Υπάρχουν πολλές αιτίες διόγκωσης των όρχεων. Οι πιο συχνές περιλαμβάνουν την υδροκήλη, την κιρσοκήλη, τις κύστεις των όρχεων, τη συστροφή όρχεως και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τον καρκίνο των όρχεων.
Κάθε μία απ’ αυτές τις συνθήκες είναι γνωστό ότι προκαλούν διόγκωση των όρχεων, αν και δεν βιώνουν όλοι οι άνδρες τον πόνο που σχετίζεται με την φλεγμονή. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι πρησμένοι όρχεις, είτε θα έχουν μεγεθυνθεί, είτε θα παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτη μάζα. Και τα δύο είναι στοιχεία που μπορούν να ανιχνευθούν στο σπίτι με κάποια αυτo-εξέταση.
Η υδροκήλη, είναι μια συσσώρευση υγρού στους όρχεις και είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες της διόγκωσης των όρχεων. Υπάρχει ένα ζεύγος από μεμβράνες που καλύπτουν τον όρχι και όταν το υγρό παγιδεύεται ανάμεσά τους το αποτέλεσμα είναι η υδροκήλη. Η διόγκωση του οσχέου που σχετίζεται με την υδροκήλη είναι συνήθως ανώδυνη και μακρόχρονη. Εάν η κατάσταση επιμένει, τότε η αποστράγγιση των όρχεων ή η χειρουργική επέμβαση είναι οι δύο βιώσιμες επιλογές που μπορούν να επιλύσουν το πρόβλημα.
Οταν το αίμα στη σπερματική φλέβα είναι μπλοκαρισμένο, μπορεί να αναπτυχθούν κιρσοί γύρω από τους όρχεις. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται κιρσοκήλη και είναι επίσης μια αρκετά συχνή κατάσταση. Μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 15% όλων των ανδρών θα βιώσουν στη ζωή τους την κιρσοκήλη. Για την αντιμετώπιση της κιρσοκήλης μπορεί να πραγματοποιηθεί χειρουργική επέμβαση, αλλά αυτό είναι ένα μέτρο που πρέπει να χρησιμοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που κινδυνεύει η γονιμότητα του ασθενούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, η κιρσοκήλη δεν είναι σοβαρή και διαλύεται με την πάροδο του χρόνου.
Οι κύστεις των όρχεων ή σπερματοκήλη είναι μικροσκοπικοί θύλακες που περιέχουν υγρό που αναπτύσσεται επί των μικρών σωλήνων σύνδεσης στο πίσω μέρος των όρχεων. Η σπερματοκήλη περιέχει επίσης μια συγκέντρωση του σπέρματος, αλλά πρόκειται για μια κατάσταση σχετικά ανώδυνη και καθόλου κρίσιμη. Εάν οι κύστεις είναι τόσο μεγάλες ώστε να είναι αισθητές μέσω του οσχέου, ένας ασθενής μπορεί να ακολουθήσει τη μέθοδο της αποστράγγισης ή της χειρουργικής επέμβασης.
Δύο πιο σπάνιες περιπτώσεις διόγκωσης των όρχεων είναι η συστροφή του όρχεως και ο καρκίνος των όρχεων. Στην περίπτωση της συστροφής, η σπερματική χορδή συστρέφεται και το αίμα δεν μπορεί πια να ρέει προς τον όρχι. Αυτή είναι μια σοβαρή κατάσταση, δεδομένου ότι η έλλειψη αίματος μπορεί να νεκρώσει τον όρχι, υποχρεώνοντας σε χειρουργική αφαίρεση και σε πιθανή στειρότητα. Τα συμπτώματα της διόγκωσης των όρχεων λόγω συστροφής, περιλαμβάνουν πόνο που σχετίζεται με τη διόγκωση, καθώς και ναυτία, πυρετό και λιποθυμία.
Σε σπάνιες περιπτώσεις η διόγκωση των όρχεων μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι καρκίνου των όρχεων. Η διόγκωση συνοδεύεται συνήθως και από κάποιο πόνο, αν και αυτό δεν είναι απόλυτο. Μπορούν, επίσης, να αναπτυχθούν μικρά σκληρά κομμάτια στους όρχεις. Ενώ αυτός ο τύπος της διόγκωσης είναι σπάνιος λόγος για να σημάνει συναγερμό, εντούτοις οι γιατροί ενθαρρύνουν τους άνδρες με αυτά τα συμπτώματα να δουν άμεσα κάποιον ειδικό, προκειμένου να επιβεβαιώσει ή να απορρίψει μια διάγνωση καρκίνου.