλή προστασία από ΣΜΝ.
Χρησιμοποιήστε λιπαντικά με βάση το νερό. Βοηθούν στην πρόληψη των εκδορών του δέρματος, αν υπάρχει μια έλλειψη λίπανσης κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Μικρές εκδορές στον κόλπο κατά τη διάρκεια του κολπικού σεξ ή στον πρωκτό κατά τη διάρκεια του πρωκτικού σεξ επιτρέπουν στα βακτήρια των ΣΜΝ να εισέλθουν στο αίμα σας.
Αποφύγετε τις κολπικές πλύσεις αν είστε γυναίκα. Οι κολπικές πλύσεις μπορούν να αλλάξουν την φυσιολογική ισορροπία των οργανισμών στον κόλπο και αυξάνουν τον κίνδυνο για ΣΜΝ.
Να είστε υπεύθυνα άτομα. Αποφύγετε τη σεξουαλική επαφή αν έχετε συμπτώματα λοίμωξης ή αν υποβάλλεστε σε θεραπεία για ΣΜΝ, όπως ο ιός HIV. Αν εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε έρπη, αποφύγετε την σεξουαλική επαφή αν δείτε φουσκάλα και χρησιμοποιήστε προφυλακτικό όλες τις υπόλοιπες φορές.